Vreugdenhil maakte in Brabant duidelijk dat boeren en niet-agrarische bedrijven ongelijk behandeld worden. Hoe kan het zijn dat de Amercentrale zonder natuurvergunning een zware stikstofuitstoter mag zijn, maar een boer - en zelfs een 'natuurboer' - niet? Dat valt niet uit te leggen en leidt tot weerstand. Het veroorzaakt dat boeren de straat op gaan en volharden in het gevoel dat hen onrecht wordt aangedaan.

In Noord-Brabant speelde Vreugdenhil vermoedelijk een belangrijke rol bij het besluit van het CDA om zich terug te trekken uit het College van Gedeputeerde Staten van de provincie. 'Politici Noord-Brabant zijn het erover eens dat ze het nergens over eens zijn' kopte de NRC. 'We waren er op een haar na', zei VVD-gedeputeerde Christophe van der Maat in het Eindhovens Dagblad. Volgens Trouw laat de politieke crisis in Brabant - die mogelijk model staat voor wat er in Den Haag nog gaat komen - zien dat het CDA nog oppermachtig is.

Leidt dat niet tot het recht van de best gebekten, de gebruikelijke angst van links?
Tussen kerst en oud en nieuw is er tijd voor reflectie, een poging om te begrijpen waarom de politiek verlamd raakt en journalistieke commentaren voor verwarring zorgen. Aanvankelijk ging het Brabantse CDA mee met het beleid van het College van Gedeputeerde Staten - minder agrarische productie door middel van regelgeving die dat afdwingt - maar de partij verliet die koers.

Vreugdenhil vindt zo'n manier van politiek bedrijven te makkelijk en te gevaarlijk. Het betrekt mensen en het verleden waar zij uit voorkomen niet, het ontkent hun noden en zorgen. Dat baart verzet, zoals we dat in Nederland de afgelopen drie maanden van boerenprotesten hebben meegemaakt.



Hoe verder? Vreugdenhil doet een verrassende uitspraak. Doe zoals D66 bedoeld was, maar zoals de christelijke politiek het eigenlijk altijd al deed en bedoeld had.

Maak de kring kleiner, neem als centrale en provinciale overheid afstand, zegt Vreugdenhil. Kleiner en betekenisvoller door mensen lokaal hun eigen lot in de hand te laten nemen en zelf in een onderling vergelijk de best haalbare oplossingen te bedenken, zegt hij met zoveel woorden. Het is een bottom-up denken. Leidt dat niet tot het recht van de best gebekten, de gebruikelijke angst van links? Luister naar het gesprek.

Update, 25 december, 7:10 uur
Naar aanleiding van commentaar #1 ('de Amercentrale gaat dicht', tenzij die - conform plan - in 2025 volledig over is gegaan op biomassa als voeding) voegen we de controverse toe over de centrale tussen Statenlid Vreugdenhil en gedeputeerde Rik Grashof (GroenLinks) over de door de provincie verleende vergunning aan de Amercentrale.


Milieuorganisatie MOB (Mobilisation for the Environment) stelt zich zeer nadrukkelijk negatief op tegenover de stook van biomassa. Die vorm van energie-opwekking is alleen op papier duurzaam, zegt de organisatie. EU-regels maken het mogelijk de verbranding van biomassa duurzaam te noemen. Die regels zijn gebaseerde op de achterhaalde gedachte dat verbranding plaatsvindt plaats binnen de zogenaamde korte koolstofketen: er zullen weer nieuwe bomen en planten groeien door de vrijkomende (stik- en) koolstof van hun verbranding. Vanwege de grotere vraag naar energie dan productieve groeicapaciteit voorhanden is, wordt per tijdseenheid (veel) meer biomassa verstookt dan kan groeien. Het 'duurzame' beleid leidt - zoals vooral boeren zich realiseren - tot kaalslag. De regel ligt dan ook zwaar onder vuur van milieuorganisaties.

Prof. em. Martijn Katan zette de afgelopen jaren vaak uiteen waarom biomassa als energiebron vermeden moet worden. In een overzichtsartikel zette hij alle argumenten onlangs nog eens op een rij. Daar komt volgens MOB bij dat de feitelijke stikstofemissies significant zijn en leiden tot belangrijke natuurschade.
Indien MOB gelijk heeft, is slecht te begrijpen waarom een groene politicus zich zo nadrukkelijk achter de vergunning voor de Amercentrale opstelt.
Update: 26 december, 12:45 uur
MOB laat ons weten dat zowel Rik Grashof als Hermen Vreugdenhil cijfers hanteren die deels niet kloppen. Vanuit GS en PS wordt er te veel "geroeptoeterd", vindt de organisatie die wijst op een aantal feiten.

Er komt geen ammoniak uit de centrale. Dat kan procestechnologisch niet omdat de rookgasreiniging op pH 6 worden bedreven. Daarom staat de discussie over de Amercentrale los van de ammoniakdiscussie over de veehouderij. 

In 2004 stootte de centrale 5.550.000 kg NOx uit (5.500 ton). In 2017 was dat nog 925 ton!
Dat betekent een reductie van 80% (feitelijk gemeten), mede dankzij maatregelen tegen de uitstoot van NOx die in het verleden door MOB via de rechter werden afgedwongen.

De NOx-emissie wordt vergund via het Wabo-spoor (omgevingsvergunning). De vergunde NOx-emissie in de vergunning is vorig jaar verlaagd van 200 mg/Nm3 naar 100 mg/Nm3 naar aanleiding van een procedure van MOB.
 
Gaat MOB dan akkoord met de recent afgegeven vergunning? Nee, zegt MOB, omdat er dan nog veel meer hout in mag gaan worden gestookt met rampzalige gevolgen voor bossen elders in de wereld. Houtstook in kolencentrales vindt MOB "niets minder dan zwaar gesubsidieerde ecologische waanzin". MOB: "Wij zullen dus ook (helaas weer als enige) beroep aantekenen met als inzet dat de houtstook stopt. Zoals bekend ontvangt AMER (eigendom RWE) daarvoor 1,7 miljard euro subsidie."
Dit artikel afdrukken