Traceren van een voedselinfectie is vaak een logistieke en kostbare nachtmerrie van stap voor stap terugkijken welke weg het besmette voedsel aflegde. Het begint in de meeste gevallen met een grootschalige terugroepactie. Het kan maanden of zelfs jaren duren voor de oorzaak eenduidig is vastgesteld. Dat bleek bijvoorbeeld in 2018, toen in de VS een ware 'slapaniek' uitbrak. In veel gevallen wordt de oorzaak zelfs nooit gevonden.

Vingerafdruk
Het Amerikaanse bedrijf Aanika Biosciences bedacht een methode die dit moeizame proces kan versnellen en vergemakkelijken. De producent van een gewas kan zijn producten een specifieke 'vingerafdruk' meegeven. Met behulp van genetisch gemodificeerde bacteriën.

Als McDonald's zou zeggen dat ze alleen nog traceerbare producten zouden inkopen, is die tracing in een vloek en een zucht voor elkaar
Door een uniek stukje DNA in het genoom van de Bacillus subtilis (een bacterie die al onderdeel uitmaakt van de menselijke darmflora) te plakken, is deze verderop in de keten makkelijk te scannen en te herkennen. De bacteriën kunnen voor lange tijd en in barre omstandigheden overleven omdat ze van het endospore vormende type zijn. Uit eerder onderzoek naar een soortgelijke methode door Harvard bleek al dat bacteriesporen zelfs na frituren nog te identificeren zijn.

Even sprayen of wassen met water met bacteriesporen en via de moleculaire vingerafdruk is een blaadje sla tot de boerderij te herleiden, door de hele keten van van verwerkers en retailers heen. Volgens Aanika Biosciences is hun technologie al door diverse voedselproducenten in gebruik genomen om te testen, maar nog niet grootschalig uitgerold.

Boer én consument staan niet te springen
Er kleven dan ook nogal wat bezwaren aan de innovatieve biotechnologie, zeggen experts in The Counter, zoals privacy-bezwaren en consumentenweerstand. Boeren zijn wantrouwend omdat een gewas ook tijdens het transport of ergens anders in de keten besmet kan raken, maar wel direct te traceren blijft naar de boerderij, met alle reputatienadelen van dien. De enige manier waarop boeren warm te maken zijn voor een dergelijk tracing-mechanisme, is als het een economisch voordeel met zich meebrengt, zegt Steven Venette, hoogleraar crisis-communicatie aan de University of Southern Mississippi. "Als McDonald's zou zeggen dat ze alleen nog traceerbare producten zouden inkopen, is die tracing in een vloek en een zucht voor elkaar."

Maar ook consumenten zitten er niet op te wachten dat hun eten met bacteriesporen besproeid wordt. "We houden er niet van als mensen met ons eten knoeien," aldus Venette. Ach, is daarop het antwoord van Aanika, de gemiddelde Amerikaan poept al duizenden bacteriesporen per dag uit. Wat maken die paar extra sporen op je bord dan nog uit.

Amerikanen zijn wat minder argwanend ten opzichte van genetische modificatie van voedingsmiddelen dan wij; denk aan hun GMO-mais en soja, aardappelen en appels, de genetisch gemodificeerde 'plofzalm' en binnenkort mogelijk zelfs anti-allergeen varkensvlees.

Binnen de EU zal er nog heel wat water onder de brug door moeten voor de bacteriële vingerafdruk kan worden toegelaten; in ons deel van de wereld zijn de regels voor genetische modificatie nog strenger dan die voor voedselveiligheid.
Dit artikel afdrukken