Zolang er geen vaccin is, moet ons immuunsysteem het zelf doen. Kan dat ‘stille wonder’ verbeterd worden met een ‘boost’? Of moeten we maar braaf afwachten en in het bos gaan wandelen? De geheimen van Covid-19 zijn misschien ook wel te groot voor de wijsheid van moeders.
Je gunt iedereen een wijze moeder aan het kinderbed: “Meestal gaat het vanzelf over.” Zolang er geen vaccin is, moeten we naar onze moeders luisteren en het inderdaad van onszelf hebben in de strijd tegen Covid-19. Voor 83% van de coronapatiënten valt het gelukkig wel mee en gaat het na enige tijd van grieperigheid vanzelf over. Net zoals destijds bij SARS en MERS, die andere coronavirussen die voor veel, maar toch aanzienlijk minder onheil hebben gezorgd. Ook tegen die minder vehemente broertjes was geen vaccin beschikbaar, maar toch zijn ze vrijwel geheel bedwongen. Dat geeft hoop.
Wel heel naar voor die 15% die erg ziek worden en vreselijk voor die 2% die overlijden. Die cijfers komen van een van de vele gealarmeerde websites, evenals de andere feiten en suggesties in dit stuk. Er is geen ander onderwerp voor de media dezer dagen en zelfs de rebellen en dwarsdenkers wagen zich niet aan het bagatelliseren van de ernst. Maar ook past hier geen stelligheid over omvang en duur van de pandemie. Moeders hebben niet altijd gelijk, daar moet de hele wereld rekening mee houden.
Celvraat
De natuurlijke afweer tegen ziekmakende indringers is bij het merendeel van de mensheid goed geregeld. Het immuunsysteem, dat bestaat uit een passief schild (de huid) en twee actieve componenten, de één aangeboren en de ander bijlerend, staat paraat om infecties aan te vallen, in te kapselen en onschadelijk te maken. Daar bestaat zelfs het woord ‘celvraat’ voor. Het immuunsysteem is als het ware een virtueel orgaan, een fascinerend samenspel van beenmerg, witte bloedlichaampjes, zenuwstelsel, lymfestelsel, darmmicrobioom en ander weefsel en organen. Een ‘stil wonder’ wordt het wel genoemd, dat voortdurend actief is om ziekmakende deeltjes en wezentjes in de gaten te houden en te killen indien nodig.
Je ontkomt er bijna niet aan in metaforen en kinderlijke vergelijkingen te praten over het immuunsysteem. Het is ongrijpbaar, onzichtbaar, maar geïntegreerd aanwezig door het hele lichaam en het is in feite de basis van de gezondheid. Verzwakte afweersystemen en (aangeboren) auto-immuunziektes, waarbij het systeem ontspoort en precies het verkeerde doet, zijn heel moeilijk te bestrijden. Een veel geslikt medicijn als methotrexaat (tegen reuma, Crohn, MS en andere auto-immuunziekten) verlaagt de activiteit van het immuunsysteem. Dat werkt vaak heel goed tegen de kwaal, maar het maakt de patiënt wel bevattelijker voor infecties.
Boost
Kan andersom een op zich goed functionerend immuunsysteem verbeterd worden? Op internet zijn de woorden ‘immuunsysteem’ en ‘boost’ onafscheidelijk. De belofte van een versterking van het immuunsysteem door preparaten, voeding of therapie is een profijtelijk lokkertje naar de drogist.
Maar er bestaat onder deskundigen geen twijfel over dat er geen middeltje is waarmee de werking van het immuunsysteem te beïnvloeden is, zodanig dat de prestaties ervan verbeteren en het risico op besmetting verlaagt. Het is een gebalanceerd systeem, niet een apart orgaan of lichaamsfunctie. Onderdrukken kan wel, maar aanjagen niet. Wie vreest dat zijn of haar immuunsysteem niet optimaal werkt, en dat even snel wil verbeteren, is te laat.
Optimaal
Het immuunsysteem gaat gelijk op met de algehele lichamelijke en geestelijke fitheid en is daar een functie van. Wie fit is, of wie fitter wordt door zijn leefstijl te verbeteren, mag hopen op een optimaal immuunsysteem. De Harvard Medical School zette op een rijtje wat je kan doen en laten om je immuunsysteem optimaal te laten werken:
- Niet roken
- Eet een dieet met veel groenten en fruit
- Regelmatig lichamelijk oefenen
- Behoud een gezond gewicht
- Als je alcohol drinkt, drink dan met mate
- Zorg voor voldoende slaap
- Handen wassen
- Probeer stress te minimaliseren
Elders valt dit nog te lezen:
- Douche met koud water
- Eet biologisch
- Ga wandelen in de natuur
En dit:
- Was je handen heel vaak
- Raak je gezicht niet aan
- Maak geen ruzie met je echtgenoot
- Controleer je vitamine D niveau
- Slik geen supplementen die niet goedgekeurd zijn
- (Extra) zink, kippensoep, vitamine C, curcumine, oregano olie: allemaal niet nodig
Wisselbaden
Het immuunsysteem kan wel enigszins getraind worden en dat gaat ook weer gelijk op met de verbetering van de gezondheid. Matig intensief sporten, maar ook warme en koude wisselbaden (zoals in de sauna) hebben een zogeheten hormetisch effect. Door de korte en zwakke overprikkeling, feitelijk beschadiging, van het lichaam regeert het immuunsysteem heftig, met een blijvend positief effect. In deze fysiologische context is de betekenis van het gezegde ‘what doesn’t kill you makes you stronger’ duidelijk. Dat effect wordt toegeschreven aan het tijdelijk en regelmatig verhogen van de oxidatieve stress.
Ook vaccinatie werkt ongeveer zo: het vaccin bevat een milde vorm van het ziekmakende stofje, dat veroorzaakt lichte ziekteverschijnselen in het lichaam, waarop het immuunsysteem in actie komt en antistoffen aanmaakt. Door die antistoffen, die onderdeel van het adaptieve (lerende) immuunsysteem worden, zal bij een volgende serieuze besmetting het immuunsysteem adequaat kunnen optreden. Maar zover is het dus niet, want het Covid-19-vaccin kan nog jaren op zich laten wachten.
Kinderen
Een van de raadselen van Covid-19 is waarom zo weinig kinderen er ziek van worden. En als ze ziek worden, zijn de verschijnselen mild en is er geen levensgevaar. Dat heeft tot het misverstand geleid, dat kinderen het virus ook niet kunnen overbrengen. Dat kunnen ze wèl volgens deskundigen en daarom werd besloten om ook in Nederland de scholen ook te sluiten.
Waarom kinderen niet ziek worden, is een van de geheimen van Covid-19. Een mogelijke verklaring is dat kinderen al een goed ontwikkeld aangeboren immuunsysteem hebben, dat Covid-19 met volle kracht aanvalt en zelfs geen koorts nodig heeft om het te onderdrukken. Ouderen, die een ontwikkeld adaptief immuunsysteem hebben, hebben daar misschien meer nadeel van dan voordeel in dit geval. In de eerste plaats omdat Covid-19 niet bekend is in het geheugen van het immuunsysteem en er dus geen antistof is aangemaakt en in de tweede plaats omdat het systeem waarschijnlijk overreageert.
Ademhaling
Het immuunsysteem weet zich geen raad. Bij personen met zwakke longen (of zelfs maar geringe aandoeningen aan de luchtwegen) kan die ongewenste overreactie leiden tot het Acute Respiratory Stress Syndrome (ARDS), een heftige ontstekingsreactie in de longen waarbij veel vocht vrijkomt, wat de ademhaling ernstig belemmert en tot de verstikkingsdood kan leiden.
Een andere theorie wil dat bij ouderen, en dan vooral bij hoogbejaarden, het immuunsysteem niet meer zoveel ondersteuning krijgt vanuit het darmmicrobioom. De connectie van beide systemen is onderwerp van veel studie tegenwoordig. Het is vast komen te staan dat de diversiteit van het microbioom en de gezondheid van de darmen cruciaal zijn voor een goed immuunsysteem. In de darmen bevindt zich over de hele lengte van het spijsverteringskanaal veel weefsel met receptoren die de darmfunctie monitoren. Vanuit de darmen komen immers alle voedingsstoffen en ook mogelijke pathogenen het lichaam binnen.
Boswandeling
Veel is onbekend, hetgeen veel ruimte voor speculatie overlaat. In dat kader nog een tip: ga wandelen in het bos en snuif de fytonciden op. Japanners noemen het baden in het bos. Onderzoek heeft aangetoond dat fytoncyden, die bomen uitscheiden, de aanmaak van natural killer-cellen verbeteren. Deze NK-cellen zijn lymfocyten en spelen een actieve rol in het bestrijden van infecties en aanvallen van virussen. En al klopt er niets van, je maakt tenminste een rustige boswandeling, wat dezer dagen geen geringe luxe is.
Dit artikel afdrukken
Wel heel naar voor die 15% die erg ziek worden en vreselijk voor die 2% die overlijden. Die cijfers komen van een van de vele gealarmeerde websites, evenals de andere feiten en suggesties in dit stuk. Er is geen ander onderwerp voor de media dezer dagen en zelfs de rebellen en dwarsdenkers wagen zich niet aan het bagatelliseren van de ernst. Maar ook past hier geen stelligheid over omvang en duur van de pandemie. Moeders hebben niet altijd gelijk, daar moet de hele wereld rekening mee houden.
Celvraat
De natuurlijke afweer tegen ziekmakende indringers is bij het merendeel van de mensheid goed geregeld. Het immuunsysteem, dat bestaat uit een passief schild (de huid) en twee actieve componenten, de één aangeboren en de ander bijlerend, staat paraat om infecties aan te vallen, in te kapselen en onschadelijk te maken. Daar bestaat zelfs het woord ‘celvraat’ voor. Het immuunsysteem is als het ware een virtueel orgaan, een fascinerend samenspel van beenmerg, witte bloedlichaampjes, zenuwstelsel, lymfestelsel, darmmicrobioom en ander weefsel en organen. Een ‘stil wonder’ wordt het wel genoemd, dat voortdurend actief is om ziekmakende deeltjes en wezentjes in de gaten te houden en te killen indien nodig.
Je ontkomt er bijna niet aan in metaforen en kinderlijke vergelijkingen te praten over het immuunsysteem. Het is ongrijpbaar, onzichtbaar, maar geïntegreerd aanwezig door het hele lichaam en het is in feite de basis van de gezondheid. Verzwakte afweersystemen en (aangeboren) auto-immuunziektes, waarbij het systeem ontspoort en precies het verkeerde doet, zijn heel moeilijk te bestrijden. Een veel geslikt medicijn als methotrexaat (tegen reuma, Crohn, MS en andere auto-immuunziekten) verlaagt de activiteit van het immuunsysteem. Dat werkt vaak heel goed tegen de kwaal, maar het maakt de patiënt wel bevattelijker voor infecties.
Boost
Kan andersom een op zich goed functionerend immuunsysteem verbeterd worden? Op internet zijn de woorden ‘immuunsysteem’ en ‘boost’ onafscheidelijk. De belofte van een versterking van het immuunsysteem door preparaten, voeding of therapie is een profijtelijk lokkertje naar de drogist.
Maar er bestaat onder deskundigen geen twijfel over dat er geen middeltje is waarmee de werking van het immuunsysteem te beïnvloeden is, zodanig dat de prestaties ervan verbeteren en het risico op besmetting verlaagt. Het is een gebalanceerd systeem, niet een apart orgaan of lichaamsfunctie. Onderdrukken kan wel, maar aanjagen niet. Wie vreest dat zijn of haar immuunsysteem niet optimaal werkt, en dat even snel wil verbeteren, is te laat.
Optimaal
Het immuunsysteem gaat gelijk op met de algehele lichamelijke en geestelijke fitheid en is daar een functie van. Wie fit is, of wie fitter wordt door zijn leefstijl te verbeteren, mag hopen op een optimaal immuunsysteem. De Harvard Medical School zette op een rijtje wat je kan doen en laten om je immuunsysteem optimaal te laten werken:
- Niet roken
- Eet een dieet met veel groenten en fruit
- Regelmatig lichamelijk oefenen
- Behoud een gezond gewicht
- Als je alcohol drinkt, drink dan met mate
- Zorg voor voldoende slaap
- Handen wassen
- Probeer stress te minimaliseren
Elders valt dit nog te lezen:
- Douche met koud water
- Eet biologisch
- Ga wandelen in de natuur
En dit:
- Was je handen heel vaak
- Raak je gezicht niet aan
- Maak geen ruzie met je echtgenoot
- Controleer je vitamine D niveau
- Slik geen supplementen die niet goedgekeurd zijn
- (Extra) zink, kippensoep, vitamine C, curcumine, oregano olie: allemaal niet nodig
Wisselbaden
Het immuunsysteem kan wel enigszins getraind worden en dat gaat ook weer gelijk op met de verbetering van de gezondheid. Matig intensief sporten, maar ook warme en koude wisselbaden (zoals in de sauna) hebben een zogeheten hormetisch effect. Door de korte en zwakke overprikkeling, feitelijk beschadiging, van het lichaam regeert het immuunsysteem heftig, met een blijvend positief effect. In deze fysiologische context is de betekenis van het gezegde ‘what doesn’t kill you makes you stronger’ duidelijk. Dat effect wordt toegeschreven aan het tijdelijk en regelmatig verhogen van de oxidatieve stress.
Ook vaccinatie werkt ongeveer zo: het vaccin bevat een milde vorm van het ziekmakende stofje, dat veroorzaakt lichte ziekteverschijnselen in het lichaam, waarop het immuunsysteem in actie komt en antistoffen aanmaakt. Door die antistoffen, die onderdeel van het adaptieve (lerende) immuunsysteem worden, zal bij een volgende serieuze besmetting het immuunsysteem adequaat kunnen optreden. Maar zover is het dus niet, want het Covid-19-vaccin kan nog jaren op zich laten wachten.
Kinderen
Een van de raadselen van Covid-19 is waarom zo weinig kinderen er ziek van worden. En als ze ziek worden, zijn de verschijnselen mild en is er geen levensgevaar. Dat heeft tot het misverstand geleid, dat kinderen het virus ook niet kunnen overbrengen. Dat kunnen ze wèl volgens deskundigen en daarom werd besloten om ook in Nederland de scholen ook te sluiten.
Waarom kinderen niet ziek worden, is een van de geheimen van Covid-19. Een mogelijke verklaring is dat kinderen al een goed ontwikkeld aangeboren immuunsysteem hebben, dat Covid-19 met volle kracht aanvalt en zelfs geen koorts nodig heeft om het te onderdrukken. Ouderen, die een ontwikkeld adaptief immuunsysteem hebben, hebben daar misschien meer nadeel van dan voordeel in dit geval. In de eerste plaats omdat Covid-19 niet bekend is in het geheugen van het immuunsysteem en er dus geen antistof is aangemaakt en in de tweede plaats omdat het systeem waarschijnlijk overreageert.
Ademhaling
Het immuunsysteem weet zich geen raad. Bij personen met zwakke longen (of zelfs maar geringe aandoeningen aan de luchtwegen) kan die ongewenste overreactie leiden tot het Acute Respiratory Stress Syndrome (ARDS), een heftige ontstekingsreactie in de longen waarbij veel vocht vrijkomt, wat de ademhaling ernstig belemmert en tot de verstikkingsdood kan leiden.
Een andere theorie wil dat bij ouderen, en dan vooral bij hoogbejaarden, het immuunsysteem niet meer zoveel ondersteuning krijgt vanuit het darmmicrobioom. De connectie van beide systemen is onderwerp van veel studie tegenwoordig. Het is vast komen te staan dat de diversiteit van het microbioom en de gezondheid van de darmen cruciaal zijn voor een goed immuunsysteem. In de darmen bevindt zich over de hele lengte van het spijsverteringskanaal veel weefsel met receptoren die de darmfunctie monitoren. Vanuit de darmen komen immers alle voedingsstoffen en ook mogelijke pathogenen het lichaam binnen.
Boswandeling
Veel is onbekend, hetgeen veel ruimte voor speculatie overlaat. In dat kader nog een tip: ga wandelen in het bos en snuif de fytonciden op. Japanners noemen het baden in het bos. Onderzoek heeft aangetoond dat fytoncyden, die bomen uitscheiden, de aanmaak van natural killer-cellen verbeteren. Deze NK-cellen zijn lymfocyten en spelen een actieve rol in het bestrijden van infecties en aanvallen van virussen. En al klopt er niets van, je maakt tenminste een rustige boswandeling, wat dezer dagen geen geringe luxe is.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Mooi omschreven: "stil wonder"
En ja dat wonder is te beïnvloeden. En ook vooral nee als het je overkomt overkomt het je.
Wellicht dat weerstand nog de best te beïnvloeden lichamelijke eigenschap is.
Wat ik wel leerde is dat dit een proces is van de lange adem.
Zeg maar van het kaliber van een gedegen dieet met ingebakken gedrag(sverandering) en niet effe te fiksen door een weekje of wat er op te letten zoals bij crash diëten wordt gedaan. Het uiteindelijke effect van die zijn bekend.
Zo werkt het met weerstand in mijn beleving ook. > Vergt jaren training en continue onderhoud.
"(Extra) zink, kippensoep, vitamine C, curcumine, oregano olie: allemaal niet nodig"
1. In het artikel staat dat zink kan helpen als je niet genoeg uit je dieet haalt. Wie weet zeker dat hij/zij er genoeg uithaalt? Risicofactoren voor een zinktekort zijn het eten van fastfood, frisdranken, operatie, vegetarisme, infectie, stress, (stevig) sporten, frequente ejaculatie, etc. Lijkt me dat er een behoorlijke groep mensen is die tekort zou kunnen hebben danwel aan de lage kant.
2. Kippensoep: in de link waar staat dat 'evidence is lacking' wat betreft kippensoep, staat: "To help relieve their symptoms, Dr. Ball suggested “proven, effective, supportive treatments such as (..) Grandma’s chicken soup.”" Werkt het nou wel of werk het nou niet?
3. Vitamine C, daar is al genoeg over geschreven. Wat ik eruit haal: het helpt, al kan het effect verschillen, afhankelijk van de persoon en de dosis. In een overzicht van 29 studies naar vit. C kan het 8% tot 18% (1 tot 2 gram vit C bij kinderen) verkorting van de duur van verkoudheid geven, en dat is nog met lage dosissen.* De ernst was ook minder. Valt dat onder het kopje 'het helpt niet'? Volgens zou een gepatenteerd medicijn met flink wat bombarie worden geïntroduceerd als er bijna 1/5e reductie van de duur zou kunnen worden gerealiseerd icm vermindering van symptomen.
Curcumine en oregano-olie heb ik geen verstand van in combinatie met verkoudheid/griep/corona. Kurkuma gooi ik meerdere keren per week door m'n eten, baat 't niet dan was 't in ieder geval lekker ;)
* Nu is verkoudheid geen corona, tegelijk vermoed ik flink wat overeenkomsten in de mogelijkheden voor preventie / verlichting.
Ik ben het met Jeroen eens dat je weerstand op peil houden een goede eigenschap is. Zodra de R in de maand komt bereid ik me voor op de winter en doe nu eigenlijk niet anders dan dit nu even wat langer te doen.
Otto, #2 Je haalt je info over zink van natuurdiëtisten begrijp ik. Prima, neem vooral extra zink. Wie vraagt er om deugdelijk bewijs.
Verder verwijs je naar een overzicht van 29 studies over vitamine C. Dit zijn van die review de
AUTHORS' CONCLUSIONS:
The failure of vitamin C supplementation to reduce the incidence of colds in the general population indicates that routine vitamin C supplementation is not justified, yet vitamin C may be useful for people exposed to brief periods of severe physical exercise. Regular supplementation trials have shown that vitamin C reduces the duration of colds, but this was not replicated in the few therapeutic trials that have been carried out. Nevertheless, given the consistent effect of vitamin C on the duration and severity of colds in the regular supplementation studies, and the low cost and safety, it may be worthwhile for common cold patients to test on an individual basis whether therapeutic vitamin C is beneficial for them. Further therapeutic RCTs are warranted.
door DeepL gehaald:
CONCLUSIES VAN DE AUTEURS:
Het falen van vitamine C supplementatie om de incidentie van verkoudheid in de algemene bevolking te verminderen, geeft aan dat routinematige vitamine C supplementatie niet gerechtvaardigd is, maar toch kan vitamine C nuttig zijn voor mensen die worden blootgesteld aan korte periodes van zware lichamelijke inspanning. Regelmatige suppletieproeven hebben aangetoond dat vitamine C de duur van verkoudheden vermindert, maar dit werd niet herhaald in de weinige therapeutische proeven die zijn uitgevoerd. Desalniettemin, gezien het consistente effect van vitamine C op de duur en ernst van verkoudheden in de reguliere suppletie studies, en de lage kosten en veiligheid, kan het de moeite waard zijn voor gewone verkoudheidspatiënten om op individuele basis te testen of therapeutische vitamine C gunstig voor hen is. Verdere therapeutische RCT's zijn gerechtvaardigd.
Voor de duidelijkheid: uit jouw referenties.
#2 Otto een placebo helpt, maar daarmee werkt het pilletje nog niet ;-)
#3 Sytske, is ook wat ik nu doe. Vandaag ook bewust een stuk van de 50km racefiets tocht met blote benen en arm bloot gereden. Niet omdat ik het zo warm had > Wel omdat ik zon op mijn huid wilde. Das goed voor mijn lijf.