Grond-, weg- en waterbouwbedrijven kampen met grote problemen als gevolg van de stikstofproblematiek en de strenge PFAS-normen die sinds deze zomer van kracht is. Op vrijwel alle plekken waar de bodem getest wordt, blijkt het giftige PFAS (een verzamelnaam voor zo'n 6.000 chemische stoffen die in de vorige eeuw ruimhartig toegepast werden om hun 'wonderbare' kwaliteiten) aangetroffen te worden.

In navolging van de 1 en 16 oktober protesten van de boze Nederlandse boeren, leidden de problemen tot een noodkreet en tot de aankondiging van protesten morgen op het Malieveld. De voorzitter van Bouwend Nederland, Maxime Verhagen, riep de bouwers op een oranje hesje aan te doen en massaal naar Den Haag te komen.

Verruimde norm
Vanmorgen kwam staatssecretaris Stientje van Veldhoven met een eerste maatregel om de problemen van de bouwers te verlichten. Zij heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) gevraagd om met spoed een tijdelijke, landelijke achtergrondwaarde voor PFAS in de (land)bodem op te stellen. "Zo kan de 0.1 grens die nu uit voorzorg op basis van de wet op sommige plekken geldt, verruimd worden tot deze landelijke achtergrondwaarde. Dit geeft bedrijven meer ruimte voor het verplaatsen van grond, zonder dat gezondheid of het milieu in gevaar komt." Volgens de strenge norm die deze zomer werd ingevoerd, mocht vervuilde grond niet meer in natuur- en landbouwgebieden gestort worden, "tenzij de bodem al viezer was", schrijft het AD. De verruimde norm brengt dan ook meteen de Nederlandse Akkerbouwers Vakbond (NAV) in het geweer op twitter:


Met spoed betekent dat de ruimere norm uiterlijk 1 december van kracht zou moeten worden. Van Veldhoven: “We kunnen PFAS niet uit de grond toveren maar we kunnen ook heel veel wèl. We moeten zo snel mogelijk van de 0.1 grens af, binnen de veilige ruimte die er is. Dat kan door een landelijke achtergrondwaarde. Daar heb ik het RIVM met spoed om gevraagd. Ik span me maximaal in om te zorgen dat de bouw zo min mogelijk last ondervindt.”


Noodplan
Bij deze maatregel voegt zich het voorstel van de regeringspartijen om een noodplan van €150 tot €200 miljoen in werking te stellen. CDA-Kamerlid Heerma omschrijft het kort en bondig: "De bouw ligt stil en dat kan niet. Er moeten betaalbare woningen gebouwd worden en bouwbedrijven komen in de problemen."

Volgens het noodplan zouden bedrijven werktijdverkorting kunnen aanvragen en overbruggingsfinanciering kunnen krijgen waarbij de overheid garant staat bij de bank.

Bouwend Nederland, de branchevereniging, spreekt van "een doekje voor het bloeden." Het is belangrijker dat de vergunningverlening snel op gang komt omdat anders de sector een golf aan faillissementen te wachten staat.

Bouwers met de bus
De acties op het Malieveld gaan dan ook volgens planning door. Dat houdt in dat het groot materieel, dat gebruikt wordt om de demonstratie kracht bij te zetten (van shovels tot baggerboten), vannacht over de weg vervoerd zal worden om files te voorkomen. De actievoerders zelf, die nemen de bus.

UPDATE: 8.15 uur, 30 oktober
Via de liveblogs van de Volkskrant en de NOS zijn de laatste ontwikkelingen op het Malieveld te volgen.
Het nieuws tot op heden: het Malieveld stond rond 7 uur vol. Tegen achten stond er ruim 400 kilometer file en er zijn bekeuringen uitgedeeld wegens afgeplakte nummerborden. Er zijn ook tractoren gesignaleerd. In zijn afscheidscolumn in de Volkskrant schrijft Diederik Samsom, assistent Green Deal voor Eurocommissaris Frans Timmermans, waar het om zou moeten draaien in al die eigen motieven centraal stellende protesten van de laatste tijd: Evenwicht brengen wordt lastiger naarmate de belangen groter en beschikbare (milieu)ruimte kleiner wordt. Technologie helpt dan, maar inschikken zal nodig zijn, zo laat ‘Stikstof’ ons nu al zien. Het is nog maar het begin. Het wordt onze grootste opgave de komende decennia: een nieuw evenwicht vinden waarin we in harmonie met elkaar én met onze planeet verder kunnen. De Green Deal.

Dit artikel afdrukken