Dick Hordijk: ‘Consument overschat prijs die boer ontvangt’

Deze kloof is volgens Dick Hordijk, CEO van Royal Agrifirm Group, vooral het gevolg van onwetendheid bij consumenten. In een interview met Boerenbusiness gaat hij dieper op de materie in.

BB: Uit het onderzoek blijkt dat er een enorme mismatch is tussen de marktprijs en de beleving van consumenten. Wat vertelt dit onderzoek ons precies?
"De uitkomst van het onderzoek is precies waarvoor dit concept is opgezet. De consument krijgt veel te horen over stappen in verduurzaming die gemaakt moeten worden. Dat is goed, maar de communicatie over de randvoorwaarden ontbreekt. Door die onwetendheid is de kloof tussen de burger en de boer niet altijd overbrugbaar. Wij denken dat dit probleem niet aan het begin van de keten moet worden neergelegd. De agrarische ondernemers moeten constant op zoek naar efficiëntie om het financiële plaatje rond te krijgen, maar door alle bijkomende eisen wordt dat steeds moeilijker. De onwetendheid bij consumenten leidt tot frictie. Dit omdat zij niet altijd de randvoorwaarden, zoals hoe dingen in de voedselketen geregeld zijn en het inkomen van de boer, begrijpen. Als hierin beter wordt gecommuniceerd en de consumenten de situatie beter begrijpen dan leidt dat waarschijnlijk tot minder frictie."

Hadden jullie vooraf zo'n grote kloof verwacht?
"Dat er bij de consumenten veel onwetendheid is, dat was mij wel bekend. Een verschil van 50% had ik echter niet verwacht. Het doel van de campagne is om naar boven te halen dat de consumenten zich vaak niet bewust zijn van de werkelijke situatie. Als de boer werkelijk zulke bedragen voor zijn producten zou ontvangen, dan zou er veel meer investeringsruimte zijn voor verduurzaming."

Nederland loopt ver voorop in duurzaamheid en dierenwelzijn in vergelijking met de rest van de wereld. Als dat besef doordringt, neemt de bereidheid om hiervoor te betalen waarschijnlijk toe

Brussel pleit voor een vrije markt, maar daar is een boer dus eigenlijk te kwetsbaar voor?
"Een vrije markt is natuurlijk goed, maar daar hoort ook goede informatievoorziening bij. Ik ben van mening dat informatievoorziening een van de dingen is die in onze maatschappij onder druk staat. Ik ben voor een vrije markt, maar dan met een goede informatievoorziening waardoor consumenten bewuster worden van de keuzes die ze maken. Pas dan wordt de cirkel rond."

Moet voedsel per se duurder worden om voor de boer een hoger inkomen te realiseren?
"Niet per se. Onze campagne begint met het creëren van bewustwording. Als dat beter wordt dan komt er ook minder druk op de prijs. Wanneer consumenten beter op de hoogte zijn van de werkelijke situatie, dan kan dat leiden tot het aankopen van bijvoorbeeld seizoensproducten. Vervolgens komt dan meer transparantie in de keten op gang. Bijvoorbeeld waar producten in de supermarkt vandaan komen. Nederland loopt ver voorop in duurzaamheid en dierenwelzijn in vergelijking met de rest van de wereld. Als dat besef doordringt, neemt de bereidheid om hiervoor te betalen waarschijnlijk toe."

We zijn de straat opgegaan en vroegen Nederlanders te schatten welke prijs zij denken dat de boer krijgt voor zijn producten. En wat blijkt? De inkomsten van de boer worden met bijna 50% overschat. https://t.co/rVVHsVg9oa #Gebruikjeboerenverstand #Trotsopdeboer pic.twitter.com/t6bvY1Uo0H

— Agrifirm (@Agrifirm) June 25, 2020

Is Agrifirm voor een voedselscheidsrechter, die als een soort ombudsman prijsmisstanden aanpakt?
"Gedragsverandering afdwingen als een scheidsrechter is een laatste redmiddel. Laten we beginnen met de situatie proberen op te lossen op een andere wijze. Door bijvoorbeeld te kijken wat er gebeurd als de consument zich beter bewust wordt van de situatie en of het gedrag van de consument dan ook gaat veranderen. Door de kritische houding van de Nederlandse consument lopen wij qua duurzaamheid voor op andere landen. Tegelijkertijd hebben we ook de laagste prijzen voor consumenten. Dat is een rare mismatch die is ontstaan. Met deze campagne proberen we die bewustwording te creëren."

Jullie zijn een van de grootste coöperaties van Nederland. Welke taak zien jullie voor jezelf weggelegd om boeren te helpen om een goed inkomen te realiseren?
"De dienstverlening van de coöperatie is en blijft uiteraard erg belangrijk, maar daarnaast moet ook de boerenstem vertegenwoordigd worden in de maatschappij. We kijken naar het verbreden van de verantwoordelijkheden van Agrifirm. Daar hoort bijvoorbeeld ook het opstarten van initiatieven om verduurzaming te ondersteunen bij. Het creëren van betere bewustwording in de maatschappij hoort ook bij het verbreden van onze verantwoordelijkheden. De campagne 'Gebruik je boerenverstand' is daar een voorbeeld van."

Dit artikel maakt deel uit van de contentsamenwerking tussen Foodlog en Boerenbusiness.