Lees ook
Het Instituut Veilig Medicijngebruik IVM is al 25 jaar de instelling in Nederland die namens de overheid en tal van belangenorganisaties informatie geeft over medicijnen en het verstandige gebruik ervan. Waar veel van de informatie op neerkomt is dat die medicijnen te gemakkelijk gebruikt worden. De Nederlandse regelingen over (vrije) verkoop van medicijnen zijn uniek in de wereld. Mede daardoor is het gebruik van pijnstillers ook zo hoog.

Het IVM waarschuwt via de eigen site tegen het gebruik van zelfhulpmedicijnen en andere vrij verkrijgbare preparaten. In het laatste Medicijnen Journaal, een quasi tv-programma dat alleen op de site van IVM te zien is, gaat het over producten die niet als medicijn geregistreerd zijn, zoals voedingssupplementen en kruidenpreparaten. Dat zijn producten die niet onder de regulering voor medicijnen vallen en vrij verhandeld mogen worden. Toch zijn ze niet altijd onschuldig.

Brandbrief
Het IVM heeft als ‘de enige neutrale organisatie’ op dit gebied de taak de bevolking erop te wijzen dat de dagelijkse pilletjes paracetamol en ibuprofen niet zo onschuldig zijn als iedereen denkt. Een in november vorig jaar gepubliceerd onderzoek van IVM onder patiënten met een chronische ziekte en pijnklachten bracht in beeld hoe gemakkelijk vrij verkrijgbare pijnstillers geslikt worden en hoe weinig de gebruikers weten van de risico’s.

Paracetamol geldt als de minst gevaarlijke pijnstiller. Maar de gevallen van vergiftiging door een langdurig en hoog gebruik van paracetamol nemen toe
Vorige maand schreven IVM en de Consumentenbond gezamenlijk een brandbrief aan minister Bruins van Medische Zorg en Sport en een aantal betrokken organisaties. Daarover bericht RTL Nieuws.

Aanleiding voor het sturen van de brief was een rechtszaak in november vorig jaar over hoe in winkels van Albert Heijn zelfzorgmedicijnen worden aangeboden. Niet meer vanachter een balie met een deskundige verkoper, maar met Drogist Op Afstand. Via een tablet in de winkel konden klanten contact maken met een medewerker van Albert Heijn ergens op een centrale plek.

Tablet-drogist
Dat is niet de zorgvuldige manier waarop de wetgever wil dat winkelbedrijven dit soort medicijnen te koop aanbieden, stelde de eiser in de rechtszaak, het Centraal Bureau voor de Drogisterijenbedrijven (CBD). De gedaagde was de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), die verantwoordelijk is voor het toezicht op de verkoop. De rechter oordeelde in december echter dat de tablet-drogist niet in strijd is met de Geneesmiddelenwet. Het CBD ging tegen die uitspraak in hoger beroep. Uitspraak volgt.

De verkrijgbaarheid van medicijnen in Nederland is onderverdeeld in 4 categorieën: UR (uitsluitend op recept), UA (uitsluitend via de apotheek), AUD (uitsluitend via apotheek of drogist) en AV (algemene verkoop). Die laatste categorie betreft medicijnen die overal verkrijgbaar zijn, weliswaar in kleine verpakkingen met doordrukstrips en in lage doses. Ze liggen in de supermarkt tegenover de volle melk. UAD middelen zijn onder meer zwaardere pijnstillers als naproxen en diclofenac (de meest geslikte pil in Nederland).

Drogist op Afstand
Twee jaar geleden al kaartte het IVM de in feite vrije verkoop van deze UAD-middelen aan bij de Inspectie Gezondheid en Jeugd, maar die stelde dat Albert Heijn voldeed aan de wet. Toen was echter al duidelijk dat er bijna geen gebruik werd gemaakt van de Drogist op Afstand in de AH-winkels.

Paracetamol geldt als de minst gevaarlijke pijnstiller. Maar de gevallen van vergiftiging door een langdurig en hoog gebruik van paracetamol nemen toe. Ook is paracetamol acuut gevaarlijk in een eenmalige hoge dosis (bijvoorbeeld na een suïcidepoging) van bijvoorbeeld 10 gram (20 tabletten van 500 mg). Er kan dan ernstige leverschade ontstaan, waarna een levertransplantatie mogelijk de enige oplossing is.

Oxycodon
Naast een toename van supermarkt-pijnstillers kampt Nederland ook met een alarmerend hoog gebruik van het verslavende oxycodon, een synthetisch opiaat dat alleen op recept van de dokter verkrijgbaar is. In de Verenigde Staten leidt oxycodon al jaren tot tientallen sterfgevallen per dag.
Ook in Nederland is de verslavingszorg de laatste jaren belast geraakt met veelal oudere patiënten die vaak ten koste van ernstige afkickverschijnselen proberen te stoppen met oxycodon.
Dit artikel afdrukken