"Weet je wel hoe blij je mag zijn dat je in Nederland woont?" Met die vraag sprak een in witte laboratoriumjas geklede man mij aan. Hij stond naast de Escape Room die het RIVM deze week middenin Hoog Catharijne bouwde. We keken naar een groep jonge mensen die hun best deden binnen de gestelde tijd een door blaasontsteking getroffen patiënte 'in medische isolatie' te redden. Het lukte hen.

"Hier kun je zonder doktersrecept bij de apotheek geen kuurtje halen", vervolgde de witte jas. "Maar weet je ook hoeveel mensen gewoon niet weten waarom het belangrijk is een kuur af te maken? En dat je niet moet stoppen als je klachten weg zijn? Ik zou ze de kost niet willen geven." Want voorschriften lezen of zelfs maar luisteren naar de apothekersassistentie boeit mensen niet. En als de dokter ze geen antibiotica wil voorschrijven, bestellen ze via internet gewoon een kuurtje uit het buitenland. Dat ze een virusinfectie hebben waar antibiotica geen nut heeft, ontgaat ze.

Spelenderwijs iemand het leven redden
En daarom kiest het RIVM voor een publieksvriendelijke en aandachttrekkende manier van bewustwording over dit levensbedreigende onderwerp. Met een Escape Room, die je je leven kan kosten, als je de puzzel niet oplost. En met een spelelement waarbij je al doende informatie vergaart. Het blijkt prima te werken; bij de Escape Room staat de een na de andere groep te dringen.

Ook ik waag een poging. Op het nippertje slagen we er in de aan een blaasontsteking lijdende patiënte het voor haar nog werkzame antibioticum - met de minste bijwerkingen - te verstrekken. Pffff, gelukt. Niet omdat we zo slim te werk gaan, maar omdat we een kiene apothekersassistent in opleiding in ons groepje hebben die de sleutel van de medicijnkast weet te vinden door gewoon even goed te kijken.

"Dat betekent dat je gewoon nooit meer van een druiper afkomt
Bewustwording
Er zijn ook andere manieren om aandacht te vragen voor het groeiende probleem van antibioticaresistentie. Met een overzicht van 'wist-je-datjes' bijvoorbeeld, zoals ZonMW doet. Of je laat een bekende Nederlander optreden: in 2014 vroeg Daphne Deckers bij een internationale topconferentie in een indrukwekkende speech aandacht voor het probleem. Zij bleek een simpele blaasontsteking niet te boven te komen omdat de bacteriën in haar lichaam tegen 7 van de 8 beschikbare antibiotica resistent bleken. Het 'post-antibiotica-tijdperk' dreigt. Dat bijvoorbeeld operaties daardoor onmogelijk worden omdat het infectierisico te groot is, ontgaat mensen. "Er zijn al stammen van gonorroe-bacteriën die 100% resistent zijn," vertelde mijn gesprekspartner. "Dat betekent dat je gewoon nooit meer van een druiper afkomt."

Harde cijfers
In de VS kiezen de Centers of Disease Control and Prevention (CDC) voor een andere aanpak om het publiek van de gevaren van antibioticaresistentie te doordringen. Daar geen spel, maar harde getallen. Ieder jaar krijgen 2,8 miljoen Amerikanen te maken met een infectie met antibioticaresistente bacteriën. De 'superbugs' veroorzaken jaarlijks 35.000 overlijdensgevallen. Dat is 1 dode per kwartier, rekent CNN voor.
Dit artikel afdrukken