De grutto kan zichzelf redden. Dat constateert vogelbeschermer Gerrit Gerritsen. Het nieuwe gebruik van Nederland - koeien in de wei, maar ze moeten wel zo'n 10.000 liter melk per jaar opleveren tegen de helft daarvan vroeger - is niet langer aantrekkelijk voor de nationale vogel. Die woonde in het voorjaar en de zomer vrijwel exclusief hier omdat we van oudsher een natte platte delta zijn.
Maar nu de boer zijn land intensiever moet bewerken, wordt het grasland droger gehouden en het soort gras eenzijdiger ingezaaid. Gerritsen heeft zich er na decennia van strijd voor behoud van het oude Nederland voor zijn lievelingsvogel bij neergelegd. Met bloedend hart, omdat de trends niet te keren zijn. Maar ook in de wetenschap dat klimaatverandering de vogel elders een goed onderkomen biedt. Van de 140.000 broedparen die Nederland een halve eeuw geleden nog telde zijn er nog 25.000 over.
Ze zullen grotendeels verdwijnen, maar op IJsland en in Rusland hebben de koplopers alweer precies het goede plekje gevonden. Tussen zijn overwinteringsgebieden in Afrika in. De grutto vliegt Nederland voorbij op weg naar zijn nieuwe toekomst. Je kunt het allemaal lezen in Gerritsens boek De Hooivogel (maar boeren hooien niet meer).
Trouw - De grutto kan best zonder ons, dus met pijn in het hart laat Gerrit Gerritsen hem los
Maar nu de boer zijn land intensiever moet bewerken, wordt het grasland droger gehouden en het soort gras eenzijdiger ingezaaid. Gerritsen heeft zich er na decennia van strijd voor behoud van het oude Nederland voor zijn lievelingsvogel bij neergelegd. Met bloedend hart, omdat de trends niet te keren zijn. Maar ook in de wetenschap dat klimaatverandering de vogel elders een goed onderkomen biedt. Van de 140.000 broedparen die Nederland een halve eeuw geleden nog telde zijn er nog 25.000 over.
Ze zullen grotendeels verdwijnen, maar op IJsland en in Rusland hebben de koplopers alweer precies het goede plekje gevonden. Tussen zijn overwinteringsgebieden in Afrika in. De grutto vliegt Nederland voorbij op weg naar zijn nieuwe toekomst. Je kunt het allemaal lezen in Gerritsens boek De Hooivogel (maar boeren hooien niet meer).
UPDATE: 16 mei, 16u15
Jopie Duijnhouwer voegde in reactie #6 een tekst uit 1965 toe van de bekende Nederlandse ornitholoog en hoogleraar biologie aan de Vrije Universiteit (Amsterdam) prof. Karel Voous die de herkomst van de bekende Nederlandse weidevogels (steppen en savannen) beschrijft én de redenen waarom de dieren hier neerstreken en weer zullen verdwijnen.
Jopie Duijnhouwer voegde in reactie #6 een tekst uit 1965 toe van de bekende Nederlandse ornitholoog en hoogleraar biologie aan de Vrije Universiteit (Amsterdam) prof. Karel Voous die de herkomst van de bekende Nederlandse weidevogels (steppen en savannen) beschrijft én de redenen waarom de dieren hier neerstreken en weer zullen verdwijnen.
Geef de grutto maar eens ongelijk, die peperdure drones om enkele grutto's te beschermen zijn ook niet meer nodig.
De soort grutto (en kievit, kemphaan en veldleeuwerik) wordt teruggedrongen naar het gebied van waaruit het ooit Nederland gekoloniseerd heeft, Siberië. Toen de omstandigheden in oude cultuurlandschappen in Nederland gunstig waren vestigden ze zich hier, nu die omstandigheden ongunstig zijn, verdwijnt de Nederlandse populatie.
Omgekeerd voelen ganzen zich nu hier op hun gemak, met jaarrond volop voedsel en een lage predatiedruk. De brandgans die normaal op kliffen in het hoge noorden broedt, steekt terwijl ik dit schrijf, zijn kop boven de knotwilg uit, waar ze nu broeden. Regelmatig wordt er een gans door de vos gepakt, maar dat maakt in een verder gunstige omgeving weinig uit. De komst van de zeearend naar Nederland wordt juist weer gelinkt met de geweldige voedselbron die die ganzen vormen.
Boerenzwaluwen zijn vanuit rotsachtige gebieden naar de Nederlandse schuren gekomen, toen die open waren en zullen langzaam verdwijnen met het hermetisch afsluiten van stallen zoals nu in het geval van intensieve veehouderij gebeurt.
Alles beweegt, en dat schuurt met het behoudzucht op basis van jeugdsentiment. Twee generaties vanaf nu zullen mensen de grutto alleen nog uit verhalen kennen, zoals dat nu het geval is met de grauwe gors en ortolaan.
Ja Jopie, dingen verschuiven. Maar dat suggereert dat voor iets dat verdwijnt iets anders weer terug komt. Hoe denk jij in dat kader over de algemene teruggang van biodiversiteit in dit land en de nogal onthutsende cijfers van de laatste 70 jaar? Gaat dat niet wat verder dan jeugdsentiment?
#3 Jos, "Maar dat suggereert dat voor iets dat verdwijnt iets anders weer terug komt."
Ganzen en zeearend kennelijk. Of bijenorchis, doordat het warmer wordt.
Verder ligt het eraan waar je biodiversiteit aan linkt. De cutuur-natuur is in beweging. Was er ooit in Nl alleen bos, daarna ging de mens gaten maken en landbouw bedrijven. Er kwam meer variatie in omstandigheden, meer ecologische gradienten, meer biodiversiteit: de weidevogels, natgraslanden etc. Nu is die biodiversiteit sterk afgenomen door oa diezelfde landbouw, die het eerst deed toenemen, oa omdat die ecologische gradienten veel minder zijn (denk maar aan ruilverkavelen, hagen plat en monotonie nu, onder een wolk van nivellerende stikstof (NH3, NOx)) .In Vork een merkwaardig artikel: 'ongerepte natuur heeft niet meer biodiversiteit dan bewoonde gebieden ., dat stelt dat de mens op een bepaalde (meest traditionele, primitieve of extensieve) manier (en dat over een langere periode in een gebied) juist een gunstige invloed had, heeft op biodiversiteit.
Alles is vergankelijk (de zon houdt er ook een keer mee op) alleen willen we dat niet. We willen dat dingen blijven, althans de dingen die we graag willen houden. We willen ook dat er nieuwe dingen bijkomen. En misschien vindt dit proces ook gewoon plaats alleen is dat moeilijk te zien. Ik bedoel zien we een toenemend aantal virussen als een toename van de bio-diversiteit? En wat zit er allemaal onder het smeltende ijs van de Noordpool?