De afgelopen vijf jaar waren de heetste vijf jaren ooit. Een hetere planeet brengt nu al fatale gezondheidsrisico’s met zich mee. De afgelopen 20 jaar nam het aantal hittegerelateerde sterfgevallen onder 65-plussers wereldwijd met ruim 50% toe.

Dat resulteerde in 296.000 vroegtijdige doden in 2018; de meeste van die sterfgevallen vielen in Japan, China, India en Centraal Europa. Het is een van de vele bevindingen van het afgelopen week gepubliceerde vijfde jaarverslag Lancet Countdown on Health and Climate Change.

Een groep van 120 experts uit meer dan 35 onderzoeksinstellingen over de hele wereld keek naar de impact van klimaatverandering op de gezondheid en gezondheidsdiensten. Het 2020-rapport brengt onderzoek samen uit een reeks van aandachtsgebieden, waaronder klimaat- en aardwetenschappen, economie en volksgezondheid.

Mensen die buiten werken hebben direct last van extreme hitte. Volgens het rapport gingen er alleen al in 2019 302 miljard uur potentiële arbeidsproductiviteit verloren. Werknemers in hete, vochtige landen als India en Indonesië werden het zwaarst getroffen. Andere voorbeelden van de gevolgen van klimaatverandering zijn de toegenomen klimaatgeschiktheid voor de overdracht van infectieziekten, hart- en longproblemen door bosbranden waar steeds meer inwoners aan blootgesteld worden, ondervoeding, geestelijke gezondheid en migratie door stijgende zeespiegel.

Overmatige consumptie rood vlees
Terwijl alle alarmbellen zouden moeten afgaan, bleef een wereldwijde alarm uit reactie, vinden de onderzoekers. De afgelopen 3 decennia steeg het gebruik van steenkool voor de opwekking van energie met 74%. In de landbouw stegen de emissies tussen 2000 en 2017 16%; herkauwers waren verantwoordelijk voor 56% van de totale landbouwemissies.

De onderzoekers maken zich vooral zorgen over de gevolgen voor de gezondheid van overmatige consumptie van rood vlees, een nieuwe indicator in het rapport. Gerekend per hoofd van de bevolking steeg de uitstoot door de consumptie van rundvlees in de periode 2000-2017 met 5,5% naar 402 kg CO2 per persoon in 2017. En dat terwijl ook de wereldbevolking toenam.

Jaarlijks sterven volgens modelberekeningen een kleine 1 miljoen mensen als gevolg van het overmatig eten van rood vlees, een stijging van 72% in de afgelopen 3 decennia. Het merendeel van hen woont in de westelijke Stille Oceaan, zoals China, Korea en Australië. In Europa, becijferden de onderzoekers, blijft - ondanks de populariteit van plantaardige diëten - de consumptie van rood vlees verantwoordelijk voor 3,4% van alle sterfgevallen.

Vijf jaar na het akkoord van Parijs zien de onderzoekers ook lichtpuntjes, zoals de groei van hernieuwbare energie en koolstofarmvervoer en de toename van onderzoek naar gezondheid en klimaatverandering.



De onderzoekers wijzen erop dat de Covid-19 pandemie laat zien wat de crisis voor de zorg betekent. Dergelijke crises kunnen ook veroorzaakt worden door klimaatverandering. “Dit rapport is een zoveelste indicatie van de realiteit waarmee we worden geconfronteerd, namelijk een toekomst van gezondheidscompromissen”, aldus Ian Hamilton, uitvoerend directeur van de Lancet Countdown. De verwoesting die Covid-19 veroorzaakt, biedt landen kansen. “De huidige situatie leent zich voor het ondernemen van actie voor een duurzamere toekomst en het halen van de klimaatafspraken.”
Dit artikel afdrukken