"Voor kipvleeswaren wordt één Beter Leven ster de norm. Slechts een handjevol supermarkten zet die stap niet,” aldus Anne Hilhorst van Wakker Dier. Eerder zeiden Coop, DekaMarkt, Dirk en Plus over te stappen op kipvleeswaren met minimaal één ster; nu sluiten ook Jumbo, Hoogvliet, Spar en Vomar zich daarbij aan.

Wakker Dier publiceerde in oktober een steekproef over dierenwelzijnskeurmerken op kipvleeswaren. Daaruit bleek dat Aldi en Lidl uitsluitend kipvleeswaren zonder welzijnskeurmerk verkopen, en dat maar 9% van de kipvleeswaren bij Albert Heijn een dierenwelzijnskeurmerk heeft.


'Skip de AH kip'
De dierenwelzijnsorganisatie heeft de pik op Albert Heijn, de grootste super van ons land. De AH-kip 'won' dit jaar de Liegebeest-verkiezing. 'Big blue uit Zaandam' werd vervolgens beloond met de 'Ik skip de AH kip'-campagne van Wakker Dier, met tv-spotjes en een nieuwe radiospot die sinds deze week te horen is. Daarin maakt Wakker Dier gratis reclame voor Jumbo (de Nieuwe Standaard-kip van Jumbo heeft namelijk een flinter meer ruimte). Ook 'stalkte' Wakker Dier de thuisbezorgers van AH met een billboardwagen en liet de organisatie consumenten met kaartjes de advertentieborden van AH-filialen volspammen.

kipvleeswaren met keurmerk WD
Wat wil Wakker Dier? De organisatie behaalde een groot succes met het verbannen van de 'plofkip' uit de supermarktschappen, maar wil nu dat alle kipproducten in de supermarkten minimaal voldoen aan de criteria van één ster Beter Leven. De dieren krijgen dan een overdekte uitloop en wat meer ruimte. Niets mis mee, zou je als nietsvermoedende consument kunnen denken.

Overvragen
Maar Wakker Dier gaat met die eis voorbij aan de revolutie die zich de afgelopen jaren heeft afgespeeld in de kippensector. Om de plofkip uit te bannen, werkten de supermarkten in de jaren 2014-2015 samen aan een betere kip, de Kip van Morgen, waar ook de consument meer voor zou betalen. Helaas stak de Autoriteit Consument en Markt (ACM) een spaak in het wiel en verbood de 'kartelvorming' rondom de nieuwe kip. Dat had tot gevolg dat iedere supermarkt zijn eigen nieuwe kip moest ontwikkelen, binnen zijn eigen leveranciersketen. En ja, uiteindelijk heeft die van AH net een beetje minder ruimte dan die van de Jumbo.

Het is een hele inspanning geweest om de plofkip te vervangen door de nieuwe trager groeiende kippen. De stallen zijn van binnen aangepast en er zijn lichtluiken aangebracht. De kosten en vergoedingen daarvoor zijn heel precies uitonderhandeld. Wakker Dier dwingt tot een nieuwe start, want veel stallen zijn niet geschikt om te worden verbouwd tot een stal met uitloop zoals Wakker Dier wil. Dat dwingt dus tot nieuwbouw die op zijn best in 15-20 jaar kan worden terugverdiend. Over die werkelijkheid waar boeren mee zitten, maakt Wakker Dier zich niet druk, zeiden onze WUR-dierhouderij-experts Ferry Leenstra en Bram Bos in hun respectievelijke commentaren bij de Liegebeest-nominaties van 2019.

Van je één, twee, drie
Er speelt nog wat. Waarom denk je dat AH maar 9% van zijn kipvleeswaren met ster aanbiedt? Omdat in die overige 93% de resten van hun - door Wakker Dier verguisde maar juist al veel betere - AH-kip verwerkt wordt. Een kip is immers meer dan twee fileetjes. Door van al het restvlees dijfilets en vleeswaren te maken, kan die kip uit voor de boer, de super en de consument - verwaarden heet dat in vaktaal. Wakker Dier wil nieuwe stallen voor 1-ster. En als die er zijn naar twee sterren en daarna naar drie. Dat kost steeds een niet terug te verdienen fortuin. Daarom is het een strategie die ergens een keer spaak loopt.
Dit artikel afdrukken