YouTube staat er vol mee. Filmpjes waarop een bijna doorgesneden druif in de magnetron een bijzondere vuurshow oplevert. Vonken en wit heet 'vuur' barsten uit vanaf het punt waar de twee druivenhelften elkaar raken.

Na 20 jaar zijn Canadese wetenschappers er achtergekomen hoe dit populaire huis-tuin-en-keukenproefje wetenschappelijk te verklaren valt, schrijft NewScientist.

Het onderzoek is gepubliceerd in PNAS. Het effect blijkt te worden bepaald door de golflengte van de microgolven en de grootte en samenstelling van druiven.

Hoewel de meeste aandacht in de proefjes uitgaat naar de vonkende druiven, zijn die van secundair belang. De vonken bestaan uit gloeiend plasma, een 'wolk' van elektronen.


Hoe dat plasma vanuit de druif ontstaat, is belangrijker. De golflengte van de microgolven van de magnetron en de afmeting van een druif blijken bepalend. Magnetrongolven hebben een golflengte van 12 centimeter. Gaat zo'n golf door water in plaats van lucht, dan wordt hij ongeveer 10 keer korter: 1,2 centimeter. Laat dat nu zo ongeveer de afmeting van een - grotendeels uit water bestaande - druif zijn.

Dat betekent dat er precies één microgolf in één druif past.

Binnen die druif gaat de microgolf heen en weer kaatsen en zichzelf versterken, 'resoneren'. Leg je 1 druif in de magnetron, dan gaat alle energie naar het midden van de druif. Bij 2 halve druiven gebeurt dat ook, toonden de onderzoekers aan met warmtebeelden. Het punt waar ze met elkaar verbonden zijn, blijkt als focuspunt te werken. De atomen en moleculen worden op die plek zo sterk verhit door al die samenballende energie dat de elektronen 'los' komen en er vonkend plasma ontstaat.

Uit een vervolgexperiment bleek dat het schilbruggetje helemaal niet nodig is. Twee hele druiven doen het ook, op het punt waar ze elkaar raken. Hetzelfde geldt voor hydrogelballetjes, die vrijwel helemaal uit water bestaan, kruisbessen die ook ongeveer de juiste grootte hebben en kwarteleitjes, mits gevuld met water.

Wil je het thuis zelf uitproberen, pas dan op voor brandplekken in je magnetron.

Dit artikel afdrukken