Sterk bewerkte plantaardige producten, zoals de imitatiehamburgers van Beyond Meat (die technisch gezien ultra processed zijn), zijn beter voor de hartgezondheid dan vergelijkbare dierlijke producten. Dat is de uitkomst van een gerandomiseerd voedingsexperiment door een onderzoeksgroep van de Stanford universiteit in Californië, onder leiding van de bekende hoogleraar genees- en voedingskunde Christopher Gardner.

Aan de studie met de naam ‘Study With Appetizing Plantfood—Meat Eating Alternative Trial’ (wat het acroniem SWAP-MEAT oplevert) deden 36 deelnemers mee, waarvan driekwart vrouwen en driekwart wit. Ze mochten gedurende acht weken eten en drinken wat ze wilden, maar moesten de ene vier weken per dag twee gewone hamburgers eten en de andere vier weken per dag twee Beyond Burgers. Het doel was te onderzoeken of de uitruil van dierlijke eiwitten voor plantaardige terug te vinden was in bloed- en andere tests.

TMAO
Na 4 weken van Beyond Burgers bleken bepaalde markers die in verband gebracht worden met de hartgezondheid verbeterd te zijn. Het LDL-gehalte in het bloed was gedaald. Ook – en daar was het onderzoek in het bijzonder op gericht – bleek het gehalte TMAO in het bloed lager. TMAO (trimethylamine N-oxide) is een afbraakproduct van de vertering van dierlijke eiwitten dat vrijkomt in de darmen. Het wordt ervan verdacht een invloed te hebben op atherosclerose, maar of het verband tussen een hoog gehalte TMAO en hartziekten causaal is, is onduidelijk.

Ook vielen de deelnemers een beetje af in de Beyond Burger-periode, hetgeen een onverwacht bijeffect van het onderzoek was, want dat was niet gericht op veranderingen in het lichaamsgewicht. Volgens de onderzoekers mag uit hun bescheiden onderzoek geconcludeerd worden dat het eten van plantaardige vleesvervangers gezonder voor het hart en de vaten is dan de vleesvariant.

Kokosvet
Onderzoeksleider Gardner zegt op de website Foodnavigator: “Er is een soort negatieve reactie op deze nieuwe vleesalternatieven. De vraag is of het product nog altijd gezond is als je er zout en kokosvet – dat veel onverzadigd vet bevat – en bewerkte ingrediënten aan toevoegt.” Gardners collega Anthony Crimarco voegt hier aan toe: “Dit laat het belang van de kwaliteit van de voeding zien. Niet al het ultra processed food is hetzelfde.”

Kritische voedingsdeskundige Marion Nestle riep dit onderzoek al uit tot de ‘Industry-funded study of the week’, het ‘Wij van WC-eend’-onderzoek van de week
‘Industry-funded’
Het onderzoek van het gerenommeerde Stanford University School of Medicine verscheen in het hoog aangeschreven vakblad The American Journal of Clinical Nutrition. Het was geheel gefinancierd door de producent van Beyond Burger, daar werd niet geheimzinnig over gedaan.

De Amerikaanse voedingsdeskundige Marion Nestle, die de voedingsmiddelenindustrie kritisch volgt, riep dit onderzoek al uit tot de ‘Industry-funded study of the week’, het ‘Wij van WC-eend’-onderzoek van de week, zouden wij zeggen. Nestle toont telkens weer aan dat onderzoek dat door de industrie betaald wordt nooit een uitkomst heeft die ongunstig is voor de opdrachtgever.

Maar Nestle heeft Gardner hoog zitten en correspondeerde met hem over dit werk. Gardner, een zelfverklaarde veganist, schreef haar dat hij eerder onderzoeken heeft gedaan die door bedrijven ‘besteld’ waren, maar dat dit de eerste keer is dat hij een gunstig resultaat kan melden.

Bottom line
Nestle bekeek het onderzoek nauwkeurig en heeft 2 punten van kritiek. In de eerste plaats bleek het verhoogde TMAO alleen te meten bij deelnemers die eerst het vlees aten en daarna de Beyond Burger, en niet andersom. Of TMAO schadelijk is, valt volgens Nestle nog te bezien. In de tweede plaats is onduidelijk wat de Beyond Burger-eters anders aten, waardoor ze afvielen. Bovendien kan gewichtsverlies op zichzelf ook de oorzaak van de lagere LDL zijn, dat hoeft niet enkel het gevolg te zijn van de eiwituitruil.

De bottom line volgens Nestle: “Deze studie suggereert dat 2 porties Beyond Meat per dag waarschijnlijk niet schadelijk is. Of het vervangen van echt vlees door Beyond Meat echt gunstig is voor de gezondheid zonder andere wijzigingen in het dieet moet nog worden bevestigd, hopelijk door onafhankelijk gefinancierd onderzoek.”
Dit artikel afdrukken