Het directe aanknopingspunt voor het onderzoek door De Standaard is de slechte waterkwaliteit in België. Dit voorjaar werd bekend dat de mestnorm (het gehalte aan nitraten en fosfaten) in de Vlaamse beken en rivieren fors overschreden wordt. Ondanks verschillende mestactieplannen - het zesde komt morgen ter sprake in het Vlaamse parlement - verslechtert de situatie nog steeds.

Journalisten van De Standaard gingen op onderzoek uit. Ze spraken met boeren, mestverwerkers, adviseurs van landbouwers en natuurverenigingen. Hoewel niemand het hardop durft te bevestigen, wordt er in Vlaanderen op grote schaal met mest gesjoemeld.

"Veeboeren mogen een deel van hun mest uitrijden op hun eigen veld of op de grond van collega-boeren. Het teveel moeten ze laten verwerken, en dat kost geld. Daarom gooien sommigen het op een akkoordje met mestverwerkers. Officieel vertrekt mest naar de verwerker, maar in werkelijkheid rijden (half)lege vrachtwagens rond. De overheid volgt die met de gps, maar weet niet of de vrachtwagens vol of leeg rond­rijden. De mest wordt dus alleen afgevoerd op papier, in werkelijkheid lozen de boeren de mest illegaal op het land. In ruil moeten ze minder betalen aan de mestverwerker. [..] Er wordt geknoeid met de ­officiële transportdocumenten en weegbonnen. Sommige transporten worden niet aangegeven. Daarnaast wordt gefraudeerd met de hoeveelheid nitraten en fosfaten die de mest bevat en die op het veld wordt uitgereden," aldus de krant.

In België wordt 10,3 miljoen ton mest per jaar vervoerd. Daarvan gaat 3,5 miljoen ton naar de 124 mestverwerkers. De rest gaat naar collega-boeren. Er vinden zo'n 260.000 mesttransporten per jaar plaats. Met het toezicht en de controle is de Vlaamse Landmaatschappij belast. ln De Standaard bevestigt woordvoerder Leen van den Bergh de fraudemechanismen. De Landmaatschappij voerde in 2017 1.396 controles uit, bij 146 daarvan werd een overtreding vastgesteld.

Hoeveel geld met de mestfraudes gemoeid is, is niet becijferd. Maar duidelijk is dat er om een 'miljoenenkwestie' gaat.

Dit artikel afdrukken