Ik ben Hiske Ridder, geboren in 1968 te Nijkerk in een ondernemersgezin. Mijn vader was, zoals hij dat zelf zo noemde, koopman. Hij handelde in badstof. Mijn moeder zorgde voor mijn twee oudere zussen en voor mij. Na afronden van de studies levensmiddelentechnologie, tropische landbouw en diverse aanvullende opleidingen beweeg ik me ondertussen alweer ruim 30 jaar tussen bestuur, beleid en praktijk van landbouw, visserij, landschap, natuur, water en voedselvoorziening. Ik werk, in binnen- en buitenland, met mensen aan vergader- en keukentafels, in de stal en aan boord, in zaaltjes en kantoren. Werken met mensen die elkaar niet altijd, vaak niet, begrijpen. Mijn inzet op al die plekken is om meer begrip te kweken tussen beleid en praktijk.

Over naar Sjouk het kalf.

Het is eind juni 2020. En ‘zomaar’ heb ik twee kalveren. Ze zijn afkomstig uit de melkveehouderij. Dat zit zo.

In april 2020 kwam het bericht in de media dat door de Corona-lockdown een 'stuwmeer' aan kalveren ontstond. Dit bericht kwam ook naar boven een app-groep van ‘Kening fane Greide’. Een app-groep waarin boeren, onderzoekers, ambtenaren en burgers meningen, artikelen en activiteiten delen.

Toch werd er zonder eerst vragen te stellen over het hoezo, waarom en waartoe (heel) veel gevonden van de boer, de handel, melk, vlees en elkaar
Ik merkte, al is het fenomeen niet nieuw, dat bij zowel burgers als beleidsambtenaren en bestuurders er weinig bekend is over de herkomst van deze kalveren genoemd in die artikelen. Dat veel kalfjes uit de melkveehouderij komen en dat er (dus...) bij de productie van melk ook vlees geproduceerd wordt. Toch werd er in die app-groep zonder eerst vragen te stellen over het hoezo, waarom en waartoe (heel) veel gevonden van de boer, de handel, melk, vlees en elkaar. Ook merkte ik dat in mijn vrienden- en kennissenkring vrijwel niemand wist en weet van wat ik ben gaan noemen ‘zonder vlees geen melk’.

Vragen stellen
Waarom hoor je zo weinig over de relatie tussen melk en vlees? Waar kun eigenlijk je terecht met vragen over de relatie tussen melk en vlees, dilemma’s van de melkveehouder, de verschillende inzichten en keuzes, de ‘wereld naast en achter melkproductie’? Ik wilde vragen kunnen stellen.

Om meer te weten te komen over ‘zonder vlees geen melk’ heb ik toen spontaan besloten zelf een kalf van een melkveehouder te kopen. Met het plan dit kalf 2 jaar te houden, om het dier vervolgens te slachten en op te eten. Ook om in die twee jaar met m’n filmcamera op pad te gaan en mensen op te zoeken aan wie ik vragen kan stellen. Nog belangrijker bij het nemen van de beslissing een kalf van een melkveehouder te kopen, is voor mij dat ik is dat ik iedereen die vragen heeft, uitnodig die vragen te stellen. Dat stellen van vragen wilde ik zo gemakkelijk mogelijk maken. Zo bedacht ... zo gedaan...

Kalf gekocht
Bij boer Jaring Brunia uit Grou (Friesland) heb ik in april een nog niet geboren kalf gekocht en, na een best lastige zoektocht, bij boer Maarten de Jong in Midden-Delfland (Zuid- Holland) een pension gevonden voor dat kalf voor de komende twee jaar. Ik noemde het toen nog ongeboren kalf Sjouk. Thuis op Scheveningen groeide het idee ‘Sjouk het kalf ’ in mijn hoofd verder. Ik zette op een rij wat het me allemaal zou gaan kosten, wat opbrengsten zouden kunnen zijn, hoe ik Sjouk het kalf en daarmee de mogelijkheid vragen te kunnen stellen bekendheid kon gaan geven.

Om eerlijk te zijn... ik weet nu dat ik toen nog niet wist waar ik aan was begonnen.

Het is nu 30 juni. Ik ben ondertussen een website, facebookpagina, veel gestelde vragen, 11 visuele verhalen, een berg foto’s, nog meer vragen, een artikel in Buurt&Regio, slapeloze nachten, een lijst met mensen (van kalverhandelaar, verschillende boeren, een veearts tot een historicus) die ik zal gaan filmen en interviewen, de uitnodiging om regelmatig op Foodlog over het initiatief Sjouk het kalf te gaan schrijven en... niet 1 maar 2 kalveren rijker.

Dit zijn de eerste twee gefilmde verhalen, over het ontstaan van het initiatief:


en over Boer Brunia:


Oordeelvrij
Sjouk het kalf gaat over vragen stellen en niet over goed of fout. Sjouk het kalf is oordeelvrij. Als ik naar mezelf in de spiegel kijk, zie ik iemand die ook vaak en te snel ergens een mening of oordeel over heeft. Voor mij is Sjouk het kalf daarom tevens een verdere training in ‘ergens voor staan en open blijven staan‘.

Ik nodig de lezers van Foodlog van harte uit vragen te stellen en bijvoorbeeld ook tips te geven bij wie en waar (praktijk)kennis en –kunde te vinden is. Met elkaar de relatie tussen melk en vlees zichtbaar en bespreekbaar te maken, zonder oordeel of te zeggen hoe het moet. Dat is waar ik naar op zoek en op uit ben.

Ik neem jullie vanaf hier mee met ‘Sjouk het kalf’. De eerste 5 van de 11 tot nu toe gemaakte visuele verhalen, allemaal minder dan 6 minuten per verhaal, geven denk ik een aardige aftrap. Er zullen vanzelf verhalen bijkomen die ingaan op de gestelde vragen en die, naar ik hoop, op hun beurt zullen leiden tot nieuwe vragen.

Sjouk het kalf is niet gesubsidieerd, wordt niet door bedrijven bekostigd en kent geen verborgen agenda. Sjouk het kalf steunen... dat kan en mag wel.
Ik kijk uit naar jullie vragen.
Dit artikel afdrukken