Een grote Nederlandse supermarktketen promoot zichzelf al jaren als de supermarkt met de laagste prijsgarantie. Je krijgt een product zelfs gratis mee, wanneer het elders goedkoper wordt aangeboden. Dat is onethisch vindt Rob van der Rijt, oprichter van Klimaatplein.
Nu zal er best marktonderzoek zijn gedaan waaruit blijkt dat de consument een voordelige prijs een belangrijk koopargument vindt. Maar het continue communiceren van de laagste prijs als hét koopargument is onethisch. Je versterkt zo een marktbeleving waarbij de prijs ook het meest belangrijke element ís. En dat heeft zijn keerzijde op allerlei sociale en ecologische terreinen.
Een laagste prijsgarantie betekent namelijk automatisch een laagste prijs voor de maker van het product dat in de schappen ligt. Voor de landbouw bijvoorbeeld, die tegen steeds lagere tarieven massaproductie moeten leveren met alle negatieve gevolgen voor de financiële positie van de boer, de landbouwbodem en het klimaat. Of voor de arbeiders in lage lonen-landen die tegen nóg lagere tarieven of slechtere arbeidsomstandigheden bijvoorbeeld tropisch fruit, koffie of cacao moeten produceren. Of voor het eigen personeel in de winkels en het distributiecentrum die steeds meer als kostenpost worden gezien dan als medewerkers. Of voor de gezondheid van onze kinderen omdat het écht gezonde voedsel met meer vezels en minder zout, suiker en verzadigd vet niet past bij een laagste prijs garantie. Slechte voeding kost ons als samenleving jaarlijks miljarden euro’s aan extra gezondheidszorg.
Niet de laagste, maar de béste prijsgarantie
Je kunt dan als supermarkt zeggen: maar wij voldoen aan de minimumeisen van de Nederlandse wet. We hebben zelfs biologische of fair trade-producten in onze schappen liggen. En dat is natuurlijk prima. Maar je kunt als supermarkt ook zeggen: wij bieden niet de laagste prijsgarantie, maar de béste prijsgarantie. Samen met de overheid en de gehele supermarktbranche gaan wij voor een bredere invulling van het prijselement. We garanderen de beste prijs die mens en milieu geen schade aandoet, maar juist versterkt. En we maken de consument bewust van de talloze voordelen van deze beste prijsgarantie.
Overheid
De overheid kan deze beste prijsgarantie ook eenvoudig stimuleren. Denk aan fiscale maatregelen om ongezond voedsel duurder te maken, bijvoorbeeld door een suikertaks en een btw-verhoging op sterk bewerkt voedsel. Tegelijkertijd kan gezond voedsel goedkoper worden, bijvoorbeeld met een btw-verlaging op groente en fruit of een 0% btw tarief op biologisch geteelde producten. Tenslotte kunnen plantaardige alternatieven voor vlees beloond worden met een lager btw-tarief wat weer gefinancierd kan worden door een hoger tarief op vlees.
Van laagste prijs naar kwaliteit van leven
En omarm dan als supermarkt ook die beste prijsgarantie. Verander de thema’s in de marketingcommunicatie van de laagste prijs naar kwaliteit van leven. Communiceer aansprekende voordelen die dichtbij spelen. Bijvoorbeeld: wat betekent een beste prijsgarantie voor de financiële situatie van je buurman die in de landbouw werkt? Of wat betekent een beste prijsgarantie voor de gezondheid van je kleinkind? En wat levert de beste prijs op aan dier- en milieuvriendelijkheid?
Deze opinie verscheen ook in Het Parool.
Dit artikel afdrukken
het continue communiceren van de laagste prijs als hét koopargument is onethischImplicaties
Een laagste prijsgarantie betekent namelijk automatisch een laagste prijs voor de maker van het product dat in de schappen ligt. Voor de landbouw bijvoorbeeld, die tegen steeds lagere tarieven massaproductie moeten leveren met alle negatieve gevolgen voor de financiële positie van de boer, de landbouwbodem en het klimaat. Of voor de arbeiders in lage lonen-landen die tegen nóg lagere tarieven of slechtere arbeidsomstandigheden bijvoorbeeld tropisch fruit, koffie of cacao moeten produceren. Of voor het eigen personeel in de winkels en het distributiecentrum die steeds meer als kostenpost worden gezien dan als medewerkers. Of voor de gezondheid van onze kinderen omdat het écht gezonde voedsel met meer vezels en minder zout, suiker en verzadigd vet niet past bij een laagste prijs garantie. Slechte voeding kost ons als samenleving jaarlijks miljarden euro’s aan extra gezondheidszorg.
Niet de laagste, maar de béste prijsgarantie
Je kunt dan als supermarkt zeggen: maar wij voldoen aan de minimumeisen van de Nederlandse wet. We hebben zelfs biologische of fair trade-producten in onze schappen liggen. En dat is natuurlijk prima. Maar je kunt als supermarkt ook zeggen: wij bieden niet de laagste prijsgarantie, maar de béste prijsgarantie. Samen met de overheid en de gehele supermarktbranche gaan wij voor een bredere invulling van het prijselement. We garanderen de beste prijs die mens en milieu geen schade aandoet, maar juist versterkt. En we maken de consument bewust van de talloze voordelen van deze beste prijsgarantie.
Overheid
De overheid kan deze beste prijsgarantie ook eenvoudig stimuleren. Denk aan fiscale maatregelen om ongezond voedsel duurder te maken, bijvoorbeeld door een suikertaks en een btw-verhoging op sterk bewerkt voedsel. Tegelijkertijd kan gezond voedsel goedkoper worden, bijvoorbeeld met een btw-verlaging op groente en fruit of een 0% btw tarief op biologisch geteelde producten. Tenslotte kunnen plantaardige alternatieven voor vlees beloond worden met een lager btw-tarief wat weer gefinancierd kan worden door een hoger tarief op vlees.
Van laagste prijs naar kwaliteit van leven
En omarm dan als supermarkt ook die beste prijsgarantie. Verander de thema’s in de marketingcommunicatie van de laagste prijs naar kwaliteit van leven. Communiceer aansprekende voordelen die dichtbij spelen. Bijvoorbeeld: wat betekent een beste prijsgarantie voor de financiële situatie van je buurman die in de landbouw werkt? Of wat betekent een beste prijsgarantie voor de gezondheid van je kleinkind? En wat levert de beste prijs op aan dier- en milieuvriendelijkheid?
Deze opinie verscheen ook in Het Parool.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
De (fossiele) speeltjes van Jumbo-baas Frits van Eerd moeten ergens van betaald. Zoals de sportsponsoring van Rinus VeeKay (Van Kalmthout) actief in de Indy-Cars in de VS. Logisch om daar in de VS reclame te maken voor Jumbo of La Place. Zo doet hij dat dus ook met Max, de wielerploeg, schaatsers. Zo had ooit Dirk Scheringa AZ tot zijn bank failliet ging aan hoogmoedswaanzin a la keizer Nero. Ik denk wel dat Jumbo haar zaakjes beter voor elkaar heeft in dat opzicht.
Frits v Eerd ofwel 'sneue kalende man die nog steeds met autootjes speelt' zoals ik hem betitelde in mijn column een paar jaar terug, omdat hij zelf deelnam aan Le Dakar en de 24 uur van Le Mans. (Nee... ik ben niet jaloers op lieden die zich als patjepeeërs gedragen. Verre van zelfs. Daar wordt ik nijdiger op dan op ons koningshuis die afgelopen herfst naar Griekenland ging naar een eigen huis, wat zgn fout was. Ik ben geen groot fan van ons koningshuis, maar zie wel de misplaatste jaloersige zurigheid bij ons soms afgunstige volk. Homo Homini Lupus.).
De supermarkt had zijn oorsprong in de zelfbedieningswinkel. Het personeel achter de toonbank werd vervangen door een aantal kassa's. Dat was ook meteen de propositie: je moet zelf de spulletjes pakken, maar dan winkel je wel goedkoper, de prijs van de producten was lager dan in een bedieningswinkel.
Goedkoper zit in de kern van het DNA. Toen er meer zelfbedieningswinkels kwamen en er tussen hen concurrentie ontstond wisten ze uiteraard nauwelijks iets anders te bedenken dan lagere prijzen. En dat is nog steeds het geval. Totdat er nog maar een over is.
Laagste prijsgarantie is m.i. niet per definitie de laagste prijs voor de toeleverancier.
In principe kan een bedrijf ook een laagste prijs garantie geven als zij zelf weinig (of soms zelfs geen) marge maakt, of hele lage kosten heeft of alles kwijt raakt en dus geen over de datum producten e.d. heeft.
Een beste prijsgarantie zodat er geen schade is voor mens en milieu? Doe niet zo naief, ook bij "beste" prijzen ligt uitbuiting op de loer en zonder milieu-schade leven met een miljard of 7 a 8 mensen dat gaat niet lukken.
#3, Marco, "zonder milieu-schade leven met een miljard of 7 a 8 mensen dat gaat niet lukken."
Ik heb dat eigenlijk niet aangetoond gezien.
Je kan er bijvoorbeeld over nadenken, hoe je de interactie boer-natuur kan zien, zoals die in de middeleeuwen was en daarna, met een toegenomen biodiversiteit.
Nee, zoals we nu leven inderdaad niet.
Ik heb van types die terug gegaan zijn naar de natuur (niet die Kingsnorth, maar van een 'groupuscule in Frankrijk) de term 'aggrader' opgepikt, als tegenhanger van 'degrader'. Beter maken van natuur.
Je kan een 'beste prijs garantie' ook zien als de weg ernaartoe: CO2-afdruk, arbeidsomstandigheden, biodiversiteit etc.
Wat mij een probleem lijkt: hoe ga je zoiets controleren (waar jij ook op hint). Al helemaal met meer parameters, en als ook nog eens onduidelijk is, wat 'best' is.
#2 Jan Peter, "Goedkoper zit in de kern van het DNA".
Ja, zoals de hedendaagse Nederlander bijvoorbeeld is geprogrammeerd, zonder dat ie e consequenties ziet. Verlies aan biodiversiteit wordt niet doorberekend, dat er geen grutto's zijn ook niet.
#2, Jan Peter, is de aard van de formule van de supermarkt dan het probleem van de voedselketen?