Beste WUR, beste Han Wiskerke en Rogier Schulte.

Ik heb respect voor de Wageningen Universiteit en alles wat ze heeft betekend en betekent voor Nederland en de landbouwsector in het bijzonder. Volkomen terecht heeft ze een grote naam opgebouwd, niet alleen in Nederland, maar in de hele wereld. Dat gezegd hebbende, zie ik meer en meer dat Wageningse professoren stoppen met het bewandelen van de weg der wetenschappelijke methode en daarvoor in de plaats de weg kiezen van de “het klinkt zo leuk, en dit is wat “de samenleving” wil horen, “dus het is waar” methode.

Wetenschapspopulisme zou ik het willen noemen. En dat baart me zorgen. Van die laatste categorie maakt ook de opinie die ik gisteren langs zag komen deel uit. Werkelijk, m’n broek zakte af bij het lezen van zoveel nonsens van de kant van de heren Wiskerke en Schulte. Het opiniestuk was geschreven als een reactie op een opinie van enkele van hun collega’s van een week eerder. Het verhaal van Wiskerke en Schulte raakt kant nog wal en staat vol tegenstrijdigheden en ongefundeerde beweringen. Laten we de opinie even onder de loep nemen aan de hand van enkele extracties uit het stuk.

“We are missing the point if we think that the Commission’s choice for organics is based on its perceived environmental credentials.”

Het is dus niet dat de commissie voor 25% biologisch kiest omdat bio gepercipieerd wordt als beter voor mens en milieu? Ik weet niet hoor, ik durf te wedden dat als je het gemiddelde commissielid of sterker nog hun vice-voorzitter Frans Timmermans vraagt waarom ze voor 25% organic kiezen dat dit toch precies wel de belangrijkste reden is die ze zullen noemen. Het is immers na jaren van lobbyen op Europees niveau en jaren van marketing praatjes van marketeers voor de biologische sector ook precies wat een groot deel van de consumenten denkt. Ik ben het dan ook met jullie eens dat het gepercipieerde voordelen zijn, geen werkelijke voordelen. Integendeel. Maar als we het hier over eens zijn, waarom dan die loftrompet over de biologische “successen” (Zweden, Oostenrijk, Sikkim?) er zitten zoveel inconsistenties in jullie verhaal, te beginnen hier.

“The assertion that ‘solutions need to be realistic’. While that may sound like a truism, we argue that as a society, we have run out of realistic solutions towards sustainable food systems."

Say what?!

We hebben hier te maken met wetenschappelijk geschoolde, serieuze mensen die beweren dat we realistische oplossingen maar los moeten laten? “We have run out of realistic solutions?!” Ten eerste. Dat is nonsens. Ten tweede, het voorgestelde alternatief voor realistische oplossingen is; onrealistische oplossingen( zoals Sikkim, zie verderop) Wat is dit voor waanzin?

Deze professoren denken klaarblijkelijk als volgt: de zaken op basis van feiten aanpakken is niet zo verstandig. We kunnen veel beter, zittend op onze luchtfiets, onze bestemming in Utopia bereiken.

Maar let op, want we komen nu bij het summum van de waanzin uit dit stuk. Om hun argument van 25% biologisch, de haalbaarheid en wenselijkheid ervan kracht bij te zetten komen ze met voorbeelden ofwel argumenten die goed beschouwd hun hele verhaal alleen maar verder onderuit halen. Ze zeggen het volgende:

“It pays dividend to look outside our existing room for maneuver, which is very limited indeed, and learn from those who have already gone before us and found new futures. Within the EU, Austria has already exceeded the 25% target, with Estonia and Sweden hot on its heels. Looking further afield, the most recent addition to our Global Network of Lighthouse Farms is a farming community in Sikkim: this Indian state has successfully adopted and implemented a 100% organic target at state level, undoubtedly against the advice of many who previously considered this ‘unrealistic’. How did they succeed where others failed?”

Om bij Sikkim te beginnen, de dunstbevolkte deelstaat van India, gelegen in het Himalayagebergte, moet als voorbeeld dienen van dat het wel kan, namelijk flink opschalen, naar zelfs 100% biologisch. Ik heb er bijna geen woorden voor. Sikkim! lees even dit artikel (Sikkim’s organic farming delusions, doorklikken naar pagina 7 in de krant) of dit artikel.

Enkele quotes uit de Indiase krant over de situatie ter plekke:

in the past 20 years the production of staple food grains in Sikkim has declined by an alarming 60%, as her population increased from 400.000 to 650.000″

“the huge shortfall in food grains production inevitably leads to huge shortages. Over the years Sikkim, the 100% organic state, has come to heavily depend on other states to feed her people and tourists, frankly speaking, there would be starvation deaths and social unrest in Sikkim, if food grains fail to move in daily from the food grains surplus states such as West Bengal, Punjab, UP, Bihar, etc. Remember, all these states practice intensive agriculture using chemical inputs.”

“As the wheat production in the state has fallen from 21600 tonnes in the 1990s tot 350 tonnes, over 95% of Sikkims requirement of wheat now comes from other states”

Sikkim is the worst kind of model for the other states in India to follow. Sikkim’s organic agriculture suffers from a fatal combination of narcissism and politically propagated delusions. The Encyclopedia Britannica defines the term “delusion” as a rigid system of beliefs with which a person is preoccupied and to which the person firmly holds despite the logical absurdity and lack of supporting evidence”

Dit is de nieuwe toekomst? Dit noem je een succesvolle implementatie van een 100% organic doel? Het zijn waanideeën, meneer Wiskerke en Schulte. Wat we kunnen leren van Sikkim is dat het een rampzalig idee is om zo dogmatisch te denken over het landbouw- en voedselbeleid.

Oostenrijk met Nederland vergelijken? Don’t get me started. Oostenrijk (2 keer de oppervlakte, maar de helft vd mensen tov. NL) met al haar gesubsidieerde berghellingen met een erbarmelijk productieniveau. Oostenrijk is prachtig, maar een ramp als we daar serieuze hoeveelheden voedsel zouden moeten produceren. Gelukkig hoeft dat ook niet en kunnen zulke landen voedsel importeren als dat nodig is, bijvoorbeeld uit Nederland. Enfin. We gaan verder in het opinie stuk, we zijn er bijna!

“As a leading knowledge institute on the frontier of sustainable food production, it is easy for us to critique initiatives that, imperfectly no doubt, aim to make a difference to farmers and consumers alike. If the solutions were easy, they would already have been implemented years ago. Isn’t it our core business to think bigger?”

“Instead of shaking our wary heads, let us heed the clarion calls and help shape the futures that society wants.”

Ik zou zeggen, inderdaad think bigger! Want wat jullie doen is het perfecte voorbeeld van heel erg klein en met oogkleppen op denken. Wat lossen de heren Schulte en Wiskerke en ook Frans Timmermans en co. precies op met dit misplaatste en contraproductieve doel van 25% biologisch? De consument wil geen 25% biologisch, “de consument” of “de maatschappij” wil hooguit een duurzamere landbouw. En zelfs dat valt nog te bezien.

Maar met zulke doelen die mikken op een marketingvehikel, een label in plaats van op duurzaamheid zal je geen duurzaamheid bereiken. Dan Glickman, voormalig landbouw minister in de Verenigde Staten zei het jaren geleden heel duidelijk: “Let me be clear about one thing: “The organic label is a marketing tool. It is not a statement about food safety, nor is ‘organic’ a value judgment about nutrition or quality.” daar zou ik aan toevoegen; ook is het geen statement omtrent milieuvoordelen, het tegendeel is eerder waar, tenminste als je bereid bent zonder oogkleppen op naar het vraagstuk te kijken.

Het is een vreselijk slecht idee om in je zoektocht naar meer duurzaamheid te beginnen met het stellen van doelen die helemaal niet duurzaam zijn. En het is werkelijk tranen trekkend dat bij een “leidend kennis instituut” wat de WUR nog steeds is, er mensen rondlopen die de luchtfiets verkiezen boven de gezond boerenverstand.

We hadden al columnist/activist Patrick Jansen die als universitair hoofddocent dagelijks zijn slecht onderbouwde activistische agenda en kleur ventileert in de (sociale) media (naast de studenten die hij indoctrineert met zijn ideeën). We hadden al Violette Geissen die keer op keer de media zoekt met gehypete verhalen over pesticiden vol met onjuistheden, in het bijzonder als het gaat over het middel waar ze persoonlijk van geobsedeerd is, Glyfosaat. En nu kom ik erachter dat er dus nog meer van die antiwetenschappelijke professoren rondlopen bij de WUR. Ik vind het schokkend.

Beste WUR, misschien is het een idee om te kijken of ze bij Louis Bolk Instituut nog mensen zoeken, of beter nog, bij Bionext, die zijn zijn ook dol op mooie praatjes en onrealistische en ongefundeerde opiniestukjes en artikelen. Beter voor iedereen, denk ik.

Ik weet ook wel, dit stukje van deze simpele boer zal niks veranderen, niet aan de doelen van de Europese Commissie. Niet aan het aantal luchtfietsers en activisten dat de universiteit meer en meer zal gaan bemannen en bevrouwen. Maar het is in ieder geval lekker om het even van me af geschreven te hebben!

Michel van Andel is akkerbouwer in de Noordoostpolder. Daar teelt hij uien, witlof, suikerbieten en tarwe en doet loonwerk. Hij onderhoudt het blog de bloggende boer waarop hij bovenstaande tekst publiceerde

Roger Schulte reageerde inmiddels op twitter uitgebreid op Van Andels tekst. Het blijkt hem en Wiskerke niet te doen om biologisch, maar om de betere betaling van biologische boeren. Of die betere betaling blijft bestaan bij forse uitbreiding van de productie is echter de vraag omdat zelfs de grootste biologische markten nog altijd amper op de helft van de doelstelling voor van 25% over 8 jaar zitten. Bij overaanbod klapt de prijs immers in elkaar. In Nederland haalt het marktaandeel biologisch nog geen 3,5%.



Dit artikel afdrukken