Veganisten zouden het risico lopen te weinig voedingsstoffen binnen te krijgen. Dat klopt niet, schrijft Armanda Govers in een opinie-artikel. Juist omnivoren lopen gezondheidsrisico's door hun eetpatroon. Het Voedingscentrum zou er goed aan doen een plantaardige Schijf van Vijf te ontwikkelen.
Een artikel in Volkskrant over veganisme ‘Hoe (on)gezond is een veganistisch dieet?’ begint positief: veganisten zijn meestal gezonder, stellen het Voedingscentrum en een hoogleraar gezond ouder worden. Maar al gauw slaat de sfeer om naar een relaas over tekorten die je kan oplopen als je een restrictief eetpatroon volgt, à la The Green Happiness.
Betere bloedwaarden
Wat echter niet ter sprake komt in het artikel is dat juist de omnivore bevolking met tekorten en gezondheidsrisico’s kampt. Jaap Seidell - hoogleraar voeding en gezondheid - stelde in 2016 al in De Volkskrant dat veganisten over het algemeen betere bloedwaarden hebben dan vleeseters.
Recent onderzoek (Fayth L Miles, Jan Irene C Lloren, Ella Haddad et al) bevestigt dat. Bij 840 deelnemers werden bloed-, urine- en vetmonsters onderzocht. Veganisten hadden de meeste ontstekingsremmende stofjes in hun bloed: carotenoïden, isoflavonen en enterolacton. Ook hadden veganisten de meeste Omega 3-vetzuren. Dat is opvallend, want traditioneel wordt vis aangeraden voor de Omega 3-vetzuren vanwege de positieve gezondheidseffecten.
Plantaardige Schijf van Vijf
Het zal ook niet voor niets zijn dat de wereldwijd grootste vereniging van diëtisten, de American Dietetics Association (ADA), het officiële standpunt heeft ingenomen dat een gebalanceerd veganistisch eetpatroon geschikt is voor iedereen in alle levensfasen, inclusief kinderen, ouderen, zwangere vrouwen en atleten. Een plantaardig eetpatroon kan volgens de ADA zelfs voordelen opleveren voor de gezondheid.
En dat is maar goed ook, want er is een groeiende groep mensen die gecharmeerd is van de vegan leefstijl. Ouders voeden hun kinderen veganistisch op en het schijnt zelfs dat meer dan veertig procent van de Engelse jongeren vegan zijn cooler vindt dan roken. En waarom ook niet? Veganisme is het meest milieu- en diervriendelijke eetpatroon. Het voelt gewoon goed om te kiezen voor vegan voedsel.
Daarbij moet wel gezegd worden dat het essentieel is om B12 te supplementeren en grotere porties te eten. Het Voedingscentrum bewijst de groeiende groep veganisten echter geen goede dienst door alarmistisch te zijn over tekorten bij een restrictief eetpatroon, maar zou hen beter kunnen voorzien van praktisch advies zoals een plantaardige Schijf van Vijf.
Zo’n plantaardige Schijf van Vijf kan ook alleseters die hun gezondheid willen verbeteren goed op weg helpen. Uit de meest recente Global Burden of Disease Study blijkt namelijk dat er meer doden vallen door ongezond eten, dan door roken: respectievelijk 11 miljoen versus 8 miljoen doden wereldwijd. Uit de studie blijkt dat meer dan de helft van de dieetgerelateerde doden wordt veroorzaakt door een te lage consumptie van volkoren granen en fruit en een te hoge zoutinname. De andere helft wordt veroorzaakt door een hoge consumptie van rood vlees, bewerkt vlees, suikerhoudende dranken en transvet.
Ook het Voedingscentrum is er duidelijk over: vleeswaren vallen bijvoorbeeld geheel buiten de Schijf van Vijf omdat vleeswaren het risico op hart- en vaatziekten, diabetes type II en darmkanker verhogen. Maar ongetwijfeld zullen veel ouders hun kinderen alsnog dagelijks boterhammen met boterhamworst, ham of paté geven, denkend dat dit een prima ontbijt en lunch is.
Het artikel in Volkskrant sluit af met de woorden van het Voedingscentrum dat een omnivoor eetpatroon volgens de Schijf van Vijf het ‘allergezondst’ is. In de documentaire Boter, Kaas noch Eieren geeft dezelfde woordvoerster aan dat de Schijf van Vijf rekening houdt met wat haalbaar is voor de meeste Nederlanders. Dus is de Schijf van Vijf nou het meest gezond, of het meest haalbaar?
Ik zou het Voedingscentrum in ieder geval willen uitdagen om de richtlijn van de Gezondheidsraad (meer plantaardig, minder dierlijk) meer kracht te geven door een extra, volledig plantaardige Schijf van Vijf te ontwikkelen. Zo wordt plantaardig eten beter onder de aandacht gebracht en wordt het voor iedereen makkelijker om gezonde keuzes te maken.
Dit artikel afdrukken
Betere bloedwaarden
Wat echter niet ter sprake komt in het artikel is dat juist de omnivore bevolking met tekorten en gezondheidsrisico’s kampt. Jaap Seidell - hoogleraar voeding en gezondheid - stelde in 2016 al in De Volkskrant dat veganisten over het algemeen betere bloedwaarden hebben dan vleeseters.
Recent onderzoek (Fayth L Miles, Jan Irene C Lloren, Ella Haddad et al) bevestigt dat. Bij 840 deelnemers werden bloed-, urine- en vetmonsters onderzocht. Veganisten hadden de meeste ontstekingsremmende stofjes in hun bloed: carotenoïden, isoflavonen en enterolacton. Ook hadden veganisten de meeste Omega 3-vetzuren. Dat is opvallend, want traditioneel wordt vis aangeraden voor de Omega 3-vetzuren vanwege de positieve gezondheidseffecten.
Plantaardige Schijf van Vijf
Het zal ook niet voor niets zijn dat de wereldwijd grootste vereniging van diëtisten, de American Dietetics Association (ADA), het officiële standpunt heeft ingenomen dat een gebalanceerd veganistisch eetpatroon geschikt is voor iedereen in alle levensfasen, inclusief kinderen, ouderen, zwangere vrouwen en atleten. Een plantaardig eetpatroon kan volgens de ADA zelfs voordelen opleveren voor de gezondheid.
En dat is maar goed ook, want er is een groeiende groep mensen die gecharmeerd is van de vegan leefstijl. Ouders voeden hun kinderen veganistisch op en het schijnt zelfs dat meer dan veertig procent van de Engelse jongeren vegan zijn cooler vindt dan roken. En waarom ook niet? Veganisme is het meest milieu- en diervriendelijke eetpatroon. Het voelt gewoon goed om te kiezen voor vegan voedsel.
Daarbij moet wel gezegd worden dat het essentieel is om B12 te supplementeren en grotere porties te eten. Het Voedingscentrum bewijst de groeiende groep veganisten echter geen goede dienst door alarmistisch te zijn over tekorten bij een restrictief eetpatroon, maar zou hen beter kunnen voorzien van praktisch advies zoals een plantaardige Schijf van Vijf.
Het Voedingscentrum bewijst de groeiende groep veganisten echter geen goede dienst door alarmistisch te zijn over tekorten bij een restrictief eetpatroon, maar zou hen beter kunnen voorzien van praktisch advies zoals een plantaardige Schijf van VijfOngezond eten
Zo’n plantaardige Schijf van Vijf kan ook alleseters die hun gezondheid willen verbeteren goed op weg helpen. Uit de meest recente Global Burden of Disease Study blijkt namelijk dat er meer doden vallen door ongezond eten, dan door roken: respectievelijk 11 miljoen versus 8 miljoen doden wereldwijd. Uit de studie blijkt dat meer dan de helft van de dieetgerelateerde doden wordt veroorzaakt door een te lage consumptie van volkoren granen en fruit en een te hoge zoutinname. De andere helft wordt veroorzaakt door een hoge consumptie van rood vlees, bewerkt vlees, suikerhoudende dranken en transvet.
Ook het Voedingscentrum is er duidelijk over: vleeswaren vallen bijvoorbeeld geheel buiten de Schijf van Vijf omdat vleeswaren het risico op hart- en vaatziekten, diabetes type II en darmkanker verhogen. Maar ongetwijfeld zullen veel ouders hun kinderen alsnog dagelijks boterhammen met boterhamworst, ham of paté geven, denkend dat dit een prima ontbijt en lunch is.
Het artikel in Volkskrant sluit af met de woorden van het Voedingscentrum dat een omnivoor eetpatroon volgens de Schijf van Vijf het ‘allergezondst’ is. In de documentaire Boter, Kaas noch Eieren geeft dezelfde woordvoerster aan dat de Schijf van Vijf rekening houdt met wat haalbaar is voor de meeste Nederlanders. Dus is de Schijf van Vijf nou het meest gezond, of het meest haalbaar?
Ik zou het Voedingscentrum in ieder geval willen uitdagen om de richtlijn van de Gezondheidsraad (meer plantaardig, minder dierlijk) meer kracht te geven door een extra, volledig plantaardige Schijf van Vijf te ontwikkelen. Zo wordt plantaardig eten beter onder de aandacht gebracht en wordt het voor iedereen makkelijker om gezonde keuzes te maken.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Er bestaat al een plantaardige pyramide of het Dagelijkse Dozijn
Interessant is om de nieuwsbrief van vandaag van Esther Nederhof* te lezen. Zij deed een bizar (carnivoor) experiment.
*Esther Nederhof werkt als lector gezonde en duurzame voeding en welvaartsziekten aan de hogeschool Van Hall Larenstein en als onderzoeker in het Universitair Centrum voor Psychiatrie in het UMC Groningen. Haar onderzoek richt zich op de relatie tussen voeding en gezondheid. ze bestudeert die relatie vanuit evolutionair perspectief.
Armanda, op zich heb ik niks tegen een plantaardige Schijf van Vijf, en er kan zeker heel wat worden verbeterd aan het voedingspatroon van heel veel mensen. Maar de reden waarom die Global Burden of Disease studie maar beter buiten je argumentatie kan blijven werd zopas nog hier overduidelijk uiteen gezet.
Harry van den Burg Kun je nader verklaren c.q. samenvatten, ik heb geen zin het hele artikel en alle 25 reacties (en alle verwijzingen daarin) door te nemen.
Het klopt dat (onder andere) bloedwaarden van veganisten beter zijn, maar dat wordt niet verklaard door hun dieetkeuze, maar door het feit dat deze groep meer bezig is met gezondheid. Ze roken en drinken veel minder bijvoorbeeld. Net als bij diëten bedoeld om af te vallen geldt ook hier: als je bewust bezig bent met voedsel en voeding maak je betere en bewustere keuzes.
De risico's op tekorten die een veganistisch keuze met zich meebrengt liegen er niet om. Die gaan ook wel wat verder dan 'slik vitamine B12'. IJzer, calcium, vitamine B1, B2 en een tekort aan (essentiële) eiwitten om er een paar te noemen. De claim 'een veganistisch dieet is het meest gezonde dieet' is simpelweg niet te onderbouwen.
Kort samengevat: een veganistisch dieet kán wel, maar je zult je heel, heel goed moeten inlezen. Maar iets dat kan, móet dat ook?
Niemand hier zal het er mee oneens zijn dat we in het westen veel te veel (en ziekmakend) dierlijk eiwit consumeren. Maar dan kom je nog lang niet bij jouw stellingname Armanda.