Supermarkten hebben vaker ongezonde aanbiedingen dan gezonde aanbiedingen. Wie is verantwoordelijk voor onze gezondheid: de overheid, de supermarkten of wijzelf? Dat vraagt Trouw.
Het antwoord van techniek-filosoof Bas Haring (Universiteit Leiden): “Dat is zonder twijfel de verantwoordelijkheid van de overheid. Het is logisch dat een consument geneigd is om te profiteren van aanbiedingen en daarom eerder cola koopt als die afgeprijsd is. Het is ook logisch dat een supermarkt geld wil verdienen, en daarom mensen verleidt om producten te kopen die ze lekker vinden. Dit heeft een problematisch gevolg: mensen die geen frisdrank kopen, moeten meebetalen aan de gezondheidskosten van anderen die wel regelmatig frisdrank drinken. Want we weten donders goed dat het nuttigen van veel suiker op de lange termijn kan leiden tot obesitas of diabetes. In de economie heet zo’n probleem een externaliteit: er worden kosten gemaakt door derden, maar zij draaien niet voor die kosten op, omdat die in de toekomst liggen."
Ethica Fleur Jongepier (Radboud Universiteit, Nijmegen) ziet het net een beetje anders en vindt dat bedrijven zich niet hufterig mogen gedragen: “Het is prima om de vrije markt de vrije markt te laten, wanneer die naar behoren functioneert. Maar dat gebeurt nu niet, want er wordt burgers schade toegebracht. En deze schade is goed te voorzien. Sterker nog, bedrijven weten maar al te goed dat mensen na een lange werkdag moe en hongerig zijn, en dat ze dan suiker en vet willen. Die kwetsbaarheid van individuen wordt nu uitgebuit. Het is in dat kader moeilijk vol te houden dat enkel overheden of individuen verantwoordelijk zijn. Het is hoog tijd dat we bedrijven aanspreken op hun onvermijdelijke publieke en morele rol."
Trouw - Cola in de bonus: wie treedt ertegen op?
Het antwoord van techniek-filosoof Bas Haring (Universiteit Leiden): “Dat is zonder twijfel de verantwoordelijkheid van de overheid. Het is logisch dat een consument geneigd is om te profiteren van aanbiedingen en daarom eerder cola koopt als die afgeprijsd is. Het is ook logisch dat een supermarkt geld wil verdienen, en daarom mensen verleidt om producten te kopen die ze lekker vinden. Dit heeft een problematisch gevolg: mensen die geen frisdrank kopen, moeten meebetalen aan de gezondheidskosten van anderen die wel regelmatig frisdrank drinken. Want we weten donders goed dat het nuttigen van veel suiker op de lange termijn kan leiden tot obesitas of diabetes. In de economie heet zo’n probleem een externaliteit: er worden kosten gemaakt door derden, maar zij draaien niet voor die kosten op, omdat die in de toekomst liggen."
Ethica Fleur Jongepier (Radboud Universiteit, Nijmegen) ziet het net een beetje anders en vindt dat bedrijven zich niet hufterig mogen gedragen: “Het is prima om de vrije markt de vrije markt te laten, wanneer die naar behoren functioneert. Maar dat gebeurt nu niet, want er wordt burgers schade toegebracht. En deze schade is goed te voorzien. Sterker nog, bedrijven weten maar al te goed dat mensen na een lange werkdag moe en hongerig zijn, en dat ze dan suiker en vet willen. Die kwetsbaarheid van individuen wordt nu uitgebuit. Het is in dat kader moeilijk vol te houden dat enkel overheden of individuen verantwoordelijk zijn. Het is hoog tijd dat we bedrijven aanspreken op hun onvermijdelijke publieke en morele rol."
Wat een non argument van Bas Haring dat de braven mee moeten betalen aan de gezondheidskosten van anderen die wel regelmatig frisdrank drinken. Betalen we ook al niet mee aan de gevolgen van medicijnverslaafden, tabaksverslaafden, drugsverslaafden, drankverslaafden, wegpiraten, hardlopers, voetballers, wielrenners, tennissers, wintersporters, bergbeklimmers en al die andere slechte en ook goede zaken waarmee het heel beroerd kan aflopen?
En dan Ethica(!) Jongepier die het over uitbuiten van moeie en hongerige (hoe weet zij dat?) mensen heeft die na een slopende werkdag alleen maar suiker en vet willen en door hufterige bedrijven in de val worden gelokt. Over Koning Alcohol geen woord.
Kras toch op allebei met jullie oneigenlijk gejank en bedenk dat we in dit zo bejubelde vrije ondernemingsgewijze productie maatschappijtje wonen waar niets dan maar ook niets tegen op kan. En als het steeds verder de zoete en alcoholische spuigaten uitloopt dan zijn er best maatregels te bedenken die een oplossing nabij kunnen brengen. Zo ging het ook met de anti rook maatregelen: het aantal rookverslaafden daalt steeds verder. Als we maar willen! Aardgas uitbannen kan toch ook?
Toon als het ècht menens is op alle zoetverpakkingen ook waarschuwende woorden en weerzinwekkende illustraties van de gevolgen van al dat gesnaai. Verdubbel om te beginnen de prijs en schaf die 9% btw op groenten en fruit onmiddellijk af. Maar menens is het niet. Van geen kant is het menens.
Roken werd verboden omdat er meerokers zijn. Snoepen doe je lekker in je eentje. Besmettelijke ziekten zijn uitgebannen omdat ze overdraagbaar zijn. Niet overdraagbare ziekten worden niet uitgebannen. Naar die medicijnen blijft men tot in de eeuwigheid ‘onderzoek’ doen en er voor collecteren. Kanker zou door meer onderzoek al in 1980 de wereld uit zijn.
Omdat niet overdraagbare ziekte, snaaien, zuipen en zwaar bewerkt ‘voedsel’ héél véél geld opleveren worden omwille van Koning Economie, geboren Megawinst, alle drie gekoesterd en tot in den treure in stand gehouden.
Uiteindelijk zijn wij zelf verantwoordelijk voor onze gezondheid. Koop het kwade niet langer en neem alleen worteltjes, snoeptomaatjes en stukjes bleekselderie. Niet te vreten en zeer ongezellig. Maar dan donderen al die fabrieken wel vanzelf in elkaar. Ik neem er nog eentje op jullie aller gezondheid. Proost!
Theo, draaf je niet een beetje door?
Mensen zijn groepsdieren volgens ethologen (gedragsbiologen in gewoon Nederlands).
Welnee, hoe kom je erbij? Ik had voor gedrag altijd een 8. En jij?
Theo, ik zou het bij het onderwerp willen houden en constateer dat de samenleving iets vraagt van zowel overheid als bedrijven. Dat gaat sneller dan bedrijven en overheid zich realiseren.
Inzicht was doorgaans mijn fort.
De samenleving vraagt niets. Waaruit blijkt dat dan? De samenleving mindert niet uit eigen beweging. Als het goedkoper is koopt ze zelfs meer. Alleen minder als het niet meer is te betalen. Overheid en bedrijven doen aan pappen en nathouden. Al die belastingen en winsten laten ze niet lopen en de schoorstenen van de gezondheidsindustrie dienen ook te roken. Dat is geen doordraven maar de bittere werkelijkheid.