Alternatieven voor tractor
Dus werd onderzocht welke alternatieven er waren, en kwam een helikopter in beeld. Leon van den Berg: “Een heli brengt geen schade toe aan het bos, want hij hoeft er niet in te zijn. Bovendien werkt een heli tien keer zo snel als een tractor. De verstoring duurt dus ook tien keer korter. Heel belangrijk vonden wij ook dat de emissie van de heli uiteindelijk veel lager is dan die van een tractor. Dat komt doordat er efficiënter en sneller wordt gewerkt. De heli hoeft maar een aantal keren per dag te landen, want het steenmeel wordt vliegend opgehaald bij de voorraad. Het volscheppen van de strooibak duurt tien seconden. Dat is bij een tractor ondenkbaar.”
Tweeduizend ton steenmeel
Ook de dosering van het steenmeel in het gebied is met een helikopter heel precies te regelen. “Heli’s werken heel nauwkeurig, met hooguit twee tot drie meter marge. De dosering kunnen ze heel precies door middel van GPS instellen. We merken dat het inderdaad sneller en heel exact werkt met een helikopter. We hebben bijna tweehonderd hectare te doen in verschillende gebieden in Noord-Brabant, met het uitstrooien van tien ton steenmeel per hectare. Al met al strooien we dus tweeduizend ton steenmeel uit. Dat is een gigantische hoeveelheid, die we nu in een paar weken verwerkt hebben.”
Eenmalige actie
Steenmeel helpt om een ernstig verzuurde bodem te verbeteren. Er wordt al meer dan vijf jaar door verschillende instituten, zoals de Wageningen Universiteit, onderzoek naar gedaan. Volgens Van den Berg is de dosis die nu wordt uitgevlogen effectief en duurzaam: “Het is bedoeld als eenmalige actie waarmee we de bodem voldoende herstellen. Daar moet helaas de kanttekening bij dat de stikstofdepositie nog steeds te hoog is. En daardoor blijft de zuurlast eigenlijk ook te hoog om de bodem voor altijd hersteld te laten zijn.”
Maatregelenpakket
Het maatregelenpakket dat de provincie in heel Noord-Brabant uitrolt voor een hogere biodiversiteit en robuustere natuur, heeft verschillende pijlers. De pijler voor herstel van de bodem wordt voornamelijk met het steenmeel aangepakt op de armste zandgrond van Brabant in de Maashorst, De Kempen, Strabrechtse Heide en Regte Heide.
Andere pijlers zijn:
- verwijderen van de toplaag van de bodem met een te veel aan stikstof;
- aanplant van ontbrekende (inheemse) boomsoorten voor een diverser bos;
- hydrologisch herstel van bos en heide;
- bevorderen van de structuur van het bos.
Dit artikel, geschreven door Annelies Cuijpers, senior communicatie-adviseur provincie Noord-Brabant, verscheen vorige maand op NatureToday.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Verzuring tegen gaan doe je met kalk en niet met steenmeel.
Juist Piet Hoogland met steenmeel voeg je juist mineralen en sporenelementen toe en krijg je een vruchtbaardere bodem, voor het herstel van de zuurgraad (ph) zou je kalk aan de bodem moeten toevoegen.
Hoe hoog kun je nu de natuurkennis van de TBO`s inschatten.? Niet erg hoog in mijn beleving.
Deze steenmeelactie valt bij mij in de categorie miskleunen.
Er is dus onderzoek naar gedaan en daaruit blijkt dat steenmeel goed werkt tegen verzuring. Voordeel t.o.v. kalk is de langzamere werking en het toevoegen van mineralen en sporenelementen.
Er zit wel degelijk een gedachte achter, die ook uitgedragen wordt door de steenmeelspecialisten. De bodem is niet alleen zuur, er zijn ook heel weinig kationen uitwisselbaar beschikbaar. Geef je een grote eenmalige kalkgift, dan wordt calcium (en eventueel magnesium) dominant. Omdat het om evenwichten gaat is dat niet wenselijk; kalium, natrium, magnaan worden dan verdrongen. Bij steenmeel komen veel verschillende kationen in lage hoeveelheden beschikbaar. De pH zal bij gebruik van kalk spectaculairder stijgen dan bij steenmeel, maar voor bodem en biodiversiteit zou het effect positiever zijn.
De situatie op de Brabantse zandgronden is serieus slecht. Een kennis, bioloog en fanatiek natuurvorser, vertelde dat in sommige bossen het bodemleven zover is aangetast dat eiken- en beukenblad niet meer verteerd. Blad van Amerikaanse vogelkers zou nog wel verteren.
Overigens denk ik niet dat het een eenmalige actie wordt, als de stikstof kraan open blijft staan zal er regelmatig gedweild moeten worden.