Het werd als een wondermiddel de coronadiscussie binnengehaald: vitamine D. Noodzakelijk voor een goed afweersysteem, hulpmiddel om de symptomen van Covid-19 te bestrijden. Plotseling kwam aan het licht dat velen sowieso te weinig vitamine D in het lichaam hebben. Maar hoe komt dat eigenlijk?
Het is zo langzamerhand een geaccepteerd gegeven (sluitend bewezen of niet) dat een afdoende vitamine D-status het immuunsysteem versterkt en het verloop van Covid-19 gunstig kan beïnvloeden. De wenselijkheid van vitamine D-suppletie is inmiddels doorgedrongen tot de hoogste beleidsregionen. Het is dat we in dit land met een neoliberale regering gezegend zijn, of waren, anders was er wellicht allang een oekaze uitgevaardigd die het dagelijks slikken van vitamine D-preparaten verordonneerde.
Lichaamsfunctie
Dat genoeg vitamine D in het systeem een voorwaarde is voor een goede gezondheid, lijdt geen twijfel. Hoeveel een mens nodig heeft voor de lichaamsfuncties waarbij vitamine D een rol speelt (ongeveer tien procent van het totaal aantal functies) varieert sterk per individu. Er is een groot onduidelijk gebied tussen een minimale en een optimale hoeveelheid. Te weinig is niet goed, maar of meer dan genoeg beter is, is zeer de vraag. Baat het niet, het schaadt ook niet, want een vitamine D-overdosis komt hoogst zelden voor.
En dat geldt voor meer vitaminen en micronutriënten. Gewoon elke dag een pilletje, kost ook nog eens niets. Het lastige punt is dat het in het lichaam krijgen van voldoende vitamine D voor heel veel mensen wereldwijd problematisch is. Schattingen lopen uiteen, maar van alle wereldburgers zou weleens 70% vitamine D-deficiënt kunnen zijn.
Hoe kan dat? De mens is toch evolutionair zo goed aangepast? Wie gewoon gezond eet, krijgt alles binnen, is de algemene wijsheid. Zelf vitamine C aanmaken was niet meer nodig vanwege het ampele aanbod in het voedsel, dus die eigenschap zijn we ergens in de evolutie kwijtgeraakt. Vitamine D maken we zelf nog wel prima aan door blootstelling van de huid aan de zon. Maar kennelijk werkt dat niet goed genoeg meer.
De oorzaak? Eeuwen van migratie van mensen met een donkere huid. Dat is de uitkomst van een Deens onderzoek, oorspronkelijk uit 2017, opnieuw gepubliceerd in deze coronatijd in Oxford Economics Papers. Een grotere mate van pigmentatie van de huid gaat globaal gezien gepaard met een slechtere gezondheid, stellen de Denen.
Sinds de tijd van Columbus is de wereldbevolking op grote schaal in beweging. Vijfhonderd jaar geleden begonnen de wereldwijde migratiestromen, meestal van zuidelijke regionen naar het noorden. Groepen die in het zuiden veel zonlicht hadden, komen in het noorden te kort en maken daardoor te weinig vitamine D aan. “We zien dat het potentiële risico van een vitamine D-tekort als gevolg van migratie in het laatste halve millennium een robuuste voorspeller is van de huidige algemene gezondheidsindicatoren,” schrijven de onderzoekers.
Het is al lang bekend, en vertaald in gangbare gezondheidsadviezen, dat donkere mensen, evenals bejaarden, gesluierden en binnenzitters, niet genoeg vitamine D in de huid aanmaken omdat hun huid te weinig in de zon komt en/of het vermogen om vitamine D aan te maken niet voldoende (meer) heeft.
De donkere huid van migranten was afgesteld op een balans tussen de aanmaak van genoeg vitamine D en bescherming tegen te veel van de schadelijke ultraviolette straling, door de onderzoekers uitgesplitst in ‘voordeel’ en ‘kosten’ van zonlicht versus pigmentatie.
De huid van noorderlingen was in de loop van de honderdduizenden jaren evolutie lichter geworden, zodat er met minder zonlicht toch genoeg vitamine D gemaakt werd. Maar de plotse verandering van de dosis zonlicht door de trek naar het noorden was evolutionair gezien te abrupt en zo begonnen de kosten voor de gezondheid de voordelen te overtreffen.
Bibliotheek
Over de gevolgen voor de gezondheid van te weinig vitamine D is de spreekwoordelijke bibliotheek volgeschreven. De Deense onderzoekers constateren na bestudering van die bibliotheek een verband tussen een vitamine D-tekort en voortijdige sterfte, hart- en vaatziekten, diabetes type 2, hoge bloeddruk en sommige soorten kanker. Ze keken vervolgens aan de hand van gegevens van tienduizenden personen uit databases naar het verschil in zonintensiteit in het land van herkomst en in het nieuwe thuisland.
Daaruit haalden ze een factor, waarmee ze konden rekenen om de invloed van migratie op de vitamine D-productie te kunnen kwantificeren. Per regio en de daar heersende UV-sterkte van het zonlicht becijferen zij de invloed op de vitamine D-aanmaak, genoeg of te weinig, in relatie tot de gezondheid van de bevolking. Factoren die verder van invloed zijn: het gebruik van zonnebrand (verlaagt de aanmaak), vergrijzing van de bevolking (verhoogt de ziektekans en verlaagt de capaciteit van de aanmaak), genezing van huidkanker (vertekent het ziektebeeld) en het verblijf binnenshuis en verminderde activiteit buiten (te weinig blootstelling aan zonlicht).
De verschillen tussen sterke en zwakke pigmentatie zijn aanzienlijk, de waarschuwing voor een vitamine D-tekort aan donkere mensen is daarom zeker niet gratuit. Donkere Amerikanen hebben veel vaker een tekort dan ‘caucasian’ Amerikanen. Zo ook Ethiopische immigranten in Israël (waar de zon toch ook best schijnt) en Indiërs in het Verenigd Koninkrijk.
Datzelfde is ook waargenomen in Nederland voor Surinamers.
Of Covid-19 sterker gepigmenteerde patiënten eerder en zwaarder treft omdat zij minder vitamine D hebben, is niet bewezen, maar wordt wel verondersteld. De informatie van het Voedingscentrum over vitamine D geeft de huidige consensus over voeding en suppletie weer. Door Covid-19 is het onderwerp urgent, maar eigenlijk moesten we al 500 jaar naar het Kruidvat voor zo’n potje pilletjes.
Dit artikel afdrukken
Lichaamsfunctie
Dat genoeg vitamine D in het systeem een voorwaarde is voor een goede gezondheid, lijdt geen twijfel. Hoeveel een mens nodig heeft voor de lichaamsfuncties waarbij vitamine D een rol speelt (ongeveer tien procent van het totaal aantal functies) varieert sterk per individu. Er is een groot onduidelijk gebied tussen een minimale en een optimale hoeveelheid. Te weinig is niet goed, maar of meer dan genoeg beter is, is zeer de vraag. Baat het niet, het schaadt ook niet, want een vitamine D-overdosis komt hoogst zelden voor.
En dat geldt voor meer vitaminen en micronutriënten. Gewoon elke dag een pilletje, kost ook nog eens niets. Het lastige punt is dat het in het lichaam krijgen van voldoende vitamine D voor heel veel mensen wereldwijd problematisch is. Schattingen lopen uiteen, maar van alle wereldburgers zou weleens 70% vitamine D-deficiënt kunnen zijn.
Hoe kan dat? De mens is toch evolutionair zo goed aangepast? Wie gewoon gezond eet, krijgt alles binnen, is de algemene wijsheid. Zelf vitamine C aanmaken was niet meer nodig vanwege het ampele aanbod in het voedsel, dus die eigenschap zijn we ergens in de evolutie kwijtgeraakt. Vitamine D maken we zelf nog wel prima aan door blootstelling van de huid aan de zon. Maar kennelijk werkt dat niet goed genoeg meer.
Schattingen lopen uiteen, maar van alle wereldburgers zou weleens 70% vitamine D-deficiënt kunnen zijnColumbus
De oorzaak? Eeuwen van migratie van mensen met een donkere huid. Dat is de uitkomst van een Deens onderzoek, oorspronkelijk uit 2017, opnieuw gepubliceerd in deze coronatijd in Oxford Economics Papers. Een grotere mate van pigmentatie van de huid gaat globaal gezien gepaard met een slechtere gezondheid, stellen de Denen.
Sinds de tijd van Columbus is de wereldbevolking op grote schaal in beweging. Vijfhonderd jaar geleden begonnen de wereldwijde migratiestromen, meestal van zuidelijke regionen naar het noorden. Groepen die in het zuiden veel zonlicht hadden, komen in het noorden te kort en maken daardoor te weinig vitamine D aan. “We zien dat het potentiële risico van een vitamine D-tekort als gevolg van migratie in het laatste halve millennium een robuuste voorspeller is van de huidige algemene gezondheidsindicatoren,” schrijven de onderzoekers.
Te weinig is niet goed, maar of meer dan genoeg beter is, is zeer de vraag. Baat het niet, het schaadt ook niet, want een vitamine D-overdosis komt hoogst zelden voorBinnenzitters
Het is al lang bekend, en vertaald in gangbare gezondheidsadviezen, dat donkere mensen, evenals bejaarden, gesluierden en binnenzitters, niet genoeg vitamine D in de huid aanmaken omdat hun huid te weinig in de zon komt en/of het vermogen om vitamine D aan te maken niet voldoende (meer) heeft.
De donkere huid van migranten was afgesteld op een balans tussen de aanmaak van genoeg vitamine D en bescherming tegen te veel van de schadelijke ultraviolette straling, door de onderzoekers uitgesplitst in ‘voordeel’ en ‘kosten’ van zonlicht versus pigmentatie.
De huid van noorderlingen was in de loop van de honderdduizenden jaren evolutie lichter geworden, zodat er met minder zonlicht toch genoeg vitamine D gemaakt werd. Maar de plotse verandering van de dosis zonlicht door de trek naar het noorden was evolutionair gezien te abrupt en zo begonnen de kosten voor de gezondheid de voordelen te overtreffen.
Bibliotheek
Over de gevolgen voor de gezondheid van te weinig vitamine D is de spreekwoordelijke bibliotheek volgeschreven. De Deense onderzoekers constateren na bestudering van die bibliotheek een verband tussen een vitamine D-tekort en voortijdige sterfte, hart- en vaatziekten, diabetes type 2, hoge bloeddruk en sommige soorten kanker. Ze keken vervolgens aan de hand van gegevens van tienduizenden personen uit databases naar het verschil in zonintensiteit in het land van herkomst en in het nieuwe thuisland.
Daaruit haalden ze een factor, waarmee ze konden rekenen om de invloed van migratie op de vitamine D-productie te kunnen kwantificeren. Per regio en de daar heersende UV-sterkte van het zonlicht becijferen zij de invloed op de vitamine D-aanmaak, genoeg of te weinig, in relatie tot de gezondheid van de bevolking. Factoren die verder van invloed zijn: het gebruik van zonnebrand (verlaagt de aanmaak), vergrijzing van de bevolking (verhoogt de ziektekans en verlaagt de capaciteit van de aanmaak), genezing van huidkanker (vertekent het ziektebeeld) en het verblijf binnenshuis en verminderde activiteit buiten (te weinig blootstelling aan zonlicht).
Door Covid-19 is het onderwerp urgent, maar eigenlijk moesten we al 500 jaar naar het Kruidvat voor zo’n potje pilletjesConsensus
De verschillen tussen sterke en zwakke pigmentatie zijn aanzienlijk, de waarschuwing voor een vitamine D-tekort aan donkere mensen is daarom zeker niet gratuit. Donkere Amerikanen hebben veel vaker een tekort dan ‘caucasian’ Amerikanen. Zo ook Ethiopische immigranten in Israël (waar de zon toch ook best schijnt) en Indiërs in het Verenigd Koninkrijk.
Datzelfde is ook waargenomen in Nederland voor Surinamers.
Of Covid-19 sterker gepigmenteerde patiënten eerder en zwaarder treft omdat zij minder vitamine D hebben, is niet bewezen, maar wordt wel verondersteld. De informatie van het Voedingscentrum over vitamine D geeft de huidige consensus over voeding en suppletie weer. Door Covid-19 is het onderwerp urgent, maar eigenlijk moesten we al 500 jaar naar het Kruidvat voor zo’n potje pilletjes.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Terecht aandacht voor vitamine D, zeker ook met het oog op Covid-19.
De 1e stap lijkt mij niet het Kruidvat, maar: zo vaak en zo lang mogelijk - zonder te verbranden - de zon op je huid voelen? Vooral tussen april en september? Smeren voorkomt aanmaak vitamine D?
Als je vaak genoeg in de zon bent, kan smeren - om verbranden te voorkomen - geen kwaad?
LINK
Stap 2 is de huisarts: even een meting doen. Eind maart en herhalen in september. Streefwaarde 75 tot 80?
Stap 3 is dan eventueel aan de pil en dan niet die flauwe pilletjes met een miniem aantal eenheden?
En natuurlijk: veel en vaak haring en andere vis op het menu. En eieren.
Zonder vet geen vitamine D.
De meeste dieren zorgen voor de winter over voldoende vetreserves te beschikken om de koude periode met een schaars voedselaanbod te kunnen overbruggen. Na de winter is deze verbruikt en volgt de zomer om weer volop te hamsteren. Of deze cyclus bij de mens ook ingebakken is, waarbij naast vet ook extra vitamine D vrij komt zou mij niet verbazen. Moeilijk aan te tonen als er zomer en winter tegenwoordig (te)veel voedsel aanbod is.
Bij mensen wordt de vitamine D opgeslagen in lichaamsvet. Zonder vet geen vitamine D, meer vet meer vitamine D zou je zeggen. Maar er schijnt een optimum te zijn en het omzettingsproces verslechtert met de leeftijd.
- Weight.
Body fat sops up vitamin D, so it's been proposed that it might provide a vitamin D rainy-day fund: a source of the vitamin when intake is low or production is reduced. But studies have also shown that being obese is correlated with low vitamin D levels and that being overweight may affect the bioavailability of vitamin D.
- Age.
Compared with younger people, older people have lower levels of the substance in the skin that UVB light converts into the vitamin D precursor. There's also experimental evidence that older people are less efficient vitamin D producers than younger people.
Bron: Harvard Health Publishing
Met die acceptatie dat het helpt bij corona valt het mee toch? Ondertussen druppelt het onderzoek binnen, 96% van de uitgevoerde onderzoeken die behandeling bekijken is positief tot zeer positief. De overheid zegt dat ze de grote onderzoeken of meta-analyses afwachten, die zijn te verwachten in 2022/2023, want 'er is geen bewijs'. Ondertussen gooien ze de ene na de andere maatregel naar het volk onder het mom van 'geen bewijs, maar we moeten íets', wordt er vanuit het IC-veld geroepen 'alles wat maar iets helpt zetten we in, we hebben geen tijd om op hard bewijs te wachten', maar vitamine D blijft ongebruikt want 'geen bewijs'. Snapt u het, snap ik het?
Even een andere benadering.
Wat ik in dit verhaal te weinig mee krijg is hoe ons lichaam werkt. Hoe welke voedingstof wordt opgenomen.
Een voedingstof in een pil hoe moet die eruit zien?
Van organische of chemische vorm?
Voedingstoffen vanuit een pil, piekdosis, tegenover uit ons voedsel geleidelijk opgenomen is daarin verschil. Is ons lichaam niet toegerust om voedingstoffen uit het voedsel te halen?
Voor de rest verschillende mensen op verschillende voedingsbodems en leefomgeving kan ik plaatsen.
De kop is een onzinbewering. Alle vertrouwen op de zonnestralen richten is ook te simpel. Boven 40° NB en onder 40° ZB is de fotosynthese tussen september en april al sinds de schepping ontoereikend. Vraag eens aan de veelal donkergetinte bewoners van rond en vooral van boven de poolcirkel. Geen leuke zonnepakjes daar en een half jaar lang duister.
Ten dode opgeschreven volgens de simpele ’logica‘ van hierboven. Demoniseren en uitbannen van dierlijke vetten, die bij uitstek de drager zijn van cholecalciferol, vormt de hoofdoorzaak van een te lage vitamine D spiegel van de mensen met een westers voedingspatroon.