Het nieuws van 26 maart 2021. Hier vind je onze voorgaande selecties.

Weerbaarheid van het wereldvoedselsysteem
The Counter (zie 2.2) staat stil bij hoe de coronacrisis de mondiale voedselketen versterkt heeft. Versterkt? Ja, want hoewel het hier in het Corona-Effect vaak ging over de scheuren in de voedselketen, heeft diezelfde keten zich op bewonderenswaardige wijze staande gehouden.

Denk even terug aan vorig jaar. De eerste lockdown was nog niet begonnen of consumenten wereldwijd sloegen aan het hamsteren. WC-papier, meel en pasta waren niet aan te slepen. Maar aan de andere kant van de voedselketen bleven boeren juist met hun producten zitten. In Amerika lieten melkboeren hun melk in de sloot lopen, sloten slachthuizen zodat boeren tot wanhopige maatregelen overgingen en verrotten gewassen op de velden omdat de afzet naar de horeca wegviel.

Het probleem bleek van korte duur: boeren gingen op zoek naar nieuwe afnemers, de korte keten floreerde, verwerkers en verpakkers pasten zich aan van groot- naar kleinverpakkingen en exporten werden hervat. "Over het geheel genomen is het voedselsysteem behoorlijk veerkrachtig geweest", zegt Johan Swinnen, directeur-generaal van het International Food Policy Research Institute, een vooraanstaande internationale denktank. "Een grotere schok dan we nu hebben gehad, kunnen we ons moeilijk voorstellen. En ondanks dat, als je kijkt naar de rijke landen, zelfs landen als China, is de voedselvoorziening bijna nergens een probleem geweest."

Het voedselsysteem ging weliswaar niet stuk, maar het scheurde wel. En dat merkten consumenten wereldwijd. "Mensen hebben voor het eerst ervaren dat het niet vanzelfsprekend is dat wanneer je iets nodig hebt, het op de plank ligt", zegt Matin Qaim, landbouweconoom aan de universiteit van Göttingen in Duitsland.

Experts als Qaim en anderen zien de ervaring met Covid-19 als een soort 'stresstest' voor het wereldwijde voedselsysteem. We kunnen ervan leren wat er anders moet om een echt veerkrachtig voedselsysteem te bouwen. Met het oog op de toekomst, waarin we als gevolg van klimaatverandering vaker dan nu te maken zullen krijgen met droogtes, overstromingen, windstormen en andere extreme gebeurtenissen, moet het voedselsysteem op de schop. Waar en hoe we voedsel telen, de manier waarop toeleveringsketens voedsel, meststoffen en andere grondstoffen over de wereld laten circuleren, zal anders gebeuren dan nu. En Covid-19 heeft ons laten zien dat we snel kunnen aanpassen, vindt Qaim.

WC-papier
Een van de meest gehamsterde producten tijdens de eerste lockdown was WC-papier. Nergens voor nodig, onderstreepte premier Marc Rutte. Volgens hem was dat nergens voor nodig en beschikte Nederland over genoeg toiletpapier om "tien jaar te poepen" (RTL Nieuws, 1.5). Maar toch dreigt er nu een tekort aan WC-papier te ontstaan. Brazilië, de grootste leverancier van houtpulp - de basisgrondstof voor toiletpapier - krijgt zijn pulp niet meer geleverd. De reden? Een tekort aan containers en containerschepen om de pulp bij de toiletpapierproducenten te krijgen. Een vastgelopen containerschip in het Suezkanaal, een van de drukste maritieme handelsroutes ter wereld, helpt daar alvast niet aan mee.
Dit artikel afdrukken