In wegwerpverpakkingen voor voedsel, zoals pizzadozen of wrapwikkels, komen op grote schaal PFAS voor. Dat ontdekten een achttal Europese consumenten- en milieuorganisaties die wegwerpverpakkingen lieten onderzoeken. Ze pleiten voor Europese regelgeving. Want regelgeving werkt, blijkt uit het onderzoek. In Denemarken, waar PFAS verboden zijn sinds 2020, zijn de frietbakjes PFAS-vrij.
PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen) zijn de beruchte 'forever chemicals', een grote groep chemische stoffen met nuttige eigenschappen om bijvoorbeeld pannen anti-aanbak of kleding waterafstotend te maken. Maar PFAS zijn niet of nauwelijks afbreekbaar in het milieu en vervuilen het drinkwater, de bodem en de lucht. Om die reden kwamen in 2019 in heel Nederland bouwactiviteiten tot stilstand toen de normen voor PFAS in de bodem overschreden bleken te worden. Een tussentijdse versoepeling gaf lucht, maar daarmee is de PFAS-problematiek nog niet uit de wereld.
Tot verbazing van de onderzoekers bleken juist in de 'natuurlijke alternatieven', gemaakt van plantenpulp en riet, de meeste PFAS voor te komen. "De hoogste concentraties PFAS zaten in wegwerpservies en voedselverpakkingen van suikerriet die worden bestempeld als composteerbaar of biologisch afbreekbaar”, zegt Annelies den Boer, voorzitter van Stichting Tegengif in Trouw. En hoewel de wettelijke normen nergens overschreden werden, maken de milieuorganisaties zich toch zorgen. PFAS breken immers niet af. Bovendien zijn er gezondheidsrisico's aan verbonden. "Persistente en toxische chemicaliën die zo risicovol zijn voor de gezondheid en het milieu, horen niet thuis in wegwerpverpakkingen," zegt onderzoeksleider Jitka Strakova van Arnika/International Pollutants Eliminations Network (IPEN).
Dus dringen Tegengif en de Europese partners er op aan dat er een Europees verbod komt op PFAS in voedselcontactmaterialen. En dat kan best. In Denemarken geldt sinds juli 2020 al een dergelijk verbod, dat effectief blijkt. "Onze studie toonde aan dat de zakjes voor Franse frietjes van McDonalds in Denemarken vrij van PFAS zijn, terwijl ze in andere Europese landen wel PFAS bevatten. Dus regelgeving werkt,” aldus Den Boer.
Dit artikel afdrukken
Tot verbazing van de onderzoekers bleken juist in de 'natuurlijke alternatieven', gemaakt van plantenpulp en riet, de meeste PFAS voor te komenDat blijkt uit het onderzoek rapport 'Throwaway packaging, forever chemicals', waar ook de Nederlandse Stichting Tegengif aan meedeed. De organisaties lieten zo'n 100 wegwerpverpakkingen onderzoeken van papier, karton en geperste plantaardige vezels. Een derde blijkt opzettelijk met PFAS te zijn behandeld om ze vet- en waterafstotend te maken. In de overige verpakkingen waren PFAS aanwezig als gevolg van verontreiniging in de productie- en toeleveringsketen.
Tot verbazing van de onderzoekers bleken juist in de 'natuurlijke alternatieven', gemaakt van plantenpulp en riet, de meeste PFAS voor te komen. "De hoogste concentraties PFAS zaten in wegwerpservies en voedselverpakkingen van suikerriet die worden bestempeld als composteerbaar of biologisch afbreekbaar”, zegt Annelies den Boer, voorzitter van Stichting Tegengif in Trouw. En hoewel de wettelijke normen nergens overschreden werden, maken de milieuorganisaties zich toch zorgen. PFAS breken immers niet af. Bovendien zijn er gezondheidsrisico's aan verbonden. "Persistente en toxische chemicaliën die zo risicovol zijn voor de gezondheid en het milieu, horen niet thuis in wegwerpverpakkingen," zegt onderzoeksleider Jitka Strakova van Arnika/International Pollutants Eliminations Network (IPEN).
Dus dringen Tegengif en de Europese partners er op aan dat er een Europees verbod komt op PFAS in voedselcontactmaterialen. En dat kan best. In Denemarken geldt sinds juli 2020 al een dergelijk verbod, dat effectief blijkt. "Onze studie toonde aan dat de zakjes voor Franse frietjes van McDonalds in Denemarken vrij van PFAS zijn, terwijl ze in andere Europese landen wel PFAS bevatten. Dus regelgeving werkt,” aldus Den Boer.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Er even gemakshalve vanuit gaand dat het hier niet gaat om een meetfout (goed punt van Dennis), rijst bij mij de vraag of PFAS-vrij produceren van plastics van organische oorsprong lastiger is of veel duurder. Want het kan blijkbaar wel.
Dank Rijkelt! Ik hoopte het, maar ben ook maar een profeet die brood eet.
#10 Hallo Dick, je hebt me wel genoemd, maar ik ben echt niet deskundig op dit gebied. Groeten van Rijkelt
Nu weer glazen flessen en potten Theo Jonkhart. Soep/ vruchtenmoes in - niet recyclebare - zak nog wel dan (met alle schadelijke stoffen uit die plastic verpakking... niet alleen BPA - BSA als vervanger/... ook in PET zitten schadelijke stoffen)?
Het ouderwetse blik met papieren wikkel? Een 'onschadelijke' kunststof binnencoating van die blikken? Plastic zakken? Drinken in PET? Liever toch glas of RVS... of een hervulbare leren drinkzak ;)
Kunststoffen zijn ontspoord in hun gebruik, met nauwelijks controle. Enorme reductie en selectie vereist.
#8 Wij gaan van het veel minder erge gas af en McDonalds gaat na luide protesten in de VS ten langen leste van het PFAS af. Even geduld nog Dick dan kan je je ook hier weer laven, want Danmark is nog maar het begin. McDonalds gaat ook vaarwel zeggen tegen BPA, BPS en ftlaten. In 2025 moet dit ww rond zijn. Safer Chemicals, Healthy Families
Andere (junk)food chains willen uiteraard –follow the leader– niet achterblijven en doen ook mee. Rest hen en the leader alleen nog de ‘junk’ uit hun ‘food’ te verwijderen en eens echt niet UHP ‘voedsel’ te serveren.
PS
Het COVID-19 gejeremieer zou zonder PFAS trouwens een stuk minder geweest zijn.