Dat blijkt uit een studie gepubliceerd door UNU-WIDER, de United Nations University, door onderzoekers van King's College London en Australian National University. Het zou voor het eerst zijn in dertig jaar dat de armoede wereldwijd weer toeneemt. In het somberste scenario wordt alle vooruitgang op het gebied van armoede en hongerbestrijding van de afgelopen 10 jaar ermee teniet gedaan. 

Volgens de WIDER-studie zal de wereldwijde armoede naar schatting met 420 à 580 miljoen mensen toenemen in een scenario waarin de consumptie per hoofd van de bevolking met 20% afneemt. De gevolgen worden per regio, maar ook wereldwijd in kaart gebracht voor 3 armoedegrenzen: een inkomensniveau van $1,90, $3,20 en $5,50 per dag. Bij die grenzen leven er nu respectievelijk 736,7 miljoen, 1.936,5 miljoen en 3.386,5 miljoen mensen in armoede.

Uitbreiding sociale vangnetten
"We waren verbaasd over de enorme omvang van de potentiële armoedetsunami die Covid-19 in ontwikkelingslanden zou kunnen veroorzaken. Onze bevindingen wijzen op het belang van een zo snel mogelijke spectaculaire uitbreiding van de sociale vangnetten in ontwikkelingslanden en - meer in het algemeen - veel meer aandacht voor de impact van COVID in ontwikkelingslanden en wat de internationale gemeenschap kan doen om te helpen," schrijven de auteurs.

'Economic Rescue Plan for All'
Met de studie in de hand doet ontwikkelingsorganisatie Oxfam Novib, aan de vooravond van bijeenkomsten van de World Bank, het International Monetary Fund (IMF) en de ministers van financiën van de G20, een dringend beroep op wereldleiders om het eens te worden over een 'Economic Rescue Plan for All'. 

Volgens Oxfam Novib-directeur Michiel Servaes hebben strenge lockdowns ingrijpende gevolgen: "Deze crisis treft iedereen ter wereld, maar vooral mensen in armere landen onevenredig hard doordat zij veelal werkzaam zijn in de informele economie en niet kunnen terugvallen op sociale vangnetten zoals uitkeringen of betaald ziekteverlof.”

Het plan, omschreven in het rapport Dignity Not Destitution omvat een pakket aan noodmaatregelen van $2.5 biljoen: het laten vervallen of opschorten van $1 biljoen aan leningen, $1 biljoen extra aan internationale financiële reserves en $500 miljard aan steungelden. 

De 6 actiepunten zijn: 
  1. Geef subsidies in contanten aan iedereen die ze nodig heeft. Geef prioriteit aan verhoging van de sociale uitkeringen, geef mensen cash zodat ze kunnen overleven en subsidies aan werknemers zodat bedrijven overeind blijven
  2. Red bedrijven op verantwoorde wijze. Geef prioriteit aan het ondersteunen van kleine bedrijven die het minst goed in staat zijn om de crisis het hoofd te bieden. De redding van grote ondernemingen moet afhankelijk worden gesteld van maatregelen om de belangen van de werknemers, de boeren en de belastingbetalers te waarborgen en een duurzame toekomst op te bouwen.
  3. Om deze steun te betalen is het volgende nodig:
  4. Opschorting en kwijtschelding van schulden. Alle schulden van de ontwikkelingslanden moeten een jaar lang worden opgeschort en waar nodig moeten de schulden worden kwijtgescholden.
  5. Uitgifte van Special Drawing Rights (SDR's, bijzondere trekkingsrechten). Het IMF zou 1 biljoen dollar aan SDR's moeten uitgeven als een eenmalige wereldwijde economische stimulans.
  6. Verhoog de hulp nu. Rijke landen moeten met onmiddellijke ingang hun hulpbijdragen verhogen om de armste landen te steunen, door nu hun toezegging van 0,7% van het BBP na te komen, onder meer door hun fair share in het COVID-19 Global Humanitarian Response Plan af te dragen.
  7. Voer noodsolidariteitbelastingen door. Mobiliseer zoveel mogelijk inkomsten door belastingen te heffen op buitengewone winsten, de rijkste personen, speculatieve financiële producten en activiteiten die een negatieve impact hebben op het milieu.


Geen van deze maatregelen kan oversterfte als gevolg van Covid-19 tegengaan. Wel kan het de sociale onrust die met het stagneren van de economie meekomt helpen afvlakken.
Dit artikel afdrukken