Overheden, bedrijven en consumenten zijn soms opvallend eensgezind in de aanpak van ongezonde voeding. Als eerste gezamenlijke vijand van de jaren 20 moet suiker eraan geloven. Bedrijven moeten wel voor de muziek uitlopen om klaar te zijn voor klanten die veeleisend worden. Maar Bonus blijft Bonus. De dwang die in andere landen werkt, wordt in Nederland nog niet echt uitgeoefend. Thuis worden wel regels ingevoerd: “Nee, eentje!”
In de periode 2015 – 2018 is de hoeveelheid suiker in de frisdrank die in het Verenigd Koninkrijk verkocht is, met 29% gedaald. Dat hebben onderzoekers van de universiteit van Oxford becijferd. In het VK werd begin 2018 een pakket maatregelen, de Soft Drinks Industry Levy (SDIL) ingevoerd en de resultaten lijken de effectiviteit van het dwangmiddel van de sugar tax te bevestigen.
Suikerbelasting
Al vanaf de aankondiging door de Britse overheid in maart 2016 heeft de dreiging van de pittige suikerbelasting Britse producenten van frisdranken aangezet het suikergehalte te verminderen. Van de 10 grootste producenten verlaagden 8 de suiker in hun dranken. Maar Coca-Cola, Pepsi en bijvoorbeeld ook het eco-sapmerk Innocent veranderden niets aan hun goedlopende producten met veel suiker.
Belasting heffen op suiker in frisdrank kan kennelijk vrij eenvoudig een bijdrage leveren aan het verminderen van wat mensen aan suiker binnenkrijgen. Suiker in dranken vervangen door non-calorische zoetstoffen is niet zo moeilijk. Het is het laaghangende fruit van het streven van overheden naar maatregelen om de voedingsmiddelenindustrie mee te krijgen naar gezondere producten. In meer landen blijkt een sugar tax te werken.
Beklaagdenbankje
Suiker is sinds enige tijd een diet demon voor iedereen persoonlijk die op zijn voeding let, maar volgens de WHO ook een bewezen factor in de mondiale obesitasepidemie. Om niet de indruk te wekken in het beklaagdenbankje te zitten en vanuit de wijsheid dat elk nadeel s’n voordeel heb, nemen bedrijven de (dreigende) maatregelen om hun producten gedwongen gezonder te maken over alsof het een eigen initiatief is. Bedrijven laten zich van hun goeie kant zien door proactief te zijn en voor de muziek van de maatregelen uit te lopen.
“Our commitment: Further decrease sugars, sodium and saturated fat,” schrijft Nestlé, het grootste voedingsmiddelenconcern ter wereld, op de website. Op die drie categorieën wordt stevig ingezet, met als argument dat de klanten gezondere keuzes aangeboden moeten kunnen worden.
Herformuleringen
Verder schrijft Nestlé: “Het verminderen van de consumptie van deze voedingsstoffen kan bijdragen aan het verbeteren van de volksgezondheid, dus we zijn bezig met complexe herformuleringen van onze voedingsmiddelen en dranken om een deel van de oplossing te zijn. We doen dit zorgvuldig en zorgen ervoor dat deze wijzigingen geen invloed hebben op de smaak of textuur van onze producten, waardoor consumenten kunnen overstappen op minder gezonde alternatieven.”
Het bedrijf is er duidelijk over dat het geen klanten wil kwijtraken. Uit de tekst spreekt dat het geen gemakkelijke opgave is suiker, zout en vet te verminderen en toch hetzelfde aantrekkelijke product te maken. Eind 2020 moet het gemiddelde suikergehalte in de dranken van Nestlé met 5% verlaagd zijn, op het moment van het uitspreken van het commitment was dat 0,8%.
Suikervermindering in fabrieksproducten is ook een van de onderwerpen in een als interview gepresenteerde paginagrote advertentie van Albert Heijn, in de NRC van 11 januari. Daarin vertelt Anita Scholte op Reimer, hoofd kwaliteit, duurzaamheid en gezondheid bij Albert Heijn, over de inspanningen van het bedrijf om de producten in de winkel gezonder te maken. Vooral door er minder suiker, zout en vet in te doen, maar ook door te “kijken” naar E-nummers.
“Door de jaren heen heeft de voedingsindustrie aan veel producten suiker, zout en vet toegevoegd. Maar we hebben gezien dat we met een beetje minder nog steeds lekkere producten kunnen maken die ook nog eens gezonder zijn,” aldus Scholte op Reimer. AH is al begonnen suiker te halen uit de eigen huismerken. Cruesli wordt genoemd als voorbeeld, dat al minder suiker bevat dan voorheen.
Geïnformeerde keuze
Een miljard suikerklontjes heeft AH al uit de producten gehaald de afgelopen tijd. Dat is vier miljoen kilo suiker. Beter is het als de producenten van A-merken ook meedoen met de suikervermindering, zegt Scholte op Reimer. Een aardbeienyoghurtje van het huismerk waar minder suiker in werd gestopt verkocht niet meer, want de klant verkoos de zoetere toetjes van andere merken. “We moeten klanten langzaam laten wennen aan een andere smaak (…) Consumenten moeten een geïnformeerde keuze kunnen maken, maar uiteindelijk bepalen ze zelf wat ze eten.” Zolang er een ruim aanbod met lekkerder zoete producten te koop blijft, is het niet makkelijk om hen aan minder suiker te laten wennen.
Onder consumenten - en niet alleen bij ouders van om snoep zeurende kinderen of fanatieke internetbezoekers - groeit het besef dat het minderen van suiker belangrijk is. Het aanbod in de supermarkt biedt al talloze mogelijkheden om het gebruik van suiker thuis te beperken. Bijna alle frisdanken hebben suikerloze varianten. Maar de consumptie van snoep en koek, waarvan suiker een moeilijk vervangbaar ingrediënt is, laat zich alleen effectief reguleren met discipline en opvoedkundige autoriteit. Woorden als ‘eentje’ en ‘nee’ komen bij de uitoefening van het ouderlijk gezag goed van pas.
Challenge
Een speelse manier om over te stappen op gezondere voeding is meedoen aan een challenge. Week 2 van het nieuwe jaar was de week van de Lekker Bezig-challenge van Albert Heijn, de recepten staan nog online. In week drie zijn – zo gaat dat met goede voornemens - gewoon weer de Dr. Oetker Big American pizza’s, de Yum Yum noodles, de frikandelbroodjes, de dozen Kellogg Choco Pops, de flessen Lipton Ice Tea en de pakken Taksi in de Bonus. (De laatste met minder suiker; ook de Elstars en de puntpaprika’s waren afgelopen week in de aanbieding).
Aan goede tips en gezonde recepten geen gebrek op het grenzeloze internet, al moet de lezer wel zijn weg weten te vinden. Wie ‘suiker’ googelt krijgt zelfs op een oud laptopje binnen 1 seconde 12 miljoen hits. Laten we eens kijken bij nummer 3, het Diabetesfonds. Daar kan je je inschrijven voor de maandelijkse Lekker Minder Suiker-nieuwsbrief. Een maandelijkse herinnering aan de goede voornemens van begin januari kan misschien geen kwaad.
The New York Times is heel actief op het gebied van voeding en gezondheid, met onder meer anti-koolhydraatprofeet Gary Taubes als medewerker in de gelederen. Soms krijgt de krant de kritiek, van onder meer de uitgesproken arts David L. Katz, dat er veel te veel aandacht wordt gegeven aan elk wissewasje uit de voedingskunde. De vraag is of de krant daarmee wil scoren bij een bezorgd publiek, of dat de NYT-lezers werkelijk zo geïnteresseerd zijn. Feit is dat de krant goed onderbouwd te werk gaat.
Op de laatste dag van het vorige jaar schreef redacteur Tara Parker-Pope een nogal activistisch artikel, ‘Make 2020 the Year of Less Sugar’. Daaruit:
Die aantallen zijn alleen de toegevoegde of vrije suiker, niet meegerekend is de suiker die ‘vast’ in fruit, groente en zuivel zit.
Suikerklontjes
Opmerkelijk is dat die 17 New Yorkse theelepels iets meer dan 4 gram suiker per stuk bevatten, evenveel als de 17 Nederlandse suikerklontjes van ons. “We eten namelijk zo’n 17 suikerklontjes aan vrije suikers per dag,” aldus Het Diabetesfonds.
De Times koppelde er The 7-Day Sugar Challenge aan, als service aan de lezer. Leuk, informatief, de perfecte nudge om suiker te minderen.
Het Nederlandse Voedingscentrum heeft veel goede voornemens voor 2020, maar het minderen van suiker is geen speerpunt.
Dit artikel afdrukken
Suikerbelasting
Al vanaf de aankondiging door de Britse overheid in maart 2016 heeft de dreiging van de pittige suikerbelasting Britse producenten van frisdranken aangezet het suikergehalte te verminderen. Van de 10 grootste producenten verlaagden 8 de suiker in hun dranken. Maar Coca-Cola, Pepsi en bijvoorbeeld ook het eco-sapmerk Innocent veranderden niets aan hun goedlopende producten met veel suiker.
Belasting heffen op suiker in frisdrank kan kennelijk vrij eenvoudig een bijdrage leveren aan het verminderen van wat mensen aan suiker binnenkrijgen. Suiker in dranken vervangen door non-calorische zoetstoffen is niet zo moeilijk. Het is het laaghangende fruit van het streven van overheden naar maatregelen om de voedingsmiddelenindustrie mee te krijgen naar gezondere producten. In meer landen blijkt een sugar tax te werken.
Beklaagdenbankje
Suiker is sinds enige tijd een diet demon voor iedereen persoonlijk die op zijn voeding let, maar volgens de WHO ook een bewezen factor in de mondiale obesitasepidemie. Om niet de indruk te wekken in het beklaagdenbankje te zitten en vanuit de wijsheid dat elk nadeel s’n voordeel heb, nemen bedrijven de (dreigende) maatregelen om hun producten gedwongen gezonder te maken over alsof het een eigen initiatief is. Bedrijven laten zich van hun goeie kant zien door proactief te zijn en voor de muziek van de maatregelen uit te lopen.
“Our commitment: Further decrease sugars, sodium and saturated fat,” schrijft Nestlé, het grootste voedingsmiddelenconcern ter wereld, op de website. Op die drie categorieën wordt stevig ingezet, met als argument dat de klanten gezondere keuzes aangeboden moeten kunnen worden.
Herformuleringen
Verder schrijft Nestlé: “Het verminderen van de consumptie van deze voedingsstoffen kan bijdragen aan het verbeteren van de volksgezondheid, dus we zijn bezig met complexe herformuleringen van onze voedingsmiddelen en dranken om een deel van de oplossing te zijn. We doen dit zorgvuldig en zorgen ervoor dat deze wijzigingen geen invloed hebben op de smaak of textuur van onze producten, waardoor consumenten kunnen overstappen op minder gezonde alternatieven.”
Het bedrijf is er duidelijk over dat het geen klanten wil kwijtraken. Uit de tekst spreekt dat het geen gemakkelijke opgave is suiker, zout en vet te verminderen en toch hetzelfde aantrekkelijke product te maken. Eind 2020 moet het gemiddelde suikergehalte in de dranken van Nestlé met 5% verlaagd zijn, op het moment van het uitspreken van het commitment was dat 0,8%.
Zolang er een ruim aanbod met lekkerder zoete producten te koop blijft, is het niet makkelijk om hen aan minder suiker te laten wennenInspanningen
Suikervermindering in fabrieksproducten is ook een van de onderwerpen in een als interview gepresenteerde paginagrote advertentie van Albert Heijn, in de NRC van 11 januari. Daarin vertelt Anita Scholte op Reimer, hoofd kwaliteit, duurzaamheid en gezondheid bij Albert Heijn, over de inspanningen van het bedrijf om de producten in de winkel gezonder te maken. Vooral door er minder suiker, zout en vet in te doen, maar ook door te “kijken” naar E-nummers.
“Door de jaren heen heeft de voedingsindustrie aan veel producten suiker, zout en vet toegevoegd. Maar we hebben gezien dat we met een beetje minder nog steeds lekkere producten kunnen maken die ook nog eens gezonder zijn,” aldus Scholte op Reimer. AH is al begonnen suiker te halen uit de eigen huismerken. Cruesli wordt genoemd als voorbeeld, dat al minder suiker bevat dan voorheen.
Geïnformeerde keuze
Een miljard suikerklontjes heeft AH al uit de producten gehaald de afgelopen tijd. Dat is vier miljoen kilo suiker. Beter is het als de producenten van A-merken ook meedoen met de suikervermindering, zegt Scholte op Reimer. Een aardbeienyoghurtje van het huismerk waar minder suiker in werd gestopt verkocht niet meer, want de klant verkoos de zoetere toetjes van andere merken. “We moeten klanten langzaam laten wennen aan een andere smaak (…) Consumenten moeten een geïnformeerde keuze kunnen maken, maar uiteindelijk bepalen ze zelf wat ze eten.” Zolang er een ruim aanbod met lekkerder zoete producten te koop blijft, is het niet makkelijk om hen aan minder suiker te laten wennen.
Onder consumenten - en niet alleen bij ouders van om snoep zeurende kinderen of fanatieke internetbezoekers - groeit het besef dat het minderen van suiker belangrijk is. Het aanbod in de supermarkt biedt al talloze mogelijkheden om het gebruik van suiker thuis te beperken. Bijna alle frisdanken hebben suikerloze varianten. Maar de consumptie van snoep en koek, waarvan suiker een moeilijk vervangbaar ingrediënt is, laat zich alleen effectief reguleren met discipline en opvoedkundige autoriteit. Woorden als ‘eentje’ en ‘nee’ komen bij de uitoefening van het ouderlijk gezag goed van pas.
Challenge
Een speelse manier om over te stappen op gezondere voeding is meedoen aan een challenge. Week 2 van het nieuwe jaar was de week van de Lekker Bezig-challenge van Albert Heijn, de recepten staan nog online. In week drie zijn – zo gaat dat met goede voornemens - gewoon weer de Dr. Oetker Big American pizza’s, de Yum Yum noodles, de frikandelbroodjes, de dozen Kellogg Choco Pops, de flessen Lipton Ice Tea en de pakken Taksi in de Bonus. (De laatste met minder suiker; ook de Elstars en de puntpaprika’s waren afgelopen week in de aanbieding).
Aan goede tips en gezonde recepten geen gebrek op het grenzeloze internet, al moet de lezer wel zijn weg weten te vinden. Wie ‘suiker’ googelt krijgt zelfs op een oud laptopje binnen 1 seconde 12 miljoen hits. Laten we eens kijken bij nummer 3, het Diabetesfonds. Daar kan je je inschrijven voor de maandelijkse Lekker Minder Suiker-nieuwsbrief. Een maandelijkse herinnering aan de goede voornemens van begin januari kan misschien geen kwaad.
Aan goede tips en gezonde recepten geen gebrek op het grenzeloze internet, al moet de lezer wel zijn weg weten te vindenActivistisch
The New York Times is heel actief op het gebied van voeding en gezondheid, met onder meer anti-koolhydraatprofeet Gary Taubes als medewerker in de gelederen. Soms krijgt de krant de kritiek, van onder meer de uitgesproken arts David L. Katz, dat er veel te veel aandacht wordt gegeven aan elk wissewasje uit de voedingskunde. De vraag is of de krant daarmee wil scoren bij een bezorgd publiek, of dat de NYT-lezers werkelijk zo geïnteresseerd zijn. Feit is dat de krant goed onderbouwd te werk gaat.
Op de laatste dag van het vorige jaar schreef redacteur Tara Parker-Pope een nogal activistisch artikel, ‘Make 2020 the Year of Less Sugar’. Daaruit:
Hoewel je misschien denkt dat je niet veel suiker eet, is de kans groot dat je veel meer eet dan je denkt. Toegevoegde suiker ligt op de loer in bijna 70 procent van de verpakte voedingsmiddelen en is te vinden in brood, gezonde voeding, snacks, yoghurt, de meeste ontbijtproducten en sauzen. De gemiddelde Amerikaan eet ongeveer 17 theelepels toegevoegde suiker per dag (exclusief de suikers die van nature voorkomen in voedingsmiddelen zoals fruit of zuivelproducten). Dat is ongeveer het dubbele van de aanbevolen limiet voor mannen (9 theelepels) en driemaal de limiet voor vrouwen (6 theelepels). Voor kinderen zou de limiet ongeveer 3 theelepels toegevoegde suiker moeten zijn en niet meer dan 6, afhankelijk van de leeftijd en de behoefte aan calorieën.
Die aantallen zijn alleen de toegevoegde of vrije suiker, niet meegerekend is de suiker die ‘vast’ in fruit, groente en zuivel zit.
Suikerklontjes
Opmerkelijk is dat die 17 New Yorkse theelepels iets meer dan 4 gram suiker per stuk bevatten, evenveel als de 17 Nederlandse suikerklontjes van ons. “We eten namelijk zo’n 17 suikerklontjes aan vrije suikers per dag,” aldus Het Diabetesfonds.
De Times koppelde er The 7-Day Sugar Challenge aan, als service aan de lezer. Leuk, informatief, de perfecte nudge om suiker te minderen.
Het Nederlandse Voedingscentrum heeft veel goede voornemens voor 2020, maar het minderen van suiker is geen speerpunt.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
De jongste voedselconsumptiepeiling laat zien dat Nederlanders gemiddeld 110g per dag aan mono- en disachariden naar binnen krijgen. De industrie en supermarkten hebben met de autoriteiten afspraken gemaakt over herformuleringen. Je kunt zien dat de ambitie er vanaf spat. Er zijn scenario's afgesproken en het negen maanden geleden verschenen rapport van RIVM laat zien wat dat oplevert:
"In de scenarioanalyses waren afspraken tot eind 2016 meegenomen. Volgens deze analyses zou, wanneer alle fabrikanten en supermarkten de gemaakte afspraken over suiker en
zoutreductie nakomen, de gemiddelde suikerinname dalen van 114 g naar 112 g per dag." (p.64).
Ja, leest het goed door die fantastische inzet van de industrie gaat de inname met twee hele grammen naar beneden van 114g naar 112g per dag. Maar alleen als alle fabrikanten met alle maatregelen mee zouden doen.
Ach, met 17mln Nederlanders is 2g/d een daling van 3 miljard suikerklontjes per jaar. Kortom, die grote getallen van AH klinken indrukwekkend, maar betekenen vooralsnog weinig.
Dennis ik loop al een beetje mee, en heb de volgende indrukken overhouden:
1. Er is nog nooit een belofte/convernant met succes geweest.
2. Er wordt 1x per zoveel jaar een zelfde belofte gedaan.
3. Monitoring op eerdere programma’s is er niet (nieuwe mensen nieuwe kansen ...)
4. Uitzonder lijkt zout verlaging in brood, dat is collectief opgepakt en stap bij stap gedaan.
Neen, het is een specifiek soort ‘wereld’, waarbij de branchevereniging graag laat zien ‘bezig’ te zijn, waarin het start moment een ceremonieel feestje is, waarin vooral geld naar de bekkende kennisinstellingen gaat, de aanpak is bijna altijd het zelfde:
1. We erkennen dat er iets mis is.
2. Het veld moet in een PPS aan de slag.
3. We analyseren eerst hoe het nu is.
4. We vragen kennisinstellingen onderzoek te doen.
5. Het programma sterft vroeg (en geen kritische vragen).
6. Enkele jaren stilte.
7. Terug naar 1)
Invoering suikertax voor frisdrank als voorbeeld? Laten we eerst nog eens onderzoek doen. Neen, toegevoegde suiker verlagen via financiële instrumenten zou verstandig zijn, maar wie durft dit te bepleiten? En waarom niet stap voor stap verlagen zoals bij brood-industrie (een beproeft recept)?
Suiker en toegevoegde suikers, een heerlijk onderwerp om over te schrijven en kletsen.
Wouter, mee eens met daarbij nog de kanttekening dat verlaging van zout in brood via de wet is gegaan.
#1, die 3 miljard en door Huib berekende 1 miljard corresponderen mooi met het marktaandeel van AH: 1/3 van de markt. Iedereen blijkt dus mee te doen, maar zoals gezegd: het is niet genoeg, want ons eten is versuikerd.
Persoonlijk vond ik als kind BBQ-saus lekker. Als ik het nu proef vind ik het vies. Vanwege de suiker. Geen idee of het 40 geleden al zo zoet was (heb geen etiketten meer), maar als ik moet gokken, zeg ik nee. Tiny van Boekel, weet jij of dat klopt, of was BBQ-saus ook in de jaren '70 al zo zoet?
#2, de hierboven genoemde Anita Scholte op Reimer stelt inderdaad voor om stapsgewijs in de hele markt de suikerigheid terug te dringen. Dat lukt geen aanbieder alleen, maar is inderdaad goed gelukt in de blikgroenten. Merk- private labelfabrikanten hebben daar - heel uitzonderlijk - gebroederlijk aan samen gewerkt. Het kan dus wel.