Hoogleraar fysiologie Maria Hopman (RadboudUMC) vertelde RTL hoe bietensap werkt: “In bietensap zitten nitraten. Die nitraten geven een vaatverwijding. De vaatverwijding leidt ertoe dat de bloeddruk daalt, maar die vaatverwijding leidt er ook toe dat er meer bloed naar je spieren gaat, dus meer zuurstof naar je spieren. Dat betekent dat je spieren beter functioneren en in dit geval dat je eigenlijk makkelijker wandelt.”

Niet unaniem
Het is net een wondermiddel: beter presteren doordat een slokje bietensap leidt tot meer zuurstof in je spieren. Dat het zo werkt, staat inmiddels vast. Wetenschappers zijn het nog niet eens over de specifieke effecten van het nitraat uit bietensap op lichamelijke prestaties. Onderzoeker Jean Nyakayiru van Maastricht University schreef eerder dit jaar dat bietensap beter werkt voor voetballers dan voor fietsers. Hij verklaart: “Van nitraat wordt namelijk gedacht dat het de sportprestatie verbetert wanneer de spier juist zuurstof tekortkomt, zoals bij explosieve inspanning met een hoge intensiteit het geval is.”
Overal waar een verminderde doorbloeding of een lage zuurstofbeschikbaarheid een rol zou kunnen spelen, zou nitraat een oplossing kunnen zijn
Nyakayiru publiceerde eerder dit jaar zijn proefschrift over de prestatieverhogende effecten van nitraat die je met voeding kunt bereiken.

Vierdaagse lopers leveren een lange, laagintensieve duurinspanning en geen kortdurende, explosieve inspanning. Niettemin denkt Nyakayiru dat ook zij profijt kunnen hebben van bietensap. “Overal waar een verminderde doorbloeding of een lage zuurstofbeschikbaarheid een rol zou kunnen spelen, zou nitraat een oplossing kunnen zijn”, vertelt hij Foodlog.

Professioneel versus amateur
De Maastrichtse onderzoekers hebben het effect van bietensap in verschillende soorten sporten getest, bij zowel professionele als amateursporters. Uit hun onderzoek bleek dat goed getrainde duursporters niet of nauwelijks profiteren van bietensap, omdat hun zuurstoftoevoer naar de spier waarschijnlijk al geoptimaliseerd is. Dat kan de reden zijn waarom bietensap bij amateursporters zoals de Vierdaagse wandelaars mogelijk een groter effect teweegbrengt.

Lagere bloeddruk
Doordat nitraat de bloedvaten laat verwijden, kan het ook de bloeddruk verlagen. Tijdens het ‘Heart Beet onderzoek’ kregen deelnemers gedurende 12 weken voorafgaand aan de Vierdaagse extra nitraat in de vorm van nitraatrijke groente (zoals sla, spinazie en paksoi) of een shotje bietensap. Beide groepen werden vergeleken met een controlegroep die hun voedingspatroon niet veranderde.

Vandaag werden de eerste resultaten van deze interventie gepresenteerd, schrijft de Gelderlander. De bovendruk was met 2,6 en 1 mmHg gedaald voor de groepen met nitraatrijke groente en bietensap, terwijl de bovendruk van de controlegroep juist was verhoogd. De resultaten suggereren dat het eten van nitraatrijke groente het meest effectief is voor het verlagen van de bloeddruk. Of het ook invloed heeft gehad op de prestatie van de lopers moet nog blijken.
Dit artikel afdrukken