Na een paar filmpjes dacht ik: zo’n gast gelóóf je toch niet?Na mijn gesprek met Peter Voshol ging ik achter mijn computer zitten om te verifiëren wat hij mij vertelde. Ik stuitte al snel op Shawn Baker. Een Amerikaanse arts en bodybuilder met een nogal vierkante kop. Na een paar filmpjes dacht ik: “Zo’n gast gelóóf je toch niet?”. En op vader en dochter Peterson, die extreme gezondheidsklachten omkeerden met rundvlees en water. Tja. Daarna stuitte ik op het werk van Amber O’Hearn. Een wetenschapper zonder medische achtergrond die alles tot op de bodem uitzoekt en daar presentaties over geeft en een blog over bijhoudt. Heel interessant. In haar blogs refereert ze niet aan wetenschappelijke artikelen met alleen een link, ze geeft ook de precieze passages uit ieder artikel weer waarop ze haar tekst baseert. Echt heel grondig.
Zo schreef ze meerdere blogs over vitamine C. Over de verminderde behoefte aan vitamine C in de context van weinig koolhydraten. Vers vlees is immers een bekende remedie tegen scheurbuik, wat veroorzaakt wordt door een tekort aan vitamine C. De hypothese luidt meestal dat vitamine C aanwezig is in bindweefsel, omdat het nodig is om bindweefsel te synthetiseren. Amber schrijft dat ze twijfelt aan de geldigheid van die aanname, omdat dierstudies laten zien dat het eiwit waarvoor vitamine C nodig is om het te maken, niet ingebouwd wordt in het lichaam van de dieren en ze niet helpt bij wondgenezing. In plaats van de bindweefselhypothese, stelt Amber O’Hearn de carnitinehypothese voor. Voor het maken van carnitine is ook vitamine C nodig. Omdat het lichaam geen carnitine hoeft aan te maken wanneer het voldoende vlees krijgt, heeft het ook minder vitamine C nodig.
Ze schrijft ook over de vitamine C waardes in de USDA database. Ze achterhaalde dat het aannames zijn, geen gemeten waardes. Ook in de NEVO tabellen staat vitamine C voor de meeste vleessoorten op 0, behalve voor kalfsvlees, waar ze op 1 staat. Ik weet niet of dat werkelijke metingen betreft of ook op aannames gebaseerd is. Amber vond een tamelijk recent Duits artikel waarin vitamine C waardes in verschillende delen van verschillende dieren gemeten werd, waaruit blijkt dat óók in spierweefsel (zeg maar gewoon vlees) kleine hoeveelheden vitamine C aanwezig zijn. Ja, in lever en hersenen zit méér vitamine C, maar in vlees zit het óók.
Ik kwam ook werk van Joseph Everett tegen. Hij legt op zijn youtubekanaal What I’ve Learned uit dat die verminderde behoefte aan vitamine C ook te maken zou kunnen hebben met de gelijkenis tussen vitamine C moleculen en glucosemoleculen, waardoor glucose wel eens zou kunnen concurreren om transporters met vitamine C. Hoe minder glucose in je voedingspatroon, hoe beter vitamine C zich door het lichaam kan verplaatsen. Hij laat in die video ook zien dat onderzoek rondom constipatie en voedingsvezels bepaald geen éénduidig bewijs vóór voedingsvezels vindt. Sterker nog, onderzoeker Paul Mason vond dat patiënten met constipatie het beste af waren met voedingsvezelloze voeding. De groep die het voedingspatroon met nul voedingsvezels toegewezen kreeg, had nadien precies nul klachten. Slechts één studie, ja, maar wel stof tot nadenken. En dan gaat Joseph in dezelfde video ook nog in op gifstoffen in planten. Veelal wordt aangenomen dat de giffen die planten aanmaken om te voorkomen dat ze opgegeten worden, een positief effect hebben via hormesis. Een kleine dosis zou een gunstig effect hebben, grote doses zouden negatieven effecten hebben. Maar wat voor de één een kleine dosis is, zou voor de ander heel goed een te grote dosis kunnen zijn.
Ook mijn jongste zoontje (7) viel het op dat mijn buik minder dik was. En ik had geen eetbuien meerIk zit nu dus in week zes van het experiment dat vier weken zou duren. Na de eerste twee dagen een lichte hoofdpijn te hebben gehad, heb ik nog een keer migraine gehad. Ik had de avond ervoor een half glas rode wijn gedronken en overdag wat noten en notenpasta had gegeten. Van opgeblazen buiken had ik ook geen last. Niet dat ik er dik uitzie, maar ik vermeed al geruime tijd strakzittende kleding om mijn bolle buikje te verhullen. In week drie en vier had ik daar geen moeite meer mee. Ook mijn jongste zoontje (7) viel het op dat mijn buik minder dik was. En ik had geen eetbuien meer. Ik wil niet medicaliseren, dus je zult mij nooit horen zeggen dat ik een eetstoornis heb of had, maar ik kon wel behoorlijk dooreten. Vooral als ik alleen thuis was. Na het eten nog een dadel met wat boter, en nog een en nog een. En nog wat nootjes, omdat ik me niet vol wil eten aan dadels. En nog een … je snapt hem misschien. Stoppen met eten vond ik moeilijk, zeker als er geen sociale controle was. En daar had tijdens mijn carnivorenexperiment veel minder last van. En ik zou zweren dat ik minder last had van mijn schouder, elleboog en hiel.
Ik heb in die vier weken ook wat andere dingen over mezelf geleerd. Ik bleef in de eerste weken trek houden in koffie, chocolade en noten, waarop ik besloot om magnesium te gaan suppleren. Daarna verstilde mijn trek in die producten. Ik voelde me ook steeds misselijk als ik langere tijd niets gegeten had, en had zwarte wallen onder mijn ogen, wat mij op het spoor bracht van een slechte eiwitvertering. Na wat onderzoek gedaan te hebben, besloot ik betaïne HCL te suppleren, wat een positief effect leek te hebben.
Mijn conclusie is dat ik op dit moment niet erg goed reageer op plantaardig voedsel, al zou ik nog zo graag willen dat ik er wel goed tegen konMijn man was erg blij dat mijn experiment afgelopen was. Dan zou ik weer gewoon eten wat de rest van het gezin at. Ik besloot dat heel voorzichtig aan te pakken. Op de eerste avond wat zelfgemaakte rabarber bij de yoghurt. Dat gaf me een fijn, verzadigd gevoel. Op de tweede avond weer een klein stukje nashi peer voor het avondeten wat verder uit alleen vlees en vet bestond. Die nacht slecht geslapen. Op de derde avond wat zoete aardappel en een paaseitje. Op de vierde dag koffie, chocolade, na het avondeten een beetje rabarber met te veel yoghurt, nog een paaseitje. Dus misschien was magnesiumsuppletie toch niet de sleutel? Of is er met magnesium net zoiets aan de hand als met vitamine C? Joseph Everett zegt in zijn video over het carnivorendieet dat magnesiumniveaus beter worden naarmate een persoon minder koolhydraten eet, maar zoveel koolhydraten nam ik niet in week vijf. Op dag 5 na het experiment werd ik al om 5 uur ’s ochtends wakker en heb ik weer allerlei klachten: een opgeblazen buik, een pijnlijke hiel en elleboog. Die dag neem ik een omelet met droge worst en avocado als ontbijt een stukje kaas als lunch, en 2 asperges met ham en ei bij het diner. Aan het eind van de zesde dag waarop ik weer groente en fruit introduceer besluit ik terug over te stappen naar alleen dierlijke producten. En warempel, in de loop van de zesde week verdwijnen mijn klachten weer.
Mijn conclusie is dat ik op dit moment niet erg goed reageer op plantaardig voedsel, al zou ik nog zo graag willen dat ik er wel goed tegen kon. Mijn conclusie is nadrukkelijk niet dat plantaardig voedsel negatieve effecten heeft voor ieder mens. Ik denk wel, dat een voedingspatroon met alleen dierlijke producten mensen kan helpen die met een koolhydraatarm Paleodieet niet van (al) hun klachten af komen.
Voedingsonderzoeker Esther Nederhof (Van Hall Larenstein, Leeuwarden) publiceerde deze weergave van haar experiment op haar blog. Haar n=1 experiment is boeiend, zeker nu er zoveel discussie is over EAT (is het om de wereld met een gevulde portemonnee te redden of is het echt gezond?) en vegan als gezonde levensstijl.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Interessant. Ik kom dat de laatste tijd wel meer tegen, maar ik heb me er nog niet in verdiept. Het vitamine C verhaal is mij wel bekend, met een ketogeen dieet heb je ook niet zoveel nodig om bovenstaande reden. Ook het ontbreken van vezels is geen probleem. Ik eet daar ook niet zoveel van en heb nergens last van zolang ik maar voldoende zout eet. Fysiologisch gezien kan ik best voorstellen dat dit werkt, vitaminen en mineralen zitten in vlees, dus dat krijg je dan wel binnen. Zolang je de vette stukken vlees maar eet om de zogeheten konijnenuithongering te voorkomen, geloof ik best dat mensen hier goed op kunnen functioneren.
Het lijkt me alleen wel een best prijzig eetpatroon.
#1 Stefan,
Als ze daardoor geen eetbuien meer heeft wordt dat wellicht genoeg gecompenseerd.
Esther een fraaie bijdrage en ik heb nu één vraag: zou het kunnen zijn dat jouw lichaam eigenlijk extra vitamine B12 , eventueel met B11 en B6 nodig heeft.
Het idee van enkel dierlijk eten zou ik willen typeren als een hype. Maar, lees dat niet meteen als een diskwalificatie!
Ik heb zo langzamerhand het vermoeden dat hypes (in voeding) gezien kunnen worden als een vorm van evidence. Niet zozeer de vaak overtrokken claims die rondom zo'n hype gemaakt worden, maar het simpele feit dat het idee heeft weten uit te groeien tot een hype. Dat gebeurt niet als mensen niet tenminste een beetje voordeel ervaren. Zie het als 'wisdom of the crowd'.
Daarom is de standaard reactie van veel zgn. experts om een hype meteen af te serveren (veelal door enkel en alleen het benoemen tot hype), een nogal contraproductieve houding. Er valt iets te leren! Er is iets in het idee dat effect heeft! Pak dat op, zou ik zeggen.
Ook hier geldt dat. Het feit dat er veel mensen zijn die zeggen zich beter te voelen, geeft aan dat er iets gebeurt. Het is een indicatie dat het gangbare idee dat we perse plantaardige voeding nodig hebben (of het idee dat veel dierlijke producten eten ongezond is) vermoedelijk te simpel is.
Tot slot, Esther, de ervaring dat je bij de overstap terug naar plantaardig klachten kreeg kan (net als bij de overstap naar enkel dierlijke producten in het begin van je experiment) natuurlijk ook te maken hebben met het zoeken naar een nieuw evenwicht van je microbioom. De samenstelling daarvan reageert sterk op vlees versus planten, en als de plant/vezel fermenteerders in onvoldoende mate aanwezig zijn (na vier weken enkel dierlijke producten), gaat de vertering van groenten en fruit niet lekker, wat klachten kan geven. Dat kan van voorbijgaande aard zijn (tenzij er helemaal geen stammen zijn die bepaalde fermentatie stappen uitvoeren, dan kunnen ze ook niet uitgroeien).
Esther, laat je niet van de wijs brengen door Dennis die nota bene 6 keer het woord hype gebruikt. Bij jou is absoluut geen sprake van een hype. Mensen zouden vaker hun persoonlijke ervaring met ons moeten delen.