Het klimaatdoel voor 2050 vraagt om ingrijpende veranderingen van de structuur van de economie en om innovatie op systeemniveau. Het concept-Klimaatplan geeft nog te weinig blijk van een visie op de systeemvraagstukken in het licht van de doelen van 2050. De maatregelen in het huidige klimaatbeleid richten zich vooral op de aanpassing van productieprocessen, maar er is meer nodig.
Dat schrijft de afdeling Afdeling advisering van de Raad van State in zijn advies aan de Nederlandse regering over het Klimaatplan dat onder leiding van oud-minister en VVD-coryfee Ed Nijpels in 2018 en 2019 is uitgepolderd.
Volgens de Raad geeft het eerste Klimaatplan van de regering blijk van "een stevig klimaatbeleid". Niettemin vindt de Raad, net als eerder al het Planbureau voor de Leefomgeving, dat aanvullende maatregelen nodig zijn om in 2030 een broeikasgasreductie van 49% te behalen.
Het Klimaatplan geeft volgens de Raad nog weinig blijk van besef dat een herordening van productie en consumptie in alle sectoren van de samenleving en economie nodig is om het uiteindelijke doel van 95% emissiereductie in 2050 te kunnen realiseren. Dat lukt niet met "een veelheid aan losse maatregelen", zegt de Raad.
De Raad zegt in rustige, maar niet mis te verstane woorden dat klimaatbeleid een zeer ingrijpende maatschappelijke verandering betekent. Die kan niet vrij evolueren, maar moet met een duidelijke hand en nieuwe normen, regels en weten worden geforceerd. Er mag en moet zelfs genugdged en gestuurd worden op gedrag, maar "zonder te zeer inbreuk te maken op de keuzevrijheid van burgers." Dat moet lukken door toch voldoende en aantrekkelijke keuzen te bieden binnen een gewenste range. "Daar ligt ook een verantwoordelijkheid voor de overheid en voor bedrijven", schrijft de Raad.
Om klimaatopwarming succesvol tegen te gaan, moeten volgens de Raad overheden, "(markt)partijen" en burgers samenwerken. Hoe? Dat moet gebeuren tussen "verschillende onderdelen van de samenleving, maar zeker ook binnen alle bestuurslagen van de overheid. De urgentie en complexiteit van klimaat- en energietransitie vraagt van de wetgever een samenhangend pakket van wetgeving waarbinnen stevige sturing, samenwerking en coördinatie plaatsvindt."
Dat zijn natuurlijk nog steeds een boel abstracte woorden die geen concreet antwoord geven op de vraag hoe een samenleving zich van zijn consumptieve houding waarin alles kon (vliegen, rijden, vlees eten, airco aan en verwarming in hele huis) binnen drie decennia ontwikkelt tot een samenleving waarin dat allemaal minder wordt en waarin mensen dat moeten leren accepteren. En waarin ondernemingen natuurlijk vanuit een andere houding hun diensten en producten moeten realiseren en de overheid daarvoor het begeleidende wettelijke kader moet opstellen.
Hoe dan? Daar moet een reëel plan voor komen. Dat is de uitdaging, zelfs als het irreëel lijkt, zegt de Raad in alle ernst.
Dit artikel afdrukken
Volgens de Raad geeft het eerste Klimaatplan van de regering blijk van "een stevig klimaatbeleid". Niettemin vindt de Raad, net als eerder al het Planbureau voor de Leefomgeving, dat aanvullende maatregelen nodig zijn om in 2030 een broeikasgasreductie van 49% te behalen.
Het Klimaatplan geeft volgens de Raad nog weinig blijk van besef dat een herordening van productie en consumptie in alle sectoren van de samenleving en economie nodig is om het uiteindelijke doel van 95% emissiereductie in 2050 te kunnen realiseren. Dat lukt niet met "een veelheid aan losse maatregelen", zegt de Raad.
De Raad zegt in rustige, maar niet mis te verstane woorden dat klimaatbeleid een zeer ingrijpende maatschappelijke verandering betekent. Die kan niet vrij evolueren, maar moet met een duidelijke hand en nieuwe normen, regels en weten worden geforceerd. Er mag en moet zelfs genugdged en gestuurd worden op gedrag, maar "zonder te zeer inbreuk te maken op de keuzevrijheid van burgers." Dat moet lukken door toch voldoende en aantrekkelijke keuzen te bieden binnen een gewenste range. "Daar ligt ook een verantwoordelijkheid voor de overheid en voor bedrijven", schrijft de Raad.
Hoe dan? Daar moet een reëel plan voor komen. Dat is de uitdaging, zelfs als het irreëel lijkt, zegt de Raad in alle ernstOm deze veranderingen door te voeren, zegt de Raad, is het opbouwen en versterken van het draagvlak in de samenleving cruciaal. Duidelijk moet worden gemaakt wat de klimaat- en energietransitie opleveren in termen van leefkwaliteit. "Daarbij valt te denken aan de verbetering van milieu en natuur, bescherming van de gezondheid, maar ook het voorkomen en tegengaan van zowel overstromingen als droogte", schrijft de Raad die niet in financiële winst, maar in 'kunnen leven' denkt. Wel noteert de Raad zorgvuldig dat de financiële "kosten en baten evenwichtig moeten worden verdeeld".
Om klimaatopwarming succesvol tegen te gaan, moeten volgens de Raad overheden, "(markt)partijen" en burgers samenwerken. Hoe? Dat moet gebeuren tussen "verschillende onderdelen van de samenleving, maar zeker ook binnen alle bestuurslagen van de overheid. De urgentie en complexiteit van klimaat- en energietransitie vraagt van de wetgever een samenhangend pakket van wetgeving waarbinnen stevige sturing, samenwerking en coördinatie plaatsvindt."
Dat zijn natuurlijk nog steeds een boel abstracte woorden die geen concreet antwoord geven op de vraag hoe een samenleving zich van zijn consumptieve houding waarin alles kon (vliegen, rijden, vlees eten, airco aan en verwarming in hele huis) binnen drie decennia ontwikkelt tot een samenleving waarin dat allemaal minder wordt en waarin mensen dat moeten leren accepteren. En waarin ondernemingen natuurlijk vanuit een andere houding hun diensten en producten moeten realiseren en de overheid daarvoor het begeleidende wettelijke kader moet opstellen.
Hoe dan? Daar moet een reëel plan voor komen. Dat is de uitdaging, zelfs als het irreëel lijkt, zegt de Raad in alle ernst.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
"naar een samenleving waarin het allemaal minder wordt en waarin mensen dat moeten leren accepteren"
En dat tot een interessant perspectief maken, vraagt intelligentie en creativiteit. Dat is precies waar ik in het andere draadje met Hendrik, Saul en Smil verschil. Bij hen ligt geen perspectief (het is Collapse, no more growth of Schiphol dicht), maar een doodlopende straat.
"Naar een samenleving waarin het allemaal minder wordt"? Als ik om me heen kijk wordt het alleen maar "meer"? "Intelligentie en creativiteit"? Worden die niet vooral ingezet om "meer" te produceren?
Vloeit het "klimaatprobleem" voort uit het niet willen minderen van mensen, of uit gebrek aan intelligentie en creativiteit? Of missen we nog wat in de analyse?
Ik krijg wel eens het gevoel dat de raad van state wat diva gedrag begint te vertonen "Het kan me niet schelen of het mogelijk is, zorg maar dat je het regelt"
Ik denk dat die taakstelling nooit van de grond komt bij een gekozen regering.
Het is heel simpel: kun je de mobiliteit voldoende elektrificeren in de wereld? Antw. nee. Kan de landbouw voor voldoende grondstoffen zorgen, naast het voedsel, om te voorzien in kleding en verpakkingsmaterialen voor Alibaba enz. Antw. nee. Kunnen er wereldwijd genoeg zonnepanelen en windmolens gezet worden om te voorzien in de energiebehoefte? Antw. nee. Kunnen we eisen dat de landen hun welvaartsniveau nog niet op ons Westers niveau hebben, hun bevolking deze onthoud? Antw. nee. Enz. enz. Ik heb het al eens vaker op 't forum gezet hier: Als je dit doorhebt, moet je je voorbereiden op de gevolgen. Je kunt de zaak uitstellen, de uitkomst blijft dezelfde. Kl#teverhaal, maar het is zo.
"Het klimaatdoel voor 2050"..
Een plan maken, een stappen- en beleidsplan dat loopt over een periode van bijna 34 jaar (we praten er al een paar jaar over..), dat een consitent doel na moet jagen, en jaarlijks bijgestuurd moet worden om gerealiseerd te worden...
Dat is een absoluut gevaarlijke vorm van onderschatting en hoogmoed.
We hebben verdorie niet eens harde, realistische inventarisatie van de wijze waar op !
De enige zaak die aandacht krijgt, is, hoe kunnen 2050 halen op een manier waarbij de oude economie kunnen blijven laten groeien en het een verdienmodel blijft.
Eigenlijk hebben we inmiddels wel hard bewezen de laatse halve eeuw vanaf de 'Club van Rome', dat we nog geen ecologisch doel van een paar jaar kunnen realiseren. En aan analyse achteraf doen we niet..
We moeten ons niet blind staren op doelen achter de horizon van de tijd, maar op de middelen die het het meest snel en meest realistisch in 'productie' zijn te zetten.
Dan pas kan blijken welke progressie er wel of niet gehaald kan worden.
En kan uit lering uit analyses getrokken worden.
Laten we er van uit gaan dat we al erg laat op pad zijn, en er economische 'paardemiddelen' ingezet zullen moeten, waar de huidige te futuristische visoenen bij verbleken van miljarden laadpaaltjes en een hydocarbon-vrije aarde.
Wat voor paardemiddelen, mag duidelijk zijn.