Wilt u het milieu vervuilen of liever een boom worden na uw overlijden? Het tweede is misschien inmiddels wel een moreel verplichte keuze.

De huidige Wet op de Lijkbezorging biedt u enige ruimte om te beslissen wat er met uw stoffelijke resten gebeurt, maar niet heel veel. Slechts weinigen weten dat u niet hoeft te eindigen in een geplastificeerde kist of in een urn op de schoorsteenmantel.

Ashes to ashes… U kunt de bron van nieuw leven worden. In de Verenigde Staten is composteren van overledenen een rage.

Begraven en cremeren zijn de meest gangbare lijkbezorgingstechnieken. Maar er is zoveel meer mogelijk: natuurbegraven, resomeren, promesseren, ecoleren, plastineren, cryoniseren, composteren en niet te vergeten begrafeniskannibalisme. In Nederland is op dit moment het merendeel van deze handelwijzen nog verboden.

Een moderne Uitvaartwet
In november vorig jaar diende D66-kamerlid Monica den Boer de initiatiefwet ‘Naar een moderne Uitvaartwet’ in. De huidige wet dateert van 1991. Den Boer is van mening dat die nodig vernieuwd moet worden. Om te beginnen moet het woord ‘lijk’ geschrapt worden. Verder moet een nieuwe wet meer lijkbezorgingstechnieken toestaan.

Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken schreef recent een brief aan de Tweede Kamer over de nieuwe Uitvaartwet. Ze wacht eerst de rapportage van de Gezondheidsraad af die volgend voorjaar verwacht wordt. Er zitten namelijk nogal wat haken en ogen aan de materie. Eerst moeten alle nieuwe technieken getest worden. Op milieuvriendelijkheid, maar ook op wenselijkheid. Met de verschillende technieken gaan ook verschillende emoties gepaard. “Met de beschikbaarheid van resultaten uit rapportages over het draagvlak onder de bevolking, arbeidsomstandigheden en milieuveiligheid is immers nog geen antwoord gegeven op vragen over de wenselijkheid, aanvaardbaarheid en toelaatbaarheid van een techniek,” schrijft de bewindsvrouw.

Toekomstbestendig
Op de website van de Branchevereniging Gecertificeerde Nederlandse Uitvaartondernemingen (BGNU) staat beschreven hoe de minister denkt te gaan toewerken naar de nieuwe wet. De branchevereniging schrijft: “We houden graag vaart in de totstandkoming van een nieuwe toekomstbestendige Uitvaartwet!”

Begraven is minder belastend voor het milieu dan cremeren, waarbij giftige gassen vrijkomen. Een nieuwe vorm van begraven is het composteren, waarbij het lichaam wordt omgezet in compost, dat bijvoorbeeld voor de aanplant van jonge bomen gebruikt kan worden
Het kan best wat sneller, vindt de branche. TU Delft deed immers al uitgebreid onderzoek naar de diverse nieuwe lijkbezorgingstechnieken, maar de minister vindt dat kennelijk nog onvoldoende. De meest belovende nieuwe techniek is resomeren. De dierbare overledenen worden in een bak water met loog onder druk gekookt. Na enkele uren zijn alleen de botten nog over en is de zachte materie opgelost in de vloeistof, die zonder risico voor het milieu het riool in kan. De beenderen worden eventueel vermalen voor op de schoorsteenmantel.

Aantrekkelijke gedachte
Begraven is minder belastend voor het milieu dan cremeren, waarbij giftige gassen vrijkomen, schrijft de TU Delft. Een nieuwe vorm van begraven is het composteren, waarbij het lichaam wordt omgezet in compost, dat bijvoorbeeld voor de aanplant van jonge bomen gebruikt kan worden. In de VS, waar de staat Washington wetgeving overweegt die 'human composting' toestaat, vinden velen het een aantrekkelijke gedachte dat hun resten nog van nut zijn.

Een mooie manier van begraven is natuurbegraven. Op landgoed Christinalust van de familie Jordaan in Twekkeloo vindt de geliefde een permanente laatste rustplaats in een prachtig natuurgebied. Het wordt op de website aantrekkelijk beschreven hoe het moet zijn daar te liggen: “Bij die boom die in de herfst zo prachtig kleurt. Bij het ven, waar de regen kringen maakt in het water. In het open veld, dat in de zomer verandert in een zee van wilde bloemen.”

Begrafeniskannibalisme
Het natuurgraf wordt gemarkeerd met een eenvoudige plak hout. Niet met een hardstenen zerk, want het transport daarvan uit Azië, waar veel natuursteen vandaan komt, is ook milieubelastend volgens de TU.

De nieuwe wet moet op meerdere vlakken meer ruimte bieden. Maar ook nu is al veel mogelijk, schrijft de website uitvaart.nl, ‘bijna alles kan en mag’ zelfs. Van het zelf afleggen van de overledene, het regelen van de uitvaart en het aangifte van overlijden doen tot het timmeren van de kist en het ten ruste leggen van uw dierbare in het graf. Opeten van (delen van) de doden, zoals in sommige uitheemse culturen gebruikelijk is, mag niet. Begrafeniskannibalisme zal ook de nieuwe wet niet halen.
Dit artikel afdrukken