De landbouw kan van steeds minder chemische gewasbeschermingsmiddelen gebruik maken. Vorige week werd bekend dat het Europees voedselveiligheidsagentschap EFSA de toelating van chloorpyrifos niet wil verlengen. Een drietal neonicotinoïden zijn sinds dit jaar al verboden in de vollegrondsteelt. Bietentelers willen ze weer terug. Maar die zogenoemde neonics blijken nou juist een nog veel breder effect te hebben op nuttige insecten. Wat nu? De Wageningse insectenkenner Marcel Dicke zegt: ga het nou maar heel anders doen.
Chloorpyrifos is een insecticide dat gebruikt wordt in de fruit- en groenteteelt. Volgend jaar januari loopt de Europese licentie voor het middel af, vandaar dat het Europees voedselveiligheidsagentschap EFSA het middel evalueert.
Hoewel het onderzoek nog niet helemaal is afgerond, komt de EFSA toch al met de aanbeveling de toelating van chloorpyrifos niet te verlengen.
"Chloorpyrifos heeft mogelijk een genotoxisch effect, wat betekent dat het middel DNA kan aantasten en zo mutaties kan veroorzaken. Daarnaast kan het mogelijk ook neurologische schade aanrichten tijdens de ontwikkeling van kinderen", aldus Vilt. “Er kan dus geen niveau worden vastgesteld waaronder het middel veilig te gebruiken is. Daardoor kan het middel niet opnieuw vergund worden.”
In België was chloorpyrifos nog toegelaten; zo gebruikten de bloemkooltelers de actieve stof om hun gewassen te beschermen tegen de koolvlieg. Vanaf volgend jaar is ieder gebruik, ook in België, verboden.
Er kwam vandaag nog meer onwelkom nieuws naar buiten voor landbouwers die rekenen op de werking van chemische gewasbeschermingsmiddelen. De omstreden neonicotinoïden, die ervan verdacht worden schadelijk te zijn voor nuttige insecten zoals de hommel en honingbij, lijken een nog veel breder effect te hebben op nuttige insecten dan alleen in bloeiende gewassen.
Nieuw onderzoek, door Spaanse universiteiten en het Laboratorium voor Entomologie van Wageningen Universiteit, zou uitwijzen dat neonics niet alleen in stuifmeel of nectar terechtkomen en zo bij bloeiende gewassen bestuivers schade kunnen berokkenen. Ook in honingdauw, de kleverige substantie die uitgescheiden wordt door luizen en sapzuigers, komen neonics voor. Als op die luizen hun natuurlijke vijanden af komen (sluipwespen en zweefvliegen), krijgen die via de honingdauw zo veel van de neonics binnen, dat ze binnen enkele dagen dood gaan.
Dat is een streep door de rekening van bijvoorbeeld de bietentelers, die graag een ontheffing zouden willen van het verbod op neonics uit hoofde van het argument dat suikerbieten geen bloeiend gewas zijn. Bieten hebben namelijk wel last van de luizen en kevers. En daar mag sinds afgelopen jaar niet meer tegen gespoten worden met neonics.
Hoe verder? De toelating van nieuwe, groene middelen, verloopt tergend traag. Marcel Dicke, hoogleraar in Wageningen en een van de auteurs van de nieuwe studie, ziet wel mogelijkheden. Hoopgevend is in ieder geval wat er in Spanje gebeurde, toen de tomaten- en paprikatelers rondom het Spaanse Almeria gedwongen waren van de chemische middelen af te stappen omdat er te veel residuen werden aangetroffen in hun producten. Na een paar jaar werd een onderzoek gedaan onder de tuinders over gewasbescherming met de inzet van groene tactieken. "Ik dacht dat de tuinders zouden zeggen dat de nieuwe middelen even goed werkten", zegt Dicke. "Maar tot mijn verrassing zeiden ze dat deze manier beter werkte dan chemische bestrijding,” aldus Dicke in Boerderij. "De tijd is rijp voor een ander landbouwsysteem."
UPDATE 7 augustus 15.00u: In de Verenigde Staten besloot de EPA (het Environmental Protection Agency) onder de regering Trump in 2017 chloorpyrifos niet te verbieden. Een petitie tot een verbod werd deze week afgewezen, omdat EPA het tot nu toe aangeleverde bewijs 'niet overtuigend' genoeg vindt, meldt Modern Farmer. EPA zou in 2022 met een definitief oordeel komen. In de tussentijd lopen in diverse staten al rechtszaken om het insecticide - een van de 20 meest gebruikte in de VS - te laten verbieden.
Dit artikel afdrukken
Hoewel het onderzoek nog niet helemaal is afgerond, komt de EFSA toch al met de aanbeveling de toelating van chloorpyrifos niet te verlengen.
"Chloorpyrifos heeft mogelijk een genotoxisch effect, wat betekent dat het middel DNA kan aantasten en zo mutaties kan veroorzaken. Daarnaast kan het mogelijk ook neurologische schade aanrichten tijdens de ontwikkeling van kinderen", aldus Vilt. “Er kan dus geen niveau worden vastgesteld waaronder het middel veilig te gebruiken is. Daardoor kan het middel niet opnieuw vergund worden.”
In België was chloorpyrifos nog toegelaten; zo gebruikten de bloemkooltelers de actieve stof om hun gewassen te beschermen tegen de koolvlieg. Vanaf volgend jaar is ieder gebruik, ook in België, verboden.
Er kwam vandaag nog meer onwelkom nieuws naar buiten voor landbouwers die rekenen op de werking van chemische gewasbeschermingsmiddelen. De omstreden neonicotinoïden, die ervan verdacht worden schadelijk te zijn voor nuttige insecten zoals de hommel en honingbij, lijken een nog veel breder effect te hebben op nuttige insecten dan alleen in bloeiende gewassen.
Nieuw onderzoek, door Spaanse universiteiten en het Laboratorium voor Entomologie van Wageningen Universiteit, zou uitwijzen dat neonics niet alleen in stuifmeel of nectar terechtkomen en zo bij bloeiende gewassen bestuivers schade kunnen berokkenen. Ook in honingdauw, de kleverige substantie die uitgescheiden wordt door luizen en sapzuigers, komen neonics voor. Als op die luizen hun natuurlijke vijanden af komen (sluipwespen en zweefvliegen), krijgen die via de honingdauw zo veel van de neonics binnen, dat ze binnen enkele dagen dood gaan.
Dat is een streep door de rekening van bijvoorbeeld de bietentelers, die graag een ontheffing zouden willen van het verbod op neonics uit hoofde van het argument dat suikerbieten geen bloeiend gewas zijn. Bieten hebben namelijk wel last van de luizen en kevers. En daar mag sinds afgelopen jaar niet meer tegen gespoten worden met neonics.
Hoe verder? De toelating van nieuwe, groene middelen, verloopt tergend traag. Marcel Dicke, hoogleraar in Wageningen en een van de auteurs van de nieuwe studie, ziet wel mogelijkheden. Hoopgevend is in ieder geval wat er in Spanje gebeurde, toen de tomaten- en paprikatelers rondom het Spaanse Almeria gedwongen waren van de chemische middelen af te stappen omdat er te veel residuen werden aangetroffen in hun producten. Na een paar jaar werd een onderzoek gedaan onder de tuinders over gewasbescherming met de inzet van groene tactieken. "Ik dacht dat de tuinders zouden zeggen dat de nieuwe middelen even goed werkten", zegt Dicke. "Maar tot mijn verrassing zeiden ze dat deze manier beter werkte dan chemische bestrijding,” aldus Dicke in Boerderij. "De tijd is rijp voor een ander landbouwsysteem."
UPDATE 7 augustus 15.00u: In de Verenigde Staten besloot de EPA (het Environmental Protection Agency) onder de regering Trump in 2017 chloorpyrifos niet te verbieden. Een petitie tot een verbod werd deze week afgewezen, omdat EPA het tot nu toe aangeleverde bewijs 'niet overtuigend' genoeg vindt, meldt Modern Farmer. EPA zou in 2022 met een definitief oordeel komen. In de tussentijd lopen in diverse staten al rechtszaken om het insecticide - een van de 20 meest gebruikte in de VS - te laten verbieden.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Er werd op Boerderij.nl de vraag gesteld waarom de bladluizen niet dood gaan, maar het wel zouden uitscheiden en insecten ie de honingdauw nuttigden zouden weer wel massaal het loodje leggen. Kan iemand hier duidelijkheid over verschaffen?
Het blootstellen van bijen aan neonics via honingdauw is slechts 1 van de vele manieren waarop bijen in aanraking komen met voor hen dodelijk gif.
In een presentatie uit 2013 van Jeroen van der Sluijs is een plaatje (slide) gewijd aan de vele besmettingsroutes. De presentatie is gebaseerd op een studie - eveneens uit 2013 - van Jeroen van der Sluijs, Copernicus Instituut, Universiteit Utrecht.
Als je de informatie uit die studie op je laat inwerken is mijn conclusie: bijen kunnen niet anders dan massaal sterven, geen ontkomen aan.
PS: het kan zijn dat de link naar de presentatie niet werkt. Dan kun je even naar de website : http://www.verenigingvancarnicaimkers.nl, klikken op presentaties, naar beneden scrollen naar het jaar 2013.
PS2: waarom overleven bladluizen, al dan niet tijdelijk? Vraag het de WUR prof: https://www.wur.nl/en/Persons/Marcel-prof.dr.-M-Marcel-Dicke.htm
Ok Gert, heb ik net gedaan. Ben benieuwd. Ik ga het nog een jaar met Force- zaadcoating proberen, maar sluit niet uit dat ik op termijn gedwongen ben om mijn suikerbietenteelt op te zeggen door veel grasland in mijn bouwplan en veel ritnaalden in de grond. Jammer, dan maar mono teelt mais.
Bijensterfte vanuit een andere hoek
#4 Interessant, de gevolgen van electro magnetische straling (EMF) van met name zendmasten, zouden wel eens te weinig aandacht kunnen krijgen. De bijen gaat er niet meteen dood aan, raken wel gedesoriënteerd, kunnen de weg naar de kolonie niet meer vinden. De bijenkolonie sterft vervolgens uit. Dat is het idee.
Meerdere studies zeggen bewijzen daarvoor te hebben, een samenvatting hier.
Dat komt er dus ook nog.... bij?