Bomen planten zou wel eens de goedkoopste en meest effectieve manier kunnen zijn om de klimaatcrisis te lijf te gaan, berekende een internationaal team van wetenschappers. Ze publiceerden hun bevindingen in het gerenommeerde wetenschappelijke blad Science.

Twee derde van de door mensen veroorzaakte broeikasgasuitstoot
Op dit moment is 5,5 miljard hectare op aarde bedekt met bossen. Maar de bodemgesteldheid en het klimaat van nog eens 1,7 miljard hectare - een oppervlak ter grootte van de Verenigde Staten én China - leent zich ook voor bomen. Als we daar 1.200.000.000.000 (1,2 biljoen) bomen zouden planten, zouden die bomen twee derde van alle broeikasgasuitstoot kunnen absorberen die de mens veroorzaakt heeft. Bomen slaan immers CO2 op. Met het terugdraaien van de CO2-uitstoot zal wel zo'n 50 tot 100 jaar gemoeid zijn.

We hebben het dan over een oppervlakte die ongeveer 11% van al het land op aarde beslaat. Toch houden de wetenschappers ook rekening met bestaande landbouwgronden en stedelijke gebieden. Ook daar is immers ruimte voor bomen; in een gebied dat begraasd wordt zullen schapen en runderen zelfs kunnen profiteren van een enkele boom hier en daar. Ook voorzien de onderzoekers mogelijkheden voor agroforestry, waarbij gewassen als koffie en cacao onder het boomdek groeien. Ze maakten verder verschil tussen tropische gebieden, die volledig met bomen bebost kunnen worden, en gematigder streken waar ongeveer de helft van het land bebost zou zijn.

Bosherstel is niet alleen één van de oplossingen tegen klimaatverandering, maar verreweg de allerbeste
"Deze nieuwe kwantitatieve evaluatie toont aan dat [bos-]herstel niet alleen één van onze oplossingen tegen klimaatverandering is, maar dat het verreweg de allerbeste", zegt onderzoeksleider Tom Crowther van de Zwitserse universiteit ETH Zürich in The Guardian. "Wat mij verbaast, is de schaalgrootte. Ik dacht dat herbebossing in de top 10 zou staan, maar het is veel krachtiger dan alle andere voorgestelde oplossingen voor klimaatverandering".

Het grote voordeel van herbebossing is dat het nu al beschikbaar is en iedereen er aan mee kan doen. President Trump hoeft niet ineens in klimaatverandering te gaan geloven, techneuten hoeven niet eerst nog uit te werken hoe ze CO2 uit de lucht kunnen terugwinnen. In veel landen, ook arme landen, lopen al herbebossingsprogramma's en in de 6 grootste landen ter wereld (Rusland, Canada, China, VS, Brazilië en Australië) bevindt zich de helft van het herbebossingspotentieel.

Wie gaat dat betalen?
Crowther en zijn team laten in hun onderzoek het potentieel van herbebossing zien, maar hebben nog geen concreet voorstel hoe zo'n mondiaal bomenplantprogramma betaald en georganiseerd zou kunnen worden. "Je plant al een boom voor 30 dollarcent, zegt Crowther. Voor zo'n $300 miljard zou je de wereld dus kunnen herbebossen. "Dat is verreweg de goedkoopste oplossing die tot nu toe bedacht is," aldus Crowther. Een bedrag in die orde van grootte zou door een 'coalitie van filantropische miljardairs' en het brede publiek op te brengen moeten zijn.

Het grote voordeel van herbebossing is dat het nu al beschikbaar is en iedereen er aan mee kan doen
Voor het onderzoek analyseerde het team 80.000 satellietbeelden van de mondiale bebossing in ongerepte natuurgebieden. Met behulp van kunstmatige intelligentie combineerden ze die data met gegevens over de bodem, topografie en klimaat om tot een kaart te komen van waar ter wereld allemaal bomengroei mogelijk zou zijn. Twee derde van al het landoppervlak bleek geschikt voor bomen en bossen (8,7 miljard hectare) en daarvan is 5.5 miljard hectare al met bomen begroeid (minstens 10% met boomkruinen bedekt). Van de resterende boomloze 3,2 miljard hectare wordt 1,5 miljard ha gebruikt om gewassen te verbouwen. De resterende 1,7 miljard ha zijn ontboste (verwoestijnde, gedegradeerde ecosystemen) of spaarzaam begroeide terreinen. Natuurlijke graslanden of moerassen bleven buiten de telling.

Krimp
Goed nieuws, dus? Ja en nee. In de media reageren wetenschappers verdeeld. Bomen planten is ook een vak, en hoeveel bomen je ook bij gaat planten, de toename aan 'ijler' bos in het koudere regio's wordt teniet gedaan door verliezen in de tropen. Tegen 2050, berekende het IPCC, zou het beboste landoppervlak in het ergste geval zelfs met 225 miljoen hectare kunnen krimpen als gevolg van klimaatverandering die niet even wacht tot de nieuwe bossen groot zijn.
Dit artikel afdrukken