In een uitgebreid interview met het Algemeen Dagblad werd de nota vanmorgen gelanceerd. In gesprek met de krant zegt Schouten "eten is te goedkoop". Haar boodschap valt samen met één van de hoogste prijsstijgingen van voedsel die het CBS in de afgelopen tien jaar heeft kunnen meten: 3,8%, voor het belangrijkste deel veroorzaakt door overheidsingrijpen via het btw-stelsel.

De minister redeneert dat de Nederlandse boer onvoldoende verdient omdat hij te veel kosten moet afwentelen op milieu en klimaat omdat eten te goedkoop is geworden. Om dat te veranderen, moet hij maatregelen nemen die vooral gefinancierd moeten worden door consumenten. Zelf stelt zij €135 miljoen extra ter beschikking.

Zowel economisch als ecologisch gezien hanteert de minister een merkwaardig argument. Zoals Foodlog al velen jaren betoogt, maakt de Nederlandse landbouw te veel agrarische grondstof die geen meerwaarde genereert omdat de productie zich niet kan onderscheiden van goedkoper en even goed en duurzaam product dat elders wordt gemaakt. Nederlandse boeren werken in een duur en klein land en verkopen het leeuwendeel van hun productie naar de industrie en het buitenland als agrarische grondstof. Die is te weinig rendabel voor de gemiddelde Hollandse boer omdat hij, nog los van de extra milieu- en klimaatmaatregelen die Schouten oplegt, in een duur productiegebied sowieso al een te hoge kostprijs had.

Zowel vanuit ecologisch als economisch oogpunt is het beter om in Nederland minder te produceren dat meer betekenis en daarom meerwaarde heeft voor de Nederlandse consument en niche consumenten in het buitenland. De minister legt echter het accent op het boereninkomen uit agrarische grondstoffen; dat inkomen moet voor de gemiddelde agrarische ondernemer voor 70-95% uit het buitenland komen. Hoe de minister consumenten in onze buurlanden - met name in Duitsland, veruit onze belangrijkste exportbestemming - wil uitleggen dat ze meer moeten gaan betalen voor Nederlands importvoedsel, vermeldt de realisatienota niet.

Onlangs maakte ik een analyse van de bestuurlijke pijlers waarop het beleid van de minister gebaseerd is. Iets recenter interpreteerden vele Foodlog-commentaren het Kringloopbeleid als een kaft om vele bestaande bovenwettelijke maatregelen plus een dun sausje kringloop. Het zou boeiend zijn als de Foodlog-community de nota van de minister zou beoordelen op zijn praktische en realistische perspectieven voor de Nederlandse boerenstand en het food-agricluster waar ons land in de wereld zo bekend om staat.
Dit artikel afdrukken