1 min
Drie van de vier auteurs van het onderzoeksverslag dat op 22 mei in het wetenschappelijke tijdschrift The Lancet werd gepubliceerd over het gebruik van de stof hydroxychloroquine als geneesmiddel tegen Covid-19, distantiëren zich van hun conclusies.
De drie twijfelen aan de juistheid van het datamateriaal die zij voor hun onderzoek hebben gebruikt. Dat doen ze na het tumult dat ontstond door een open brief van ruim 180 onderzoekers en onderzoekscentra die hen op fouten wezen.
Volgens de onderzoekers heeft Surgisphere, het bedrijf dat hen de onderzoeksdata waarop zij hun conclusies baseerden heeft verstrekt, niet alle gegevens verstrekt voor een onafhankelijk onderzoek. Daarom kunnen zij "niet langer instaan voor de waarheidsgetrouwheid van de primaire gegevensbronnen". De redactie van The Lancet drukt in een kort bericht “bezorgdheid” uit en wijst de lezers erop "dat ons ernstige wetenschappelijke vragen gemeld zijn”. De auteurs hebben intussen zelf om een audit naar de studie gevraagd. De resultaten daarvan worden binnenkort verwacht.
Het artikel van 22 mei had grote consequenties. Het meende te kunnen concluderen dat hydroxychloroquine niet gunstig is voor gehospitaliseerde Covid-19-patiënten en zelfs schadelijk kan zijn. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) besloot klinische proeven met hydroxychloroquine tegen Covid-19 op te schorten. Het middel gold na het onderzoek als ongeschikt omdat het hartproblemen kan veroorzaken. Overal in de wereld werden vervolgens klinische tests met het middel hydroxychloroquine per direct gestopt.
Hydroxychloroquine staat onder reumatologen bekend als een mild middel dat al decennialang wordt gebruikt. Het meest bekend is het geneesmiddel Plaquenil van Sanofi. Volgens de rebelse Franse onderzoeker en arts Didier Raoult, die onmiddellijk op fouten in de Lancet-publicatie wees, zou het een uitstekend middel zijn om Covid-19 vroegtijdig te remmen. Ook diens onderzoeken gelden echter als ondeugdelijk. Een wetenschappelijk blad schreef op 27 mei dat Raoults carrière na de Lancet-publicatie voorbij zou zijn. Dat zou je al helemaal kunnen denken, nadat Raoult bleek experimenteel hydroxychloroquine te hebben voorgeschreven aan patiënten buiten hun medeweten.
Na de open brief lijken conclusies over Raoults loopbaan voorbarig, maar tevens even onzeker als de manier waarop wetenschappers én instituties conclusies trekken in onzekere tijden waarin zij met zekere oplossingen willen komen voor praktische problemen. Er valt alleen maar te leren door verstandig experimenteren. Affaires als deze ondergraven het vertrouwen in wetenschap als probleemoplosser in bange tijden. We moeten weer leren experimenteren en ons van de foute gedachte ontdoen dat wetenschap antwoorden heeft.
Dit artikel afdrukken
Volgens de onderzoekers heeft Surgisphere, het bedrijf dat hen de onderzoeksdata waarop zij hun conclusies baseerden heeft verstrekt, niet alle gegevens verstrekt voor een onafhankelijk onderzoek. Daarom kunnen zij "niet langer instaan voor de waarheidsgetrouwheid van de primaire gegevensbronnen". De redactie van The Lancet drukt in een kort bericht “bezorgdheid” uit en wijst de lezers erop "dat ons ernstige wetenschappelijke vragen gemeld zijn”. De auteurs hebben intussen zelf om een audit naar de studie gevraagd. De resultaten daarvan worden binnenkort verwacht.
Het artikel van 22 mei had grote consequenties. Het meende te kunnen concluderen dat hydroxychloroquine niet gunstig is voor gehospitaliseerde Covid-19-patiënten en zelfs schadelijk kan zijn. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) besloot klinische proeven met hydroxychloroquine tegen Covid-19 op te schorten. Het middel gold na het onderzoek als ongeschikt omdat het hartproblemen kan veroorzaken. Overal in de wereld werden vervolgens klinische tests met het middel hydroxychloroquine per direct gestopt.
Hydroxychloroquine staat onder reumatologen bekend als een mild middel dat al decennialang wordt gebruikt. Het meest bekend is het geneesmiddel Plaquenil van Sanofi. Volgens de rebelse Franse onderzoeker en arts Didier Raoult, die onmiddellijk op fouten in de Lancet-publicatie wees, zou het een uitstekend middel zijn om Covid-19 vroegtijdig te remmen. Ook diens onderzoeken gelden echter als ondeugdelijk. Een wetenschappelijk blad schreef op 27 mei dat Raoults carrière na de Lancet-publicatie voorbij zou zijn. Dat zou je al helemaal kunnen denken, nadat Raoult bleek experimenteel hydroxychloroquine te hebben voorgeschreven aan patiënten buiten hun medeweten.
Na de open brief lijken conclusies over Raoults loopbaan voorbarig, maar tevens even onzeker als de manier waarop wetenschappers én instituties conclusies trekken in onzekere tijden waarin zij met zekere oplossingen willen komen voor praktische problemen. Er valt alleen maar te leren door verstandig experimenteren. Affaires als deze ondergraven het vertrouwen in wetenschap als probleemoplosser in bange tijden. We moeten weer leren experimenteren en ons van de foute gedachte ontdoen dat wetenschap antwoorden heeft.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Het wetenschappelijke systeem is niet kapot, maar overweldigd. Ongeveer iedere 3 weken verdubbeld het aantal publicaties over Sars-Cov2 & Corona. Iedereen die wat op de plank heeft, gooit er coronavirus is en het word publiekelijk/openbaar gemaakt. De teller staat al op meer dan 5000 publicaties. Het peer-review proces kan dit niet aan (goed reviewen kost ook heel veel tijd, zeker bij dit soort studies; een waarschuwing had (achteraf gezien) moeten zijn dat de ruwe data niet ter beschikking waren).
Gelukkig lopen er ook nog vele (>200) klinische studies naar hydroxychloroquine en combinaties, data komt nu misschien te laat, maar mocht er een 2e golf komen weten we al wel hoe en wat en hebben we tijd gehad voor review.
Het systeem werkt wel, maar te langzaam en het kan zeker verbeterd worden, want deze signalen zijn er al heel lang.
Arend, wat ik met de laatste zinnen wilde zeggen is dat wetenschap stukjes kennis sprokkelt. Daar is (vooral) niks mee. Wat onderzoekers en vervolgens vakbladen en media ermee doen is het probleem: doen alsof we iets toepasbaars zijn gaan weten. Als die 'kennis' voortdurend ontkracht of tegengesproken wordt - zoals terecht het geval is; SARS-CoV-2 en Covid-19 leven inmiddels in vele parallelle intellectuele universa onder druk van als kennis ingenomen stellingen die slechts te testen hypothesen zijn - dan zet wetenschap zich voor het publiek buiten spel. Dat is jammer en gevaarlijk, want we hebben haar wel degelijk heel hard nodig.
Ik heb nog altijd stellig de indruk dat Raoult naar zijn aard een dokter is die aan onderzoek doet. De onderzoekers doen medisch onderzoek, maar zijn geen dokters. Ik sprak daar afgelopen week over met sociaal-geneeskundige, ex-bedrijfsarts en vooral een praktische GGD-man op het gebied van infectie-ziekten Jos van de Sande. Raoult heeft voor zichzelf besloten hoe ver hij binnen risico's en zijn verantwoordelijkheid voor het leven van individuele mensen met onzekerheid om wil gaan. Een onderzoeker heeft daar geen gevoel bij en geen praktisch benul van. Mijn trieste gevoel: dat kleine maar levensgrote verschil wordt door heel weinigen begrepen. Ik leerde het begrijpen door Frank van Berkum, de internist die zich met voedingswetenschap ging bemoeien om individuen te helpen ipv algemene uitspraken te doen. Hij kreeg heel wat 'wetenschappers' over zich heen die meenden verstand te hebben van de praktijk en siste me ooit toe 'maar ze hebben nog nooit aan het bed van een patiënt gestaan en weten niet wat de verantwoordelijkheid voor een individu betekent.' Die zin ben ik nooit meer vergeten.
Wetenschappers zitten op kennis, en sprokkelen nieuwe inzichten idd bij elkaar. Goede wetenschappers beschrijven hun inzichten in een peer-reviewd artikel. Wetenschappelijk werken is ook mogelijk , dan gebruik je inzichten en aanvullende rationaliteiten om verder te komen. Ikzelf en mijn team zijn ontwikkelaars en gebruiken ook wetenschappelijke inzichten en manieren van werken, maar publiceren niet. Zijn we daarmee geen wetenschappers?
Maar ondertussen zijn er enorm veel deskundigen die wel wetenschap bijhouden maar dat combineren met ervaringen. Dit soort professioneel adviseurs zijn vaak beter inzetbaar in een crisis of een praktijk casus dan klassieke wetenschappers. En daar gaat het mis bij Corona, de RIVM directeur is eigenlijk een .. directeur. Eentje vooral rondom de wetenschaps-communicatie van zijn eigen dienst en misschien ook beleidsmaker/politicus (dat hoort niet).
De wetenschapscommunicatie is van belang, maar alleen als er ook onderliggende papers of rapporten liggen die door wetenschappers opgesteld zijn. Deze laatste zijn niet bekend bij naar en hun rapportages zijn ook niet openbaar beschikbaar.
En dan hebben we het punt van een deskundigheid. Een viroloog kan een theoretisch experts zijn of een wetenschappelijk wetenschapper. Maar een viroloog is zelfden een epidemioloog, of een fysicus gericht op verspreiding, of een levensmiddeltechnoloog gespecialiseerd in activatie. Etc.
Alles is verrommeld.
Direct na mijn ziekenhuisopname met corona kreeg ik antibiotica (longontsteking) en hydroxychloroquine (nadat ik had ingestemd) toegediend. De twee volgende dagen werd ik steeds zieker, maar vanaf de ochtend van de derde dag, knapte ik met het uur op. Een dag later was ik al beter. De artsen hebben mij voor de zekerheid nog een dag gehouden. De vijfde dag kon ik genezen weer naar huis.
Zullen we een fonds oprichten om onderzoekers die
negatieve of neutrale resultaten willen publiceren te belonen voor hun artikelen? Ik ben blij dat ik ook dead-end streets mag bewandelen. Staan vaak de leukste huizen...
Oh, en Wouter de Heij "Rommelig" is the way forward toch?