Nu de regelgeving is afgeschoten, blijkt die opeens alle activiteiten in Nederland te betreffen. Bouwprojecten op alle fronten - wegen, bedrijfscomplexen, woningen en luchthavens - worden geraakt.
D66 ziet er een argument in om de veestapel die volgens officiële berekeningen de helft van de stikstof-uitstoot in ons land veroorzaakt, drastisch in te krimpen. Er zijn immers grotere belangen die ook de coalitiepartijen in het kabinet moeilijk zullen kunnen ontkennen.
Omdat het politiek een gevoelig onderwerp is, vermeed tot voor enkele maanden ook D66-landbouwwoordvoerder Tjeerd de Groot zorgvuldig om over de reductie van landbouwdieren in Nederland te spreken. De aantallen dieren moesten 'resulteren' uit de gemaakte keuze voor een circulaire landbouw door het kabinet. Nu de infrastructuur van niet-landbouwend Nederland en burgers in het geding brengt, maakt De Groot die keuze wel. Hij maakte die koersverandering onlangs voor het eerst bekend op de NPO1-radio.
De vraag is dan ook hoe D66 dit plan denkt te kunnen financierenVolgens D66 moeten boeren financieel worden geholpen om te stoppen. Het kabinet maakte bekend daar flink wat extra middelen voor te hebben vrijgemaakt. Te betwijfelen valt echter of die toereikend zijn om de maar liefst de helft van de veehouderij uit te kopen. De vraag is dan ook hoe D66 dit plan denkt te kunnen financieren.
In het persbericht formuleert D66 de koerswijziging als volgt.
De Nederlandse veestapel moet de helft kleiner worden. Door 50 miljoen minder kippen en 6 miljoen varkens te houden, neemt de uitstoot van stikstof drastisch af en komt er ruimte voor woningbouw.
Kamerlid Tjeerd de Groot: “Van de Nederlandse stikstofuitstoot is 70% afkomstig van de landbouw, waarvan een groot gedeelte uit de intensieve veehouderij. Dat is enorm. Tegelijkertijd is de bijdrage van de intensieve veehouderij aan onze eigen economie nog geen 1%. De verhouding is compleet zoek.”
Financiële hulp voor de boer
D66 wil dat boeren de overstap maken naar kringlooplandbouw, die de aarde veel minder belast en beter is voor het dierenwelzijn. Ook leidt kringlooplandbouw tot fors minder dieren. Als boeren deze kans niet pakken, kunnen zij ervoor kiezen te stoppen. Bij beide keuzes gaat de overheid financieel helpen en bij beide keuzes wordt de veestapel gehalveerd. Dit kabinet moet de overgang naar kringlooplandbouw zo aantrekkelijk mogelijk maken.
Er is al een half miljard euro beschikbaar voor de inkrimping van de veestapel, waarbij boeren op een eerlijke manier worden uitgekocht. Minister Schouten moet daar nu snel mee beginnen, om vervolgens door te pakken: halveren.
Geen toekomst voor bio-industrie
De Groot: “De politiek moet nu een keuze maken. Jonge mensen willen een huis, maar kunnen het niet vinden. De woningbouw dreigt stil te vallen door de stikstofproblematiek. Ook de aanleg van wegen en openbaar vervoer loopt daardoor gevaar. En de schade van stikstof voor de natuur is veel te groot. Het wordt tijd dat er verantwoordelijkheid genomen wordt en dat de rest van de Tweede Kamer zich achter deze keuze schaart. Voor bio-industrie is geen toekomst meer: Nederland is een postzegel waar veel te veel kippen, varkens en geiten worden gehouden.”
Stikstof, waarom is het slecht?
Een overdaad aan stikstof schaadt de natuur, de mens en het water. Veel planten en bomen worden vatbaar voor ziekte en droogte. Anderen doen het door stikstof zó goed, dat ze andere soorten verdringen. Vogels en insecten die van die planten leven verdwijnen vervolgens ook. Na de uitspraak van de Raad van State moet Nederland minder stikstof uitstoten.
Met het plan van @D66 om de veestapel in Nederland te halveren, lossen we het woningbouwprobleem in @AmsterdamNL niet op. 'Het is complexer.' Dat zegt @MarijnDekkers1, sectorspecialist veehouderij bij Rabobank, in @Spraakmakersop1: https://t.co/zdSoUFp6av pic.twitter.com/3tOtE804bg
— NPO Radio 1 (@NPORadio1) September 9, 2019
Minister Schouten boos over D66-plan #halvering #veestapel #stikstof https://t.co/XeiiyJiYbr pic.twitter.com/auGDRBbHuJ
— Roel Schreinemachers (@RoelSchrein) September 9, 2019
Als het aan D66 ligt, moet de veestapel flink inkrimpen om de uitstoot van #stikstof terug te dringen. Volgens Marc Calon, de voorzitter van @LTONederland, komt het voorstel hard aan bij de boeren én lost het het stikstofprobleem niet op. #Nieuwsur pic.twitter.com/McsXkiuopu
— Nieuwsuur (@Nieuwsuur) September 9, 2019
Waarom reageren zoveel boeren en boerenorganisaties toch als door een wesp gestoken als het stoppen gaat, terwijl tegelijk 50 procent geen opvolger heeft? https://t.co/QeX0wJt7Am
— Hidde Boersma (@Hiddemhigh) September 10, 2019
Geen boeren, geen eten? Je kunt ook zeggen: Minder varkens, meer woningen! https://t.co/mgr7pupAGP
— Tjeerd de Groot (@TjeerdD66) September 10, 2019
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Definieer kringlooplandbouw Tjeerd de Groot. De mensen bij het ministerie van LNV die ik er laatst over sprak melden dat er nog geen eenduidig concept is. Ik zou mij bijvoorbeeld een manier van kringlooplandbouw voor kunnen stellen waar varkenshouders uit NL regelen dat hun mest op grond elders komt en dat daar weer planten groeien die varkens kunnen eten.... Dat gebeurt niet zo veel, die mest gaat naar andere akkerbouwers en veehouders die planten en dieren laten groeien die mensen kunnen eten. Waar zit het gat in de kringloop..... Bij de mens! En een deel in het minder goed benutten van de nutriënten doordat de bodem niet optimaal is. En dat vullen we aan met nutriënten uit andere gebieden zoals Zuid Amerika en met kunstmest. What de duck is kringlooplandbouw in jullie idee? Een lineair systeem met een tussenlusje voor de vorm? De enige vorm van kringlooplandbouw is zeewierteelt en visserij. En een kleine pilotplant op de rioolzuivering waar mondjesmaat wat mest uitkomt. En dat terwijl we tegelijkertijd tonnen kippenmest verbranden met waarschijnlijk nog subsidie ook.
Dit is gewoon enkel en alleen om de woningbouw en verkeer minder dwars te zitten met de stikstofregels en dat weet je vast donders goed. Sterker nog waarschijnlijk is de hele inkrimping van de veestapel daarvoor op touw gezet alleen durft niemand dat hardop te zeggen.
Het moment is nu gekomen dat je er wel eerlijk voor uit moet komen. Hou alsjeblieft je mond over de kwetsbare natuurgebieden. Je hebt Europa in je nek en je moet kiezen: veehouderij of verkeer en wonen. Je kiest het tweede. Ik vind dat je daar een sociaal plan voor moet optuigen dat verder gaat dan alleen uitkopen. Op zijn minst hoort daarbij dat je met de ondernemers bekijkt wat hun wensen en mogelijkheden zijn in hun verdere leven en daar met hulp een start voor proberen te maken. Je hebt het hier over bedrijven die investeren voor 20 jaar en je vertelt ze zonet even dat ze moeten oprotten omdat je een probleem hebt wat je in een maand wil oplossen met de coalitie. Kijk naar de cijfers, je hebt straks geen boeren meer over. Je stevent regelrecht af op een grootschalige industriële landbouw en je kunt nooit meer terug.
Begrijp me niet verkeerd, ik wil graag dat de transitie wordt ingezet naar een duurzamer landbouwbeleid. Maar wat ik de laatste jaren heb gezien inclusief dit debacle is kortzichtig, reactief, visieloos beleid. Hopelijk is er voor de herbezinning van het mestbeleid iets meer tijd want als het weer zo'n gedrocht is als met de fosfaatrechten en wat er nu aan het gebeuren is denk ik dat het vertrouwen in de bestuurlijke macht tot een minimum daalt. En dan is mijn enige hoop nog dat jullie snel moeten reageren op voedseltekorten.
In het kader van de eerste opmerking van Boy, lees hier wat kringlooplandbouw is. De link verwijst naar een eerdere intensieve en inhoudelijk uitstekende discussie over het onderwerp op Foodlog.
Korte samenvatting: het is een woord dat voorlopig vooral een nietje door allerlei bestaande gedachten is.
Het nietje geeft aan dat het beleid een andere richting kiest dan de huidige, maar die nog niet concreet kan benoemen.
Daar is een groot concept voor gekozen. Het is net zoiets als 'God'. Dat is een richtinggevend, maar onbevattelijk concept.
Het persbericht is duidelijk over waar die krimp zou moeten gaan plaatsvinden binnen landbouw, binnen veehouderij segment:
De Nederlandse veestapel moet de helft kleiner worden. Door 50 miljoen minder kippen en 6 miljoen varkens te houden, neemt de uitstoot van stikstof drastisch af en komt er ruimte voor woningbouw.
Wat me nog niet helemaal duidelijk is, is hoe dan woningbouw in de randstad weer kan gaan plaats vinden?
Of gaat het vooral om de woningbouw in dorpen buiten de Randstad?
En hoe gaat dit helpen voor de gewenste verbreding van de A27?
Wellicht kan D66 dat nog wat verder toelichten.
Op zich wel vreemd om vooral de intensieve veehouderij in te willen krimpen, volgens mij is dat de enige veehouderijsector die met luchtwassers (tot 98% reductie) en waarschijnlijk in de toekomst met scheiding van vaste mest en urine de ammoniak uitstoot kan beperken op een relatief eenvoudige manier. Extreme beperkingen mbt emissies in bijv. melkveehouderij/vleesveehouderij/paardenhouderij, of bij bemesten en landgebruik zijn niet echt te verwachten en relatief duur op korte termijn.
Overigens nu net doen of het stikstofprobleem de huizen duur/onbetaalbaar maakt is ook kortzichtig, het extreem lage rente beleid is de boosdoener.
Het stikstofprobleem grijpt men aan om de intensieve veehouderij versneld te doen krimpen.
In het Algemeen Dagblad vandaag een interview (via Topics) met Tjeerd de Groot.
Citaat: Om woning- en wegenbouw toch mogelijk te maken, komt De Groot vandaag met een radicaal plan. De Nederlandse veestapel moet wat hem betreft met de helft inkrimpen. Nederland telt nu zo'n 100 miljoen kippen, 12 miljoen varkens, 4 miljoen koeien en 600.000 geiten. De Groot - vroeger politiek adviseur van D66-landbouwminister Laurens Jan Brinkhorst - wil dat het aantal kippen, varkens en geiten halveert. Ook het aantal koeien moet omlaag.
,,Van de schadelijke stikstofuitstoot binnen Nederland is ongeveer 70 procent afkomstig van de landbouw en de intensieve veehouderij. Dat is enorm. Terwijl de bijdrage van de intensieve veehouderij aan de economie nog geen 1 procent is.
Die zeventig procent zijn wat hooggeschat; die ene procent is wat laag geschat als je de totale keten bekijkt. Niettemin is het een prima argument: wat willen we in Nederland, want je kunt niet alles tegelijk willen.
Onderwijl: de boerenstrijd bouwt zich op, want het wordt nu menens. Het is bovendien nogal een punt dat De Groot binnen de coalitie maakt. Die had nl. net besloten kool en geit te sparen.