Vijfenzestig jaar, geen opvolger en 80 melkkoeien. Het lichaam dwingt hen om er mee te stoppen. De grote wens van hem: het bedrijf in z’n geheel verkopen. Veertig jaar heeft hij er over gedaan om alle grond rondom huis te krijgen; nu is het een prachtige huiskavel. Dat moet bij elkaar blijven.
De grote wens van haar: het bedrijf verkopen inclusief koeien. De accountant, de makelaar en zelfs vertrouwenspersonen proberen haar er van te overtuigen dat dat niet gaat lukken. Een boer zonder koeien kan het niet betalen en een boer met koeien brengt ze zelf mee. Ook haar man probeert haar te bewegen door haar te beloven een goed adres voor de koeien te vinden.
Niemand stelt haar de vraag: Waarom? De vraag waarom maakt veel los. Negentien jaar geleden was er mond- en klauwzeer en werd hun bedrijf als verdacht bestempeld. Op zondagmorgen kregen ze bericht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Hun vee zou de volgende dag worden geruimd. Op zondagavond werd er nog een kalfje geboren. Het was traditie in het gezin om beschuit met muisjes te eten bij ieder nieuw kalfje. Dit keer konden ze er niet toe komen.
De man van de NVWA vertelde hen de volgende ochtend dat hij vandaag de baas zou zijn. Ze kregen de opdracht om de kinderen elders onder te brengen. Zelf moesten ze in huis blijven en wachten tot alles geregeld was.
Ze weten het niet, ze hebben nooit gehoord hoe hun vee aan het einde is gekomen en ze hebben er nooit naar durven vragen. Als een begrafenis met een dichte kist. “Met wie praatte je er wél over”, vraag ik. “Met de huisarts, hij gaf me antidepressiva en die slik ik tot op de dag van vandaag.”
Nooit weer, heeft ze negentien jaar geleden in haar hoofd geprent. Nooit weer de pijn voelen van verlies en nooit weer de onmacht voelen. Het deksel op het potje vol verdriet was jarenlang flink dichtgeschroefd. Maar, zoals het gaat met gestolde rouw, vroeg of laat staat het verlies opnieuw op de stoep en ploft het potje vol verdriet compleet uit elkaar. Dat moment is nu gekomen.
Paulien Hogenkamp coacht agrarisch ondernemers en bemant de vertrouwenslijn voor de agrarische sector. Zij vertelt over wat zij meemaakt onder boeren die zij bijstaat in hun gang naar de 21e eeuw.
Dit artikel afdrukken
Niemand stelt haar de vraag: Waarom? De vraag waarom maakt veel los. Negentien jaar geleden was er mond- en klauwzeer en werd hun bedrijf als verdacht bestempeld. Op zondagmorgen kregen ze bericht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Hun vee zou de volgende dag worden geruimd. Op zondagavond werd er nog een kalfje geboren. Het was traditie in het gezin om beschuit met muisjes te eten bij ieder nieuw kalfje. Dit keer konden ze er niet toe komen.
De man van de NVWA vertelde hen de volgende ochtend dat hij vandaag de baas zou zijn. Ze kregen de opdracht om de kinderen elders onder te brengen. Zelf moesten ze in huis blijven en wachten tot alles geregeld was.
Ze weten het niet, ze hebben nooit gehoord hoe hun vee aan het einde is gekomen en ze hebben er nooit naar durven vragen. Als een begrafenis met een dichte kistHonderdveertig stuks vee werden geruimd. “Het voelde alsof we in een oorlogsgebied woonden. Ieder bedrijf om ons heen werd geruimd. We konden er niet over praten. Iedereen had zijn eigen verdriet en zorgen. Minister Brinkhorst zei: ‘Koeien zijn vervangbaar en de overheid zal het vergoeden.’ Dat deed misschien nog wel de meeste pijn. Hoe durfde hij te beweren dat hun koeien vervangbaar waren. Ze hebben ze allemaal afgeschoten”, vertelt ze huilend. “Nee”, zegt hij. “Ze hebben een spuitje gehad”.
Ze weten het niet, ze hebben nooit gehoord hoe hun vee aan het einde is gekomen en ze hebben er nooit naar durven vragen. Als een begrafenis met een dichte kist. “Met wie praatte je er wél over”, vraag ik. “Met de huisarts, hij gaf me antidepressiva en die slik ik tot op de dag van vandaag.”
Nooit weer, heeft ze negentien jaar geleden in haar hoofd geprent. Nooit weer de pijn voelen van verlies en nooit weer de onmacht voelen. Het deksel op het potje vol verdriet was jarenlang flink dichtgeschroefd. Maar, zoals het gaat met gestolde rouw, vroeg of laat staat het verlies opnieuw op de stoep en ploft het potje vol verdriet compleet uit elkaar. Dat moment is nu gekomen.
Paulien Hogenkamp coacht agrarisch ondernemers en bemant de vertrouwenslijn voor de agrarische sector. Zij vertelt over wat zij meemaakt onder boeren die zij bijstaat in hun gang naar de 21e eeuw.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
"Maar, zoals het gaat met gestolde rouw, vroeg of laat staat het verlies opnieuw op de stoep en ploft het potje vol verdriet compleet uit elkaar. Dat moment is nu gekomen."
Heel veel mensen hebben een voorraadje gestolde rouw. Nu met alle berichten rond corona er overheen... .
Ik ben al heel snel begonnen met doorzappen als er weer een portie hersenspoelsel langs kwam. Praatprogramma' s hebben het over niets anders, tenenkrommende toespraken van onze Mark Rutte met geduldige ondersteuning van de expert, zelfs 'onverdachte' TV reclames doen gretig mee.
Echt, de hele MH17 'rub it in' actie van de media, met dank aan Frans Timmermans valt hierbij volgens mij, in het niet. Ik dacht toen nog, je zult maar recent iemand verloren hebben al dan niet door de MH17. Dat moet iedere keer weer een ondragelijk pijn geven. De weg afsnijden om weer je leven op te pakken. Deze rouw hoort niet op TV, dat hoort bij je familie, je vrienden, je buren. Deze rouw is gestolen van onschuldige, weerloze mensen.
Vooral de gekmakende mix van 'we zijn allemaal samen' en 'we willen graag de verraden kwetsbaren (niet zo samen groep) steunen maar weten niet hoe' vind ik persoonlijk stuitend.
Er wordt een angstvirus geïmplanteerd, dat nog jaaaaren voortwoekert, veel langer dan het covid-19 virus. Wij komen er allemaal sterker uit, hoop ik, maar vooral gedweeër en met fors meer al dan niet legale antidepressiva, verwacht ik.
Had het anders gekund?
Kijk naar Zweden waar men vooral de nadruk legt op eigen verantwoordelijkheid.
Nee zegt de Telegraaf 23 april: "Dodental in minder streng Zweden loopt op, Stockholm brandhaard"
Ja zegt svt.se/datajournalistik: Het aantal doden loopt terug.
Wie het weet mag het zeggen.
Paulien je noemt geen namen bij dit schrijnend voorbeeld en terecht.
Toch wil ik, uit medemenselijkheid, reageren en hopen dat de familie veel mensen om zich heen heeft waar ze mee kunnen sparren. Het erover hebben vanuit je gevoelens, delen kan enige verlichting bieden. Je gedragen voelen geeft enige rust.
Wil de familie, vanuit een sociaal gevoel, veel wijsheid, kracht en liefde toewensen.
En wens de relatie veel steun aan elkaar toe, heb zelf ervaren dat die kracht sterk kan zijn.
Jullie mogen best weten dat dit artikel van Paulien Hogenkamp me een paar slapeloze nachten heeft bezorgt. (zie tijd en datum)
Waarom? Zult u zich misschien afvragen.
Mijn eerste gedachten gingen uit naar de uitspraak van mark van den oever tijdens de inspreek ronde van de Provinciale Staten van Noord Brabant ergens vorig jaar: "Wir haben es nicht gewuẞt"
Door de commotie over deze Godwin woorden durf ik het bijna niet te herhalen.
De impact die voor deze familie ervoor gezorgd heeft dat er bijna 20 jaar na dato er een artikel hierover op FL verschijnt is schrijnend!
Maar, of moet ik zeggen: helaas? Zal er over een 20 tal jaar weer een soort gelijk artikel hier op FL (of op een opvolger ervan) staan.
Lavabo inter innocentes manus?
We hebben het niet geweten. Als titel.
We didn't know. Kan ook.
Klinkt in ieder geval minder beladen maar maakt dat het ook?
Alles wat wij mensen doen en hebben is tijdelijk. Het is goed om je dat regelmatig te realiseren, zolang je daarbij niet vergeet dat het heel belangrijk is om goed te zorgen voor de mensen om je heen.
Het opbouwen van een bedrijf is prachtig maar doe je voor jezelf. Als je wilt dat het blijft bestaan nadat je er zelf mee stopt moet je je afvragen waarvoor dan.
Kennelijk is destijds onvoldoende doorgedrongen dat het ruimen van een klein deel van de totale NL veestapel nodig was om te voorkomen dat alle runderen in het hele land uiteindelijk geruimd moesten worden. Het verdriet lijkt een reactie op "onredelijkheid en onjuistheid" in het beleid, de vraag is of het beleid zo onredelijk was.
Overigens speelt ook vaak mee dat de waarde en kwaliteit van de eigen veestapel zwaar overschat word, als het echt zulke goede dieren waren dan wil de boer die de boerderij overneemt de koeien echt wel kopen dat is meestal beter dan andere koeien verplaatsen.
Achteraf kun je wel concluderen dat er destijds te weinig aandacht was voor de emotionele gevolgen van ruimingen, 20 jaar verdriet is wel erg lang.