Bij het snuisteren door kookboeken uit (groot)moeders tijd, stoot men, zeker in Franse publicaties, regelmatig op de naam Mapie. Dat zal wel een alias geweest zijn, dacht ik eerst, tot in een van die boekjes haar naam voluit verscheen: Mapie de Toulouse-Lautrec. Familie van de schilder? Het bleek nog wat meer te zijn. Ze werd geboren in 1901 als Marie Pierre Adélaïde Lévêque de Vilmorin. ‘Mapie’ voor de vrienden. Behalve dat zo’n naam behoorlijk van adel klinkt, doet het laatste deel een belletje rinkelen? Vilmorin is een begrip in de wereld van de tuinbouw. Het is vandaag de derde grootste handel in zaden en plantgoed ter wereld.

Het bedrijfje begon in 1743 met een winkeltje voor vogels en zaden in Parijs, opengehouden door de vrouw van een botanicus van Louis XV, Pierre Andrieux. Een leerling van Andrieux, Philippe-Victoire Lévêque de Vilmorin, trouwde met dochter Adélaïde, zelf een ‘maîtresse grainière’ en samen zetten zij het bedrijf voort.

De Vilmorins
In 1778 begonnen de Vilmorins een catalogus uit te geven voor postorders. De catalogi van Vilmorin zijn een waardevolle bron om te weten wanneer een bepaald groente- of fruitras in gebruik kwam. Het bedrijf is de catalogus steeds blijven uitgeven en vandaag staat die uiteraard online, ook met sierplanten.

De volgende generatie interesseert zich onder meer in de kweek van de aardappel (samen met Auguste Parmentier) en slaagt erin enkele misoogsten te remediëren en hongersnood tijdens de revolutie te voorkomen. Hij wordt bejubeld door de revolutionairen en ontsnapt hiermee aan de guillotine.

De Vilmorins installeren zich in het kasteel van Verrières-le-Buisson, 14 kilometer ten zuidwesten van Parijs. Men kan er een vandaag een opmerkelijk arboretum bezichtigen.

De geboorte van Mapie
In dat kasteel kwam Mapie ter wereld op 5 mei 1901, als telg van het vermaarde groente- en fruitgeslacht. Een jaar later krijgt ze een zus, Louise, die bekend zal worden als romanschrijfster en liefje van onder anderen Antoine de Saint-Exupéry, André Malraux, Poulenc, de Aga Khan … Ze lijkt wel geplukt uit het liedje ‘Where do you go to my lovely’ van Peter Sarstedt!

De meer verstandige Mapie trouwt in 1935 (na een eerste scheiding) met Guillaume de Toulouse-­Lautrec Monfa, graaf van Toulouse-Lautrec en later admiraal in de Franse marine. En dan zitten we inderdaad bij de beroemde schilder, Henri was een oom.

Culinair schrijfster
Mapie leerde koken van een medicus van het Institut Pasteur, Edouard Alexandre de Pomiane, een man met een grote passie voor de gastronomie. Van hem leert ze eenvoudige keuken voor mensen met minder middelen te appreciëren. In haar huwelijk nestelt Mapie zich niet als moeder, ze wordt journaliste.

"Mapie schreef een twintigtal kookboeken en zou de uitneembare receptenfiches in damesbladen hebben uitgevonden"


Eerst van societygebeurtenissen en als toneelrecensente, maar wanneer in 1944, onmiddellijk na de bevrijding, het damesblad Elle wordt opgericht, neemt Mapie daar de leiding van de culinaire pagina’s. Elle wordt een wereldwijd succes, Mapie belichaamt tot 1968 de Franse huiselijke gastronomie voor een internationaal publiek. Zij overlijdt op 30 december 1972. Mapie schreef een twintigtal vandaag erg gezochte kookboeken en zou de uitneembare receptenfiches in damesbladen hebben uitgevonden.

Is het zo de moeite om over deze vrouw te schrijven? Het gebeurt niet vaak dat ik op één pagina botanici, een apotheker en een admiraal, een schilder, zaadhandelaars, een arts, vijf schrijvers, twee componisten en een godsdienstleider kan opdissen. En bewijzen dat culinaire schrijvers mensen van de wereld zijn. Smakelijk.
Dit artikel afdrukken