Onlangs gaf D66-politicus Tjeerd de Groot de Nederlandse supermarkten ongenadig op hun kop: waarom leggen ze buitenlandse aardappelen in het schap terwijl de Nederlandse aardappelen onverkoopbaar zijn en met staatssteun als diervoeder moeten worden opgeruimd?

Een ander geval is boerin Astrid Francis, aardappelteler uit Noord-Holland. Ze teelt het bijzondere aardappelras BeemsterValery. Zij levert haar aardappelen onder andere aan de Noord-Hollandse super Deen. Volgens de super waren de aardappelen op en niet meer leverbaar. Daarom bestelde de super nieuwe aardappelen in Israël. Net als van het eiland Malta, komen daar in deze tijd van het jaar vers geoogste aardappelen vandaan. Omdat boerin Francis nog genoeg voorraad had van de oogst van vorig jaar, was dat tegen haar zere been. Ze klom op de tractor en dumpte de voorraad aardappelen gisteren bij Deen op de stoep (die ze - heel sportief - heeft ingekocht).

Het publiek denkt inmiddels dat supermarkten de boer pesten. Waarom immers buitenlandse aardappelen kopen, terwijl Nederland bulkt van de onverkochte aardappelen als gevolg van de coronacrisis?

Dat zit zo: de ene aardappel is de andere niet. De onverkoopbare aardappelen van Tjeerd zijn speciaal geteelde knoepers van aardappelen voor de fritesindustrie die ze vooral verkoopt naar bedrijven als McDonald's, de Burger King, snackbar, Van der Valk en je vertrouwde maar nu ook gesloten eetcafé. Het zijn geen aardappelen om bij de spinazie en speklap te eten.

En waarom bestelt Deen in Israël? Omdat de consument graag zijn wat duurdere aardappelen het liefst vers geoogst wil. Vroege verse aardappelen komen van maart tot juni uit het Middellandse Zeegebied. Pas in juni komen de eerste nieuwe aardappelen van Nederlandse bodem in de schappen.

De echte vraag die gesteld moeten worden, is een heel andere. Willen we in Nederland, Vlaanderen en Noord-Frankrijk de fritesaardappelen voor de hele wereld telen? Bij ieder pijntje dat de logistiek op slot zet, zit je dan immers al snel met schuren vol onverkoopbaar product die aan de dieren moeten worden gevoerd. Bovendien verzamel je alle teeltdruk op het milieu in een klein gebied. Die zou je wellicht beter kunnen spreiden.

En die nieuwe/oude aardappelenkwestie van boerin Francis dan? Je kunt je afvragen of je niet eerst de lokale oude moet opeten voor je begint aan de nieuwe uit streken waar de verse oogst 2 tot 3 maanden eerder beschikbaar is. Maar - zegt de super - 'consumenten willen het'. Gewoon niet meer inkopen en pas vanaf juni weer met nieuwe komen, kan natuurlijk best. Maar is dat reden om zo tekeer te gaan tegen supers die de coronacrisis aan hun laars zouden lappen?

Wij, consumenten, willen graag de allerverste aardappelen zodra die ergens te krijgen zijn. Verwende krengen zijn we natuurlijk, maar de supermarkt maakt het ons graag naar de zin.

Dit jaar zijn de eerste verse aardappelen in gerooid op 1 mei in Nedersaksen; uitzonderlijk vroeg. Slechte prijs? Welnee, bijna twee keer zo duur als biologische.
Dit artikel afdrukken