“Het gaat niet om alleen voeding,” vertelt Ismay Wiggers, diëtiste met 30 jaar ervaring in de sector, “maar vooral om hoe de cliënten in het leven staan, wat voeding voor deze mensen betekent en hoe ze er een vorm aan kunnen geven.” Wiggers legt de focus op gedragsverandering. “Ik werk voornamelijk met cliënten met overgewicht en diabetes. Dit is de kwetsbare groep waarbij maatwerk en gedragsverandering essentieel zijn. We leven immers in een obesogene omgeving en hoe kunnen we daarmee omgaan?”

“Ik kijk altijd eerst naar de gezinssamenstelling, hoe het sociale leven van de cliënt is opgebouwd en hoe deze boodschappen doet. Wat is voor de cliënt betekenisvol en hoe hangt voeding en zijn ziekte hiermee samen?” Wiggers benadrukt dat de combinatie van haar sociaalwetenschappelijke achtergrond samen met haar technische kennis over voedingsstoffen de sleutel is om effectief advies te kunnen geven.

Ik ben al heel blij als een cliënt 1,5 liter Cola vervangt met Cola-Light
Zoetstoffen
“Ik wil mijn cliënten stapje voor stapje beter laten eten”, legt Wiggers uit. Daarbij spelen alternatieven gebaseerd op zoetstoffen een essentiële rol. Er ligt immers een heel spectrum tussen suiker en suikerloos. “Ik ben al heel blij als een cliënt 1,5 liter Cola vervangt door Cola-Light.”

Is dat dan gezond(er)?
“Geen suiker en zoet meer, het ideaal dat aan mensen met overgewicht wordt voorgelegd, ligt te ver van de werkelijkheid af. Zoetstoffen passen goed in het voedingspatroon van mijn doelgroepen. Dat wil trouwens niet zeggen dat ik altijd zoetstoffen adviseer. Alleen voor de cliënten die daar behoefte aan hebben. Ik zou ze die alternatieven niet graag ontnemen.”

Moet je mensen wel laten wennen aan de zoete smaak?
"Volwassenen zijn al gewend aan de zoete smaak. Wie ben ik om tegen mijn 75-jarige diabetespatiënt te zeggen dat ze die zoete smaak helemaal moet afleren als ze ook een zoetje in haar koffie kan doen in plaats van een suikerklontje?”

“Mijn advies verschilt per cliënt. Er is een groot verschil tussen een meisje van 5 en een dame van 75. Daarom is het geven van voedingsadvies maatwerk. Kinderen met overgewicht komen ook vaak met hun ouders langs op de praktijk. Als de moeder dan suiker in haar thee en in de thee van haar kind doet, raad ik dat zeker af.”

Die gewenning aan zoete smaak is bij kinderen wél relevant. “Bij kinderen is het zo dat als ze wennen aan de smaak van zoet, ze ook fruit minder lekker vinden. Dat smaakt dan zuur en gaan ze er minder van eten.”

Mijn cliënten raken helemaal gestoord van alles wat ze horen en raken daardoor de focus op hun probleem kwijt
Voedingshypes
“Ik houd me als diëtist doodgewoon aan de richtlijnen.” Het Kenniscentrum Zoetstoffen, waarvan Wiggers expertlid is, opereert op dezelfde manier. Het Kenniscentrum Zoetstoffen is een initiatief van de Nederlandse vereniging Frisdranken, Waters, Sappen (FWS) en de Vereniging voor de Bakkerij- en Zoetwarenindustrie (VBZ). Volgens Wiggers dient het Kenniscentrum als informatiecentrum om mensen de juiste voorlichting te geven rondom zoetstoffen die gebaseerd zijn op evidence-based-wetenschappelijk onderzoek. “Net zoals bij E-nummers zijn er ADI (Aanvaardbare Dagelijkse Inname)-waarden toegekend.”

Toch is er nog altijd veel verwarring over zoetstoffen. Ze zouden een negatief effect hebben op de darmflora, of toch niet? Overmatig gebruik van sorbitol, een bekende zoetstof, zou diarree veroorzaken en zou bij verhitting ronduit gevaarlijk zijn. En van aspartaam krijg je bijvoorbeeld kanker. Bovendien bestaat er controverse over of zoetstoffen wel of niet helpen in de strijd tegen obesitas. “Maar wat betekent zo’n geluid? Het Kenniscentrum wil vanuit een voorlichtende functie informatie verstrekken rondom alle verhalen van voor-en nadelen van zoetstoffen. Er heerst onrust over de verstrekte informatie die inherent is aan een voedingsmiddel dat niet past in het beeld dat mensen van basisvoeding hebben.” Een lastig parket als je probeert dieetrichtlijnen te verstrekken aan patiënten die zelf ook de krant lezen. “Ik coach", zegt Wiggers, "tussen alle hypes door. Indien je bezig bent met diabetes, leg je de focus niet op gluten en lactose. Mijn cliënten raken helemaal gestoord van alles wat ze horen en raken daardoor de focus op hun probleem kwijt. Ik probeer het overzicht te bewaken.”

Consumenten en fabrikanten zoeken naar alternatieven voor suikerrijke producten. Is het genoeg om suiker uit snacks en frisdranken te halen of moeten we over op iets compleet nieuws? Daarover - en meer - gaat het congres Gezonde Innovatie. De tweede editie vindt plaats op 6 juni 2019 in Ede. Ismay Wiggers is een van de deelnemers aan het panel over suikervervangers en het gezonde aanbod. Koop je ticket hier, en praat mee!
Dit artikel afdrukken