In de periode 2015 – 2018 is de hoeveelheid suiker in de frisdrank die in het Verenigd Koninkrijk verkocht is, met 29% gedaald. Dat hebben onderzoekers van de universiteit van Oxford becijferd. In het VK werd begin 2018 een pakket maatregelen, de Soft Drinks Industry Levy (SDIL) ingevoerd en de resultaten lijken de effectiviteit van het dwangmiddel van de sugar tax te bevestigen.

Suikerbelasting
Al vanaf de aankondiging door de Britse overheid in maart 2016 heeft de dreiging van de pittige suikerbelasting Britse producenten van frisdranken aangezet het suikergehalte te verminderen. Van de 10 grootste producenten verlaagden 8 de suiker in hun dranken. Maar Coca-Cola, Pepsi en bijvoorbeeld ook het eco-sapmerk Innocent veranderden niets aan hun goedlopende producten met veel suiker.

Belasting heffen op suiker in frisdrank kan kennelijk vrij eenvoudig een bijdrage leveren aan het verminderen van wat mensen aan suiker binnenkrijgen. Suiker in dranken vervangen door non-calorische zoetstoffen is niet zo moeilijk. Het is het laaghangende fruit van het streven van overheden naar maatregelen om de voedingsmiddelenindustrie mee te krijgen naar gezondere producten. In meer landen blijkt een sugar tax te werken.

Beklaagdenbankje
Suiker is sinds enige tijd een diet demon voor iedereen persoonlijk die op zijn voeding let, maar volgens de WHO ook een bewezen factor in de mondiale obesitasepidemie. Om niet de indruk te wekken in het beklaagdenbankje te zitten en vanuit de wijsheid dat elk nadeel s’n voordeel heb, nemen bedrijven de (dreigende) maatregelen om hun producten gedwongen gezonder te maken over alsof het een eigen initiatief is. Bedrijven laten zich van hun goeie kant zien door proactief te zijn en voor de muziek van de maatregelen uit te lopen.

“Our commitment: Further decrease sugars, sodium and saturated fat,” schrijft Nestlé, het grootste voedingsmiddelenconcern ter wereld, op de website. Op die drie categorieën wordt stevig ingezet, met als argument dat de klanten gezondere keuzes aangeboden moeten kunnen worden.

Herformuleringen
Verder schrijft Nestlé: “Het verminderen van de consumptie van deze voedingsstoffen kan bijdragen aan het verbeteren van de volksgezondheid, dus we zijn bezig met complexe herformuleringen van onze voedingsmiddelen en dranken om een ​​deel van de oplossing te zijn. We doen dit zorgvuldig en zorgen ervoor dat deze wijzigingen geen invloed hebben op de smaak of textuur van onze producten, waardoor consumenten kunnen overstappen op minder gezonde alternatieven.”

Het bedrijf is er duidelijk over dat het geen klanten wil kwijtraken. Uit de tekst spreekt dat het geen gemakkelijke opgave is suiker, zout en vet te verminderen en toch hetzelfde aantrekkelijke product te maken. Eind 2020 moet het gemiddelde suikergehalte in de dranken van Nestlé met 5% verlaagd zijn, op het moment van het uitspreken van het commitment was dat 0,8%.

Zolang er een ruim aanbod met lekkerder zoete producten te koop blijft, is het niet makkelijk om hen aan minder suiker te laten wennen
Inspanningen
Suikervermindering in fabrieksproducten is ook een van de onderwerpen in een als interview gepresenteerde paginagrote advertentie van Albert Heijn, in de NRC van 11 januari. Daarin vertelt Anita Scholte op Reimer, hoofd kwaliteit, duurzaamheid en gezondheid bij Albert Heijn, over de inspanningen van het bedrijf om de producten in de winkel gezonder te maken. Vooral door er minder suiker, zout en vet in te doen, maar ook door te “kijken” naar E-nummers.

“Door de jaren heen heeft de voedingsindustrie aan veel producten suiker, zout en vet toegevoegd. Maar we hebben gezien dat we met een beetje minder nog steeds lekkere producten kunnen maken die ook nog eens gezonder zijn,” aldus Scholte op Reimer. AH is al begonnen suiker te halen uit de eigen huismerken. Cruesli wordt genoemd als voorbeeld, dat al minder suiker bevat dan voorheen.

Geïnformeerde keuze
Een miljard suikerklontjes heeft AH al uit de producten gehaald de afgelopen tijd. Dat is vier miljoen kilo suiker. Beter is het als de producenten van A-merken ook meedoen met de suikervermindering, zegt Scholte op Reimer. Een aardbeienyoghurtje van het huismerk waar minder suiker in werd gestopt verkocht niet meer, want de klant verkoos de zoetere toetjes van andere merken. “We moeten klanten langzaam laten wennen aan een andere smaak (…) Consumenten moeten een geïnformeerde keuze kunnen maken, maar uiteindelijk bepalen ze zelf wat ze eten.” Zolang er een ruim aanbod met lekkerder zoete producten te koop blijft, is het niet makkelijk om hen aan minder suiker te laten wennen.

Onder consumenten - en niet alleen bij ouders van om snoep zeurende kinderen of fanatieke internetbezoekers - groeit het besef dat het minderen van suiker belangrijk is. Het aanbod in de supermarkt biedt al talloze mogelijkheden om het gebruik van suiker thuis te beperken. Bijna alle frisdanken hebben suikerloze varianten. Maar de consumptie van snoep en koek, waarvan suiker een moeilijk vervangbaar ingrediënt is, laat zich alleen effectief reguleren met discipline en opvoedkundige autoriteit. Woorden als ‘eentje’ en ‘nee’ komen bij de uitoefening van het ouderlijk gezag goed van pas.

Challenge
Een speelse manier om over te stappen op gezondere voeding is meedoen aan een challenge. Week 2 van het nieuwe jaar was de week van de Lekker Bezig-challenge van Albert Heijn, de recepten staan nog online. In week drie zijn – zo gaat dat met goede voornemens - gewoon weer de Dr. Oetker Big American pizza’s, de Yum Yum noodles, de frikandelbroodjes, de dozen Kellogg Choco Pops, de flessen Lipton Ice Tea en de pakken Taksi in de Bonus. (De laatste met minder suiker; ook de Elstars en de puntpaprika’s waren afgelopen week in de aanbieding).

Aan goede tips en gezonde recepten geen gebrek op het grenzeloze internet, al moet de lezer wel zijn weg weten te vinden. Wie ‘suiker’ googelt krijgt zelfs op een oud laptopje binnen 1 seconde 12 miljoen hits. Laten we eens kijken bij nummer 3, het Diabetesfonds. Daar kan je je inschrijven voor de maandelijkse Lekker Minder Suiker-nieuwsbrief. Een maandelijkse herinnering aan de goede voornemens van begin januari kan misschien geen kwaad.

Aan goede tips en gezonde recepten geen gebrek op het grenzeloze internet, al moet de lezer wel zijn weg weten te vinden
Activistisch
The New York Times is heel actief op het gebied van voeding en gezondheid, met onder meer anti-koolhydraatprofeet Gary Taubes als medewerker in de gelederen. Soms krijgt de krant de kritiek, van onder meer de uitgesproken arts David L. Katz, dat er veel te veel aandacht wordt gegeven aan elk wissewasje uit de voedingskunde. De vraag is of de krant daarmee wil scoren bij een bezorgd publiek, of dat de NYT-lezers werkelijk zo geïnteresseerd zijn. Feit is dat de krant goed onderbouwd te werk gaat.

Op de laatste dag van het vorige jaar schreef redacteur Tara Parker-Pope een nogal activistisch artikel, ‘Make 2020 the Year of Less Sugar’. Daaruit:

Hoewel je misschien denkt dat je niet veel suiker eet, is de kans groot dat je veel meer eet dan je denkt. Toegevoegde suiker ligt op de loer in bijna 70 procent van de verpakte voedingsmiddelen en is te vinden in brood, gezonde voeding, snacks, yoghurt, de meeste ontbijtproducten en sauzen. De gemiddelde Amerikaan eet ongeveer 17 theelepels toegevoegde suiker per dag (exclusief de suikers die van nature voorkomen in voedingsmiddelen zoals fruit of zuivelproducten). Dat is ongeveer het dubbele van de aanbevolen limiet voor mannen (9 theelepels) en driemaal de limiet voor vrouwen (6 theelepels). Voor kinderen zou de limiet ongeveer 3 theelepels toegevoegde suiker moeten zijn en niet meer dan 6, afhankelijk van de leeftijd en de behoefte aan calorieën.


Die aantallen zijn alleen de toegevoegde of vrije suiker, niet meegerekend is de suiker die ‘vast’ in fruit, groente en zuivel zit.

Suikerklontjes
Opmerkelijk is dat die 17 New Yorkse theelepels iets meer dan 4 gram suiker per stuk bevatten, evenveel als de 17 Nederlandse suikerklontjes van ons. “We eten namelijk zo’n 17 suikerklontjes aan vrije suikers per dag,” aldus Het Diabetesfonds.

De Times koppelde er The 7-Day Sugar Challenge aan, als service aan de lezer. Leuk, informatief, de perfecte nudge om suiker te minderen.

Het Nederlandse Voedingscentrum heeft veel goede voornemens voor 2020, maar het minderen van suiker is geen speerpunt.

reclamefolder AH
Dit artikel afdrukken