Diverse Europese lidstaten vroegen ontheffing van het verbod aan. In België kwam zo'n noodtoelating eind vorig jaar rond, maar minister Schouten besloot op advies van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit en het College Toelating Gewasbeschermingsmiddelen (Ctgb) geen ontheffing aan te vragen.
De Nederlandse suikerbietentelers hebben daarom dit jaar onbehandeld zaad moeten zaaien. Met meteen merkbare gevolgen. “In het eerste jaar na het verdwijnen van de neonicotinoïden zijn de wrange gevolgen al merkbaar. Vooral bietentelers op de zwaardere kleigronden melden op grote schaal problemen met insecten en onherstelbare schade aan jonge bietenplanten. Om de planten te laten overleven worden bietenpercelen soms meerdere keren volvelds en met breedwerkende insecticiden behandeld. Bij andere telers is de schade zodanig dat al is overgegaan tot overzaai van de bieten,” schrijven LTO, NAJK, NAV en Cosun.
In de brandbrief vraagt de akkerbouwsector landbouwminister Carola Schouten de situatie met eigen ogen te komen aanschouwen en een oplossing te zoeken voor het verbod op neonicotinoïden, om te beginnen in de bietenteelt.
#terugindetijd. Bieten vergeven van de zwarte bonenluis . Helaas is een bespuiting volgens advies nodig. Middel helaas belastender voor milieu als #neonics . @carolaschouten . Eerste milieuwinst in de bieten is weer tenietgedaan helaas. Doet me pijn als #veldleeuwerik teler. pic.twitter.com/XHwljnmoZh
— Schrauwen Akkerbouw (@SchrauAkkerbouw) April 29, 2019
"Het verbod op neonicotinoïden heeft grotere gevolgen dan de beleidsmakers hebben voorzien,” zegt voorzitter Jaap van Wenum van de LTO-vakgroep Akkerbouw op Boerderij. Om er in De Telegraaf aan toe te voegen: "We zetten een stap terug in de tijd. Bieten zijn niet eens een bloeiend gewas. Dus daar komen geen bijen op af. Niemand is gebaat bij de bespuitingen die nu nodig zijn. De natuur niet, de boer niet en de bijen niet.”
Glyfosaat
In de brief vragen de akkerbouwers ook aandacht voor een volgend probleem dat zich voor gaat doen. In 2022 verloopt de Europese toelating van het onkruidbestrijdingsmiddel glyfosaat. "Het kan niet zo zijn dat de sector een relatief milieuvriendelijk herbicide verliest, en vervolgens veel andere middelen moet spuiten met een slechter milieuprofiel om probleemgrassen, wortelonkruiden en aardappelopslag te bestrijden. Het is daarnaast een utopie dat mechanische onkruidbestrijding een sluitende oplossing biedt bij een glyfosaatverbod,” schrijven de akkerbouwers.
Politieke (re)actie
Het publiciteitsoffensief valt vooralsnog bij het CDA en de VVD in vruchtbare aarde. Maurits von Martels en Helma Lodders vragen de minister binnen 2 weken met een reactie te komen. Op Europees niveau is de kwestie bij landbouwcommissaris Phil Hogan aangekaart, aldus Boerderij.
Onderwijl kijkt bietencoöperatie Cosun of zij in geheel Europa een lobby tegen het verbod op neonics in de suikerbietenteelt kan organiseren. Frankrijk en Duitsland hebben geen uitzonderingspositie aangevraagd en in België is het aantal telers dat van de uitzondering gebruik maakt klein omdat de eisen hoog zijn.
Akkerbouwsector wil snel met minister in gesprek bij getroffen bietenteler | Dit geeft helaas maar weer eens aan dat een simpel verbod zonder dat er een alternatief wordt geboden dit soort gevolgen heeft! Typisch voorbeeld van paard achter de wagen spannen https://t.co/QULzaR53Xh
— Maurits von Martels (@mvonmartels) May 1, 2019
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Mag ik als leek wat vragen? Is een fundamenteel probleem van de bietenteelt niet overproduktie en dus lage prijzen? In die omstandigheden kun je ook niet meer kiezen voor - bijvoorbeeld - meer resistente rassen, want een lagere opbrengst? De neonics en EU-subsidie als camouflage?
Dit verbod op neonics in zaadcoating op planten zonder bloeiwijze, dus weer meer plagen, dus meer kosten vanwege bespuitingen, zal leiden tot een nieuwe manier van tegen akkerbouw aankijken door ons. Het zijn stappen terug in de tijd. Klopt. College Arjan Schrauwen hier uit de buurt van SchrauwenAkkerbouw twittert dat goed.
Dit is voor ons akkerbouwende boeren alleen te verteren als half Schiphol sluit en er alleen maar electo-auto's in Amsterdam mogen rijden. Niet in 2030 maar nu! Het gaat er om dat iedereen evenwichtig bloedt in de maatschappij. Niet de ene meer dan de ander. De macht van de aantallen mag het niet laten gebeuren dat alleen het makkelijke verboden wordt, waardoor eigenlijk alles erger wordt.
Evenwicht, balans...
Gert #1, bietenteelt was ooit beter, maar is nog altijd redelijk gereguleerd.
Je moet anders denken. Wij proberen de niet zo dure rietsuiker buiten de deur te houden. Als de prijzen hier stijgen, verdwijnt de markt voor onze bieten. Alleen importheffingen helpen dan.
Nog iets: er staan hier grote verwerkende fabrieken. Die zijn efficiënt en draaien prima. Ze moeten wel volume draaien, anders kunnen de vaste kosten niet terugverdiend worden.
Dick #3 , de suikerfabrieken kunnen altijd quitte draaien. Wanneer de vaste kosten van de fabriek hoger worden, gaat de suikerfabriek de bietentelers gewoon minder voor hun suikerbieten betalen. Blijft de boekhouding van de suikerbietenfabriek mooi in balans en klaar is Kees. Dat de boekhouding van de suikerbietentelers daardoor uit balans raken doet er dan niet toe.
Piet, ik kan je verzekeren: de fabriek maak zich inmiddels zorgen als de boeren het niet trekken.
Ik zou de vraag eerder zo stellen: kunnen fabrieken het lang volhouden als ze te lang te veel van hun winst moeten weggeven aan de boeren teneinde de fabrieken te vullen?