Adviseurs in dienst van de overheid zelf adviseren het nog te formeren kabinet in feite gerichte uitkoop van melkveehouderijbedrijven om de stikstofdoelstellingen van ons land te realiseren. Het advies wordt een 'bom onder de formatie' genoemd.
Het gisteren vrijgegeven rapport Stikstofruimte voor de toekomst van ABDTOP-consult, het eigen adviesbureau van de Rijksoverheid, confronteert het kabinet met vergaande maatregelen om de stikstofreductie te realiseren die de Nederlandse beschermde natuur moet redden. Afzender van het rapport is de plantenziektenkundige Harry Paul, die na ambtelijke topposities bij het voormalige ministerie van VROM onder meer werkte als Inspecteur-Generaal van de NVWA.
Volgens het rapport heeft de overheid drie keuzen ten aanzien van met name de rundveehouderij. De overheid kan boeren gedwongen uitkopen; ze kan de koeienboeren een ponds-ponds gewijze krimpverplichting opleggen of hen een fikse ammoniakbelasting opleggen.
Het advies is volgens de media een bom onder de formatie na de afgelopen week gehouden Kamerverkiezingen. D66 wil graag direct snijden in de veestapel, maar de meest aangewezen coalitiegenoten CDA en VVD zien daar geen heil in. De twee laatstgenoemde partijen willen een vrijwillige uitkoop van boeren. Die maatregel verbinden ze bovendien niet specifiek aan boerderijen rond natuurgebieden. Het rapport beveelt wel specifieke maatregelen aan omdat de Europese wetgeving robuuste, zo zeker mogelijke maatregelen vereist.
In de nieuwe Stikstofwet staat vermeld dat de stikstofuitstoot in 2035 met 50 procent gedaald moet zijn, maar niet hoe dat doel kan worden gerealiseerd. Het demissionaire kabinet-Rutte III gelooft nog in technische maatregelen, zoals de verduurzaming van stallen met nieuwe maatregelen die ammoniakvorming - de belangrijkste bron van stikstofemissie op het boerenerf - beperken.
Het is echter niet realistisch om alleen in te zetten op technische innovatie en op vrijwillige uitkoop, zeggen de ambtenaren in hun Langetermijnverkenning Stikstofproblematiek luid en duidelijk. "In elk maatregelenpakket is een (grootschalige) krimp van de veestapel nodig om de landelijke ammoniakemissie te reduceren. Een forse krimp zal miljarden euro’s kosten."
Na het afgelopen week al uitgelekte rapport over de kalverhouderij is dit rapport een volgende zware domper op de stemming van boeren. Het kalverrapport was de facto al een streep door de melkveehouderij omdat de houderij er te duur door zal worden. De bovenstaande maatregelen zijn dat bij gedwongen ponds-ponds gewijze krimp al net zo. Dat betekent dat de meest reële optie gerichte en gedwongen uitkoop is. Rutte III wilde die laten financieren door stikstofaankopende partijen, zoals energiecentrales en bouwers. De Europese wetgever staat dergelijke transacties alleen toe als ze gericht boeren rond kwetsbare gebieden uit de markt nemen. Wordt voor dat financieringsmodel gekozen, dan vervalt de mogelijkheid voor andere boeren om de schaal van hun bedrijf uit te breiden en een kostprijs te realiseren die hun bedrijven en met name de melkfabrieken van Royal FrieslandCampina economisch volhoudbaar maakt.
In het AD van 10 februari merkte VNO-NCW-voorzitter Ingrid Thijssen op dat de budgettering van Rutte IV er als gevolg van de Nederlandse stikstofcrisis eigenlijk niet meer toe doet. Thijssen: "Het is de stikstofruimte, stupid! Als dat probleem niet wordt opgelost, wordt er helemáál niet gebouwd, kunnen we de industrie helemáál niet verduurzamen. Stikstof, dát is het probleem. Niet de staatsschuld.” De werkgeversvoorzitter blijkt dan ook bereid buitensporig hoge kosten te maken als haar leden maar stikstofruimte kunnen bemachtigen. In de strijd om de stikstofruimte is haar achterban de grote concurrent van de melkveehouderij. Het is niet uitgesloten dat VVD en D66 de koeienboeren het liefst onder de bus van VNO-NCW zullen proberen te gooien om de staatsschuld niet al te zwaar te belasten met hun uitkoop. Het gemiddelde melkveebedrijf is Nederland is zo'n €3,5 miljoen waard. Dat betekent dat vele boeren nu kans maken meervoudig miljonair te worden met geld dat de schuldenlast van het overige bedrijfsleven verhoogt met een bedrag dat de Staat niet wil financieren.
Dit artikel afdrukken
Volgens het rapport heeft de overheid drie keuzen ten aanzien van met name de rundveehouderij. De overheid kan boeren gedwongen uitkopen; ze kan de koeienboeren een ponds-ponds gewijze krimpverplichting opleggen of hen een fikse ammoniakbelasting opleggen.
Het advies is volgens de media een bom onder de formatie na de afgelopen week gehouden Kamerverkiezingen. D66 wil graag direct snijden in de veestapel, maar de meest aangewezen coalitiegenoten CDA en VVD zien daar geen heil in. De twee laatstgenoemde partijen willen een vrijwillige uitkoop van boeren. Die maatregel verbinden ze bovendien niet specifiek aan boerderijen rond natuurgebieden. Het rapport beveelt wel specifieke maatregelen aan omdat de Europese wetgeving robuuste, zo zeker mogelijke maatregelen vereist.
In de nieuwe Stikstofwet staat vermeld dat de stikstofuitstoot in 2035 met 50 procent gedaald moet zijn, maar niet hoe dat doel kan worden gerealiseerd. Het demissionaire kabinet-Rutte III gelooft nog in technische maatregelen, zoals de verduurzaming van stallen met nieuwe maatregelen die ammoniakvorming - de belangrijkste bron van stikstofemissie op het boerenerf - beperken.
Het is echter niet realistisch om alleen in te zetten op technische innovatie en op vrijwillige uitkoop, zeggen de ambtenaren in hun Langetermijnverkenning Stikstofproblematiek luid en duidelijk. "In elk maatregelenpakket is een (grootschalige) krimp van de veestapel nodig om de landelijke ammoniakemissie te reduceren. Een forse krimp zal miljarden euro’s kosten."
Dat betekent dat vele boeren nu kans maken miljonair te worden met geld dat de schuldenlast van het overige bedrijfsleven verhoogt met een bedrag dat de Staat niet wil financierenOnder de bus van VNO-NCW
Na het afgelopen week al uitgelekte rapport over de kalverhouderij is dit rapport een volgende zware domper op de stemming van boeren. Het kalverrapport was de facto al een streep door de melkveehouderij omdat de houderij er te duur door zal worden. De bovenstaande maatregelen zijn dat bij gedwongen ponds-ponds gewijze krimp al net zo. Dat betekent dat de meest reële optie gerichte en gedwongen uitkoop is. Rutte III wilde die laten financieren door stikstofaankopende partijen, zoals energiecentrales en bouwers. De Europese wetgever staat dergelijke transacties alleen toe als ze gericht boeren rond kwetsbare gebieden uit de markt nemen. Wordt voor dat financieringsmodel gekozen, dan vervalt de mogelijkheid voor andere boeren om de schaal van hun bedrijf uit te breiden en een kostprijs te realiseren die hun bedrijven en met name de melkfabrieken van Royal FrieslandCampina economisch volhoudbaar maakt.
In het AD van 10 februari merkte VNO-NCW-voorzitter Ingrid Thijssen op dat de budgettering van Rutte IV er als gevolg van de Nederlandse stikstofcrisis eigenlijk niet meer toe doet. Thijssen: "Het is de stikstofruimte, stupid! Als dat probleem niet wordt opgelost, wordt er helemáál niet gebouwd, kunnen we de industrie helemáál niet verduurzamen. Stikstof, dát is het probleem. Niet de staatsschuld.” De werkgeversvoorzitter blijkt dan ook bereid buitensporig hoge kosten te maken als haar leden maar stikstofruimte kunnen bemachtigen. In de strijd om de stikstofruimte is haar achterban de grote concurrent van de melkveehouderij. Het is niet uitgesloten dat VVD en D66 de koeienboeren het liefst onder de bus van VNO-NCW zullen proberen te gooien om de staatsschuld niet al te zwaar te belasten met hun uitkoop. Het gemiddelde melkveebedrijf is Nederland is zo'n €3,5 miljoen waard. Dat betekent dat vele boeren nu kans maken meervoudig miljonair te worden met geld dat de schuldenlast van het overige bedrijfsleven verhoogt met een bedrag dat de Staat niet wil financieren.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Kijkend naar tabel 1 van het onderliggende rapport, tja…
Hoeveel waarde / relevantie heeft het om vanuit landbouw te vragen (vinden): Wij minderen (halveren), dan iedereen minderen (halveren). Klinkt dat dan niet als de olifant die de muis vraagt om mee te stampen op de brug omdat het anders niet eerlijk zou zijn?
Landbouw mag nog al eens refereren aan referentie jaar 1990: Van de week kwam de volgende tweet mij onder ogen: In 2021 refereren aan 1990 is hetzelfde als in 1990 je baseren op 1959 als uitgangspunt.
Nou, hoe vaak ik als 1982 geborene tegen m’n ouders heb gezegd dat ze refereerden aan vroeger. Enfin, menig millenial op Twitter was soort van beledigd door deze tweet of lachte om zichzelf met een OMG, bedank voor het verpesten van m’n dag; nu voel ik me oud :p. Overigens had deze tweet 0 raakvlak met landbouw voor zover ik kon zien.
Op Statline zojuist rond zitten klikken in o.a. deze tabel: Statline: Emissies naar lucht door de Nederlandse economie; nationale rekeningen Gewijzigd op: 9 november 2020 Periode 2005 tot aan 2019. In onderwerp moet je iedere stof (NH3, NOx, of N2O opzoeken en aanklikken) tegelijk tonen gaat niet.
Wat ik opmaak uit de tabel is bijv. dat bijv. voor NOx: eigen vervoer particuliere huishoudens de uitstoot in 2005 47,6 mln kg was en voor 2019 geraamd wordt op 31,3 mln kg. Staatjes gemaakt door landbouw van zoveel auto’s toen en zoveel auto’s nu worden hiermee op inhoudelijke waarde geklopt mijn inziens. Aanvullingen hierop zijn welkom. Wellicht zie ik iets verkeerd.
Het artikel hierboven schetst dat landbouw de strijd met industrie aan moet gaan. Van industrie weten we dat veel productie uit Nederland weggegaan is naar andere landen vanuit vaak een economisch gedreven perspectief. Economisch kijkend naar landbouw weten we dat die er niet best voor staan gezien kostprijzen*.
De cruciale rol van landbouw, omdat het om eten gaat, zou ik graag vergeleken willen zien met de herkomst van onze energie. De kaart van voedsel soevereiniteit zou ik graag naast die van soevereiniteit leggen voor energie.
Andere voorbeelden voor vergelijk dienen zich ook aan. Dick Veerman noemde jaren eerder al eens: Waarom doen we dit niet voor chips die in al onze elektrische apparaten zitten? Met Corona 2020/21 hebben we dit in de krant mogen lezen met koppen als: Chipmarkt kampt met tekorten en handelsoorlog. Voor vaccins en medicijnen komt de vraag nu ook sterker dan ooit naar voren.
*ook niet als er eerlijke prijzen betaald zouden worden, de kostprijs hier in NL bevat componenten die elders in Europa echt goedkoper zijn / gaan zijn.
Het klink misschien wel logisch en de snelle oplossing, maar de MOB heeft recentelijk nog laten zien hoe je de overheid kunt aanpakken. Als er geen zekerheid is dat een oplossing werkt kan deze niet gebruikt worden. Als Aerius geen zekerheid kan bieden, hoe kan dat dan gebruikt worden. Ook de natuurkaarten zijn twijfelachtig alsmede de onderbouwing van de KDW. De commissie Hordijk heeft reeds geconcludeerd dat het op lokaal niveau niet doelgeschikt is. Het is een wankel kaartenhuis geworden gebouwd op drijfzand.
Wie in de landbouw pakt de handschoen op? Zoals Van Speijk “dan liever de lucht in” en gaan we met z’n allen het schip in.
Om bovenstaande te voorkomen zal er wel weer financieel geschoven gaan worden om stoppers te financieren en uit te kopen, men spreekt over 17-30% weghalen maar niet over de periode waarin.
#1 Let hierbij ook op de titel van deze rapport: Dat stikstofruimte voor een groter deel uit de landbouw moet komen ben ik mee eens dus iedereen evenveel laten inleveren op dit onderdeel is geen reëel standpunt.
Maar met broeikasgas ligt de verdeling toch heel anders, daar moeten andere partijen meer aan de bak dan landbouw.
Dus het gaat wat mij betreft over welke probleem een nieuw kabinet belangrijker vindt: stikstof of broeikasgas, voor dat laatste hebben we volgens sommigen nog maar 9 jaar.
Johan Vollenbroek, zou jij hier een reactie op het rapport van ABDTOP Consult willen geven?
Ik ben even gestart met doorlezen. Wat opvalt dat op bijna elke pagina dezelfde boodschap gepropageerd wordt, maar ik ben nog niks tegengekomen over het bepalen van het nulpunt. DWZ wat is de stand van het stikstofgehalte in de boden nu. Niks concreet meten. Ook geen doel voor op termijn. Ja, als doel de natuur moet beter. Dat is een wel erg flexibel begrip. Daar kun je over 20 jaar weer een anders sector mee om zeep helpen. Ik zal zelf wel eens wat grondmonsters gaan nemen. Dan weet ik zelf tenminste iets.