Lees ook
President Emmanuel Macron was gisteren weer als vanouds. Hij opende met een lang discours de jaarlijkse Salon de l'Agriculture in Parijs. Daarin zei hij dat de Europese landbouw niet mag lijden onder de (lagere) normen van andere landen en dat boeren beter dan wie dan ook weten hoe ecologie werkt en in de praktijk moet worden gebracht. Een ander belangrijk deel van zijn boodschap werd in de VS duidelijk gehoord: landbouw moet geen open wereldhandel zijn, noteerde Bloomberg meteen.

In de korte versie kun je dat na luisteren in deze tweet (voor wie Frans verstaat):

Boeren weten als geen ander wat ecologie inhoudt; bovendien weten ze wat goed zijn voor dieren betekent. Daarom accepteert Macron geen agri-bashing. Ik wil er nu niet te diep op ingaan, maar in feite zette Macron een landbouwbeleid neer dat gebaseerd is op normen die buitenlands product buiten de deur kunnen houden als het niet aan Europese of zelfs regionale normen voldoet. Het beeld van Macron staat haaks op het landbouwbeleid zoals dat op dit moment door Brussel wordt gevoerd. Zijn speech mag dus als gewaagd gelden.

In de complete versie is Macrons speech hier te horen:


Dat alles nam niet weg dat er gisteren weer gele hesjes in de straten van Frankrijk en Parijs te vinden waren. Ze zaten op het grasveld voor het oude symbool van koninklijk Frankrijk, het kasteel van Chambord aan de Loire. Daar hielden ze het rustig.

Ze waren ook te vinden in Parijs. Met 46.600 hesjes in totaal in Frankrijk waren het er zelfs nog wat meer dan vorige week (41.500; de cijfers zijn berekend door het Franse Ministerie van Binnenlandse Zaken).

Haat en diepe krachten
De protesten van afgelopen week werden gemarkeerd door een felle uitbraak van antisemitisme tegen de joodse filosoof-essayist Alain Finkielkraut die al bijna twee decennia waarschuwt tegen de haat die zich opbouwt in de Franse samenleving. Een week lang gaat het daar in de Franse pers al over, met alle polemieken van dien over een nieuw antisemitisme dat een zowel anarchistisch- als islamitisch-linkse inslag zou hebben. In 2005 beweerde Finkielkraut dat zich in de Parijse voorsteden een etnisch islamitisch fanatisme tegen Joden en Westerlingen opbouwt. Links zou er sympathie voor hebben omdat het er een klassenstrijd in ziet. Volgens Finkielkraut gaat het om agressieve volkse identiteitspolitiek die zich onder meer antisemitisch, maar ook als IS-aanslagen tegen autochtone Fransen uit.

Wie niet voor het volk zorgt en het mee laat doen, oogst storm zeiden zowel liberaal als rechts Frankrijk. Het duidelijke links van oppositieleider Jean-Luc Mélenchon bleek er een beetje beduusd van. Zijn partij, la France Insoumise, leek aanvankelijk mee te kunnen voelen met mensen die uitgesloten zijn van kansen en daarom antisemitische gevoelens uiten. Met een bijeenkomst van 20.000 mensen in Parijs afgelopen woensdagavond, sloot zich niettemin het volledige Franse politieke front tegen de antisemitische uitbraak in Frankrijk na de 14e editie van de gele hesjes protesten.

Is het weer pais en vree? In een editorial in Le Figaro klinken vervelende zinnen na. In een Frankrijk dat weet dat vele Joden het land verlaten of dat overwegen en dat een ongemakkelijke geschiedenis van antisemitische uitbraken kent, schreef Le Figaro: "Antikapitalisme, antizionisme en islamisme zijn de maskers waar zich jodenhaters achter verschuilen als ze niet aan het moorden zijn in naam van de Koran."

Finkielkraut wordt al jaren gezien als de rechtse jood die het wereldwijde complot tegen kansarmen met filosofische en sociologische essays steunt. Opvallend genoeg werd hij daar nog even subtiel door Mélenchon, ondanks diens nadrukkelijke afwijzing van antisemitisme, voor gekapitteld (luister naar de video onder de link, minuuut 2:20; Mélenchon zegt daar dat 'hoe vervelend Finkielkrauts mening ook is, dat is geen reden om hem te ontmenselijken'. Hij laat in het midden of dat een uitspraak in het algemeen is of dat ook La France Insoumise de mening van Finkielkraut vervelend vindt, zoals Thomas Guénolé, een prominent partijlid, nogal duidelijk op twitter had laten weten).

Onderwijl aaide Macron koeien en zal hij ongetwijfeld nadenken over wat dit weekend hem leerde over de gevoelens die in zijn land gieren en de macht die hem dat al dan niet geeft
Wie zich dat allemaal realiseert, constateert dat de 15e editie van de gele hesjes behoorlijk rustig verliep. Opmerkelijk was een ogenschijnlijk klein en aandoenlijk voorval. Macron hielp een gepensioneerde man die een te lage uitkering kreeg en hem daarop aansprak tijdens zijn rondgang op de Salon de l'Agriculture. Macron stelde dat ter plekke vast aan de hand van de papieren die de man mee had genomen. Toen de man hem omarmde omdat Macron beloofde hem te zullen helpen, kreeg die een kus. Macron, die naam maakte als arrogant leider tegenover een jongeman die zei geen werk te kunnen vinden ('steek de straat maar over daar vind je wel werk'), toonde zich voor het eerst spontaan sensitief en zelfs lichamelijk contactueel.

Gele hesjes-leider Eric Drouet manifesteerde gisteren niet met een hesje. Hij probeerde Macron op de Salon de l'Agriculture te spreken te krijgen; dat lukte niet omdat hij buiten werd gehouden. Vorige week nog zeiden Drouet en zijn compaan Jérôme Rodrigues - de man die een oog verloor tijdens een van de demonstraties in Parijs - iedere week door te zullen gaan met manifestaties.

Het lijkt er meer en meer op dat de wind gaat liggen. Macron luistert naar zijn land, naar zijn behoeftigen en naar zijn boeren nu hij heeft gevoeld wat hij oogst als hij dat niet doet. Wat hij er in de praktijk mee tot stand kan brengen, zal moeten blijken. Onder de oppervlakte van het rustiger wordende water, gapen diepe zwarte en mogelijk meer bruine krachten dan de Fransen zelf durven te benoemen.


Onderwijl aaide Macron koeien en zal hij ongetwijfeld nadenken over wat dit weekend hem leerde over de gevoelens die in zijn land gieren en de macht die hem dat al dan niet geeft. Figaro kopte dat Macron het landbouwbeleid van de EU wil hervormen. De linkse boerenintellectueel en Europarlementariër José Bové gromde instemmend, maar vindt Macron niet eerlijk genoeg; het boerenbeleid zoals de EU het maakt is geprogrammeerd voor een liberalere en lokalere orde*, denkt Bové. Figaro concludeerde dat boeren het loeimoeilijk hebben en maar weer af moeten wachten tot ze volgend jaar weer aandacht krijgen.

* zie reactie #6 voor een nadere toelichting.
Dit artikel afdrukken