Pijnlijke gebeurtenissen, die geen van ons wil meemaken, maar die toch ons levenspad kruisen. De cruciale vraag is niet wat de uitkomst zal zijn, maar hoe je daarmee om gaat. Zet je al je hoop op die ene nieuwe behandeling die heel misschien levensreddend is, of de gedachte dat de accountant toch een financiële constructie vindt die je van de ondergang redt? Of leg je je neer bij het onafwendbare en probeer je er het beste van te maken, of vind je houvast in het levensmotto van de Stoa dat je je niet druk moet maken om zaken waar je geen invloed op hebt? Er bestaat geen eenduidig antwoord op deze vragen en ieder mens zal hierin zijn of haar eigen weg moeten vinden.
Tot slot, als deze uitbraak één ding illustreert, is het wel de kwetsbaarheid van onze wereldwijd verweven samenleving voor dit soort uitbraken en kan niemand voorspellen of en wanneer een volgend virus de kop op steektMet de uitbraak van de Covid-19 pandemie bevindt de mensheid zich als geheel zich in zo’n situatie. Het virus lijkt ontembaar en niemand weet hoe het verdere verloop zal zijn. Niettemin zullen we er hoe dan ook het beste van moeten maken. Toch is er en aantal groepen die elk op hun eigen manier geloven dat we dit varkentje als mensheid wel kunnen wassen. Het ene kamp denkt dat we het virus door middel van een totale ‘lockdown’ kunnen uitroeien. Anderen denken dat we met een lockdown voldoende tijd kunnen kopen zodat ‘de wetenschap’ een oplossing kan uitvinden. Weer anderen zoeken de oplossing in de opbouw van immuniteit op groepsniveau.
Van geen van deze opties weten we met zekerheid of het inderdaad een oplossing biedt.
Vooralsnog lijkt het er op dat wat China (tijdelijk) leek te lukken – containment van de uitbraak – op wereldschaal niet slaagt. Als je de toenames van het aantal infecties in de eerste periode in China vergelijkt met die in de rest van de wereld nu, blijkt de vorm van het verloop behoorlijk op elkaar te lijken. In onderstaande figuur is het ontwikkeling van de Chinese infecties (blauwe kruisjes) met een maand verschoven, zodat de oorsprong samenvalt met die aanvang van de uitbraak elders in de wereld (rode kruisjes, rest of world, RoW). Door beide datasets zijn curves gefit (een exponentiële en een polynoom). Bij de Chinese data is daarvoor alleen de data meegenomen van eerste exponentiële deel van de uitbraak. Hoewel het fitten van dergelijke curves erg gevoelig is voor kleine variaties in de data, blijkt het verloop behoorlijk identiek. Het verschil is echter dat in de rest van de wereld nog geen enkel teken van afvlakking is en dat alle rode datapunten op de curves liggen. Wat betekent dit? Het suggereert dat de uitbraak op wereldschaal uncontained - niet te beheersen - is. Omdat het virus op zoveel plaatsen opduikt, lijkt het niet te lukken om het wereldwijd in te dammen.
Verder denken dan de gehoopte oplossingen
En als we dan toch naar grafiekjes kijken, hoe zit het dan met Nederland in vergelijking met de rest van de wereld? Ook in Nederland is de groei van het aantal bevestigde infecties exponentieel. Het verloop is bovendien zeer vergelijkbaar met het algemene verloop in het totaal van alle landen buiten China (de rode curve, identiek aan de rode gestreepte curve in figuur 1) alleen met 10 dagen verschoven. Als de lockdown maatregelen niet effectief genoeg zijn, zal het aantal besmettingen voorlopig dus vermoedelijk de geprojecteerde curves blijven volgen. De recente constatering dat circa 60% van de besmettingen vrijwel onopgemerkt verloopt helpt daarbij niet mee.
Wat deze grafiekjes ons vertellen, is dat we verder na moeten denken dan de gehoopte oplossingen alleen. Het is immers denkbaar dat de pandemie niet te stoppen is, maar ook dat dit virus (en mutaties daarvan) vanaf nu blijvend rond zal waren. Het is bovendien onzeker of er effectieve vaccins tegen te ontwikkelen zijn, en als dat al lukt, op welke termijn die beschikbaar komen. Ook is onzeker hoe lang opgebouwde immuniteit ons beschermt tegen herinfectie. Tot slot, als deze uitbraak één ding illustreert, is het wel de kwetsbaarheid van onze wereldwijd verweven samenleving voor dit soort uitbraken en kan niemand voorspellen of en wanneer een volgend virus de kop op steekt.
Wat willen we?
Als we accepteren dat het verloop van de Covid-19 pandemie onzeker is en dat ook andere virussen in onze moderne samenleving heel snel kunnen verspreiden, dan moeten we nu misschien vooral de vraag stellen hoe we onze maatschappij willen inrichten. Deze vraag is in feite niet anders dan bij andere problemen die onze maatschappij op wereldwijde schaal bedreigen, zoals klimaatverandering en milieuvervuiling. Willen we onbeperkt doorgaan met reizen, met spullen over de hele wereld verschepen, met verdere groei van metropolen en van de humane populatie in het algemeen? Anderzijds, willen we onze vrijheden opgeven om deze bedreigingen tegen te gaan? Ik heb het antwoord niet, maar denk wel dat als we dit soort vragen voor ons uit blijven schuiven, dit soort crisissituaties ons op steeds grotere schaal zullen overkomen. Ook op mondiaal niveau is de cruciale vraag dus: hoe gaan we hiermee om?
UPDATE: 23 maart | 21:30
Dennis Zeilstra stuurde een Update bij de grafieken. De eerste twee zijn updates van de figuren die in het bovenstaande artikel zijn gebruikt, maar aangevuld met de data van twee extra dagen. Die vervangen nu in het bovenstaande artikel de twee minder complete.
Hij voegde een derde en vierde figuur toe. Het zijn dezelfde figuren die gebaseerd zijn op dezelfde data, maar dan met een logaritmische schaal op de y-as.
Die maakte Zeilstra voor de wiskundige puristen onder onze lezers (zie de draad). Ze betreffen de twee figuren die hierboven zijn afgebeeld maar dan met een logaritmische schaal op de verticale as. Voor degenen die daar niet zo aan gewend zijn, bij een logaritmische schaal nemen de getallen tussen elke marker niet telkens in gelijke mate toe (van 5.000 naar 10.000 naar 15.000 in de figuur met Nederlandse cijfers), maar is het getal bij de marker elke keer een factor 10 hoger dan bij de vorige marker (dus 10, 100, 1.000, 10.000, etc.). Op deze logaritmische schaal worden exponentiële curves ongeveer rechte lijnen, waardoor ze nauwkeuriger met elkaar en met een werkelijk exponentiële curve (een echt rechte lijn) vergeleken kunnen worden. Curves die naar onder toe afwijken ten opzichte van een echt rechte lijn duiden erop dat het tempo van toename (iets) vertraagt, curves die naar boven toe afwijken ten opzichte van een echt rechte lijn laten daarentegen zien dat het tempo van toename (iets) versnelt.
Another set of #COVID19 and #COVID19NL curvefits. Left: No. of confirmed infections in all countries except China. Top linear, bottom logarithmic scale. Right: The Netherlands.
— Dennis Zeilstra (@DennisZeilstra) March 25, 2020
Note worldwide pace: tenfold increase every 2wks. One week from now: 1 mln. @Datagraver @foodlog_nl pic.twitter.com/snZKF3HZui
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Dennis, ik denk dat je het kan hebben, elke grafiek met een lineaire y-as zouden we niet mogen tonen. Zet data op een log-schaal. Doe je dat, dan zie je nog duidelijke dat de groei per land behoorlijk identiek is. Duitsland groeit inmiddels harder dan Italië (dat een weekje voorop loopt).
Mijn zorg ligt niet in covid-19. Wel in de economische ramp die ontstaat en nog veel groter gaat worden.
Flatten de curve lijkt ons niet te lukken. Je kunt twee kanten op redeneren: nog meer maatregelen gaat ook niet helpen. Of we hebben nog niet alles uit de kast gehaald.
Ps ik begin de data uit China te wantrouwen
Mijn taichi leraar zegt: you can't organize the world, you can organize yourself. En als je goed georganiseerd bent, maakt het virus misschien wel een omweg of heb je er op z'n minst minder last van.
Dennis, CEPI is opgericht om snel met vaccins te komen tegen opkomende ziekten. Men werkte al aan SARS en MERS en hierdoor hebben we een voorsprong echter niet genoeg. Dit is slechts 1 van de voorbereidingen.
Pandemieën zijn er altijd al geweest, influenza zien we al niet eens meer hoe groot de schade is.
Ja we moeten nadenken hoe verder, maar vooralsnog op oorlogsterkte komen en nu indammen, preventie en bestrijden. Azie loopt hierin voorop na eerdere uitbraken.
Wij leren nu onze sterfelijkheid. Ik heb eerder hier al gezegd dat dit voorheen bij het leven hoorde (polio als beste voorbeeld, dagelijkse angst van ouders voor hun kinderen) maar dat we het niet meer zien en controle eigenlijk niet hebben over de natuur zoals we dachten. Gelukkig is dit een mild virus, hoe cru dit ook klinkt. Mazelen is bv vele malen besmettelijker, Ebola dodelijker.
Het is een wake-up call, het denken begint maar op achtergrond tegen de strijd die we nu voeren.
Ik kan niet zoveel met de grafiekjes en vergelijkingen die ik overal zie. De aanname is dat je correcte data hebt.. En die hebben we niet.
Verder vind ik het interessant dat mijn LinkedIN timeline volloopt met de verschillende 'scholen' die ik volg.
Ojee, de economie! (Kamp de Heij)
Oja, er komt een nieuwe Economie (Kamp Betekeniseconomie Kees Klomp c.s.)
We moeten het doen als Taiwan en Singapore (Kamp 'ik werk wel eens in Azië en alles is daar beter)
Sommige landen met strenge containment hebben daar ook met surveillance en opsporing op ingezet.
Sommige positivo's denken dat de mensheid nu eindelijk zijn geglobaliseerde neo-liberale lesje heeft geleerd.
Gaan we juist een ecologischere toekomst tegemoet of wordt het nog meer Big Brother als lesson learned voor de volgende pandemie.
Ideetje. Kunnen we niet bijvoorbeeld het Slotervaartziekenhuis 'bewaren' met alle voorzieningen op standby als quarantaine ziekenhuis voor de volgende crises? Geen thuisisolatie, maar ophokplicht zo je wilt.
Is vast goedkoper dan wat we nu doen.
Helemaal eens Sander. Alles waarvan we nu denken dat anders wordt, wordt toch weer anders.