Consumenten die meer dan gemiddeld geïnteresseerd zijn in levensmiddelen en hun gezondheid kunnen danig in verwarring raken. Het werd duidelijk tijdens een talkshow over suiker van het Science Café Utrecht, afgelopen maandagavond in TivoliVredenburg.
De deskundigen zelf blijken vanuit verschillende werelden te denken. Zegt de ene: "Suiker heeft niet veel negatieve effecten als het niet tot overgewicht leidt, behalve dat het slecht is voor je tanden." "Hoho", moet de andere verbeteren, "suiker gebruiken als gewoonte kan ook later in je leven problemen geven."
Gewoonte
Voedingswetenschapper Jaap Seidell, neurobioloog Susanne la Fleur en voedingswetenschapper Trudy Voortman deelden hun expertise over suiker aan de hand van vragen van Studium Generale Universiteit Utrecht. Aan de orde kwamen onderwerpen zoals de relatie tussen suiker en diabetes, de gezondheidseffecten van zoetstoffen en de verslavingsgevoeligheid van suiker.
Het blijkt voornamelijk de combinatie van vet en suiker die je meer doet eten, zegt La Fleur. Het liefst ook nog met een beetje zout, voegt Seidell toe. Consumenten, lekkerbekken, gaan op zoek naar meer van deze energierijke combinatie. Een combinatie, zegt Seidell, die eigenlijk niet te vinden is in de natuur. Wellicht dat we de combinatie daarom zo hemels vinden smaken.
Laat je niet gek maken
Er is zoveel tegenstrijdige informatie over suiker en suikerhoudende voedsel beschikbaar dat burgers er in de war van zijn. De bezoekers van de avond gingen naar huis met de boodschap dat ze zich niet gek moeten laten maken. Eet gevarieerd en met mate. Een saai, want al zo vaak gehoord advies, maar wel het beste.
Gewoonte
Voedingswetenschapper Jaap Seidell, neurobioloog Susanne la Fleur en voedingswetenschapper Trudy Voortman deelden hun expertise over suiker aan de hand van vragen van Studium Generale Universiteit Utrecht. Aan de orde kwamen onderwerpen zoals de relatie tussen suiker en diabetes, de gezondheidseffecten van zoetstoffen en de verslavingsgevoeligheid van suiker.
Eet gevarieerd en met mate. Een saai, want al zo vaak gehoord advies, maar wel het besteHet was een vraag uit het publiek over de gevolgen van suiker. Voortman meent dat suiker niet veel negatieve effecten heeft als je er toevallig niet dik van wordt. Seidell greep hier snel even in: als je veel suiker eet, eet je vaak minder gezonde producten. En het feit dat je er nu nog geen overgewicht van krijgt, is geen vrijbrief om het te doen. Je kan later nog problemen krijgen, je moet die gewoonten niet aanleren.
Het blijkt voornamelijk de combinatie van vet en suiker die je meer doet eten, zegt La Fleur. Het liefst ook nog met een beetje zout, voegt Seidell toe. Consumenten, lekkerbekken, gaan op zoek naar meer van deze energierijke combinatie. Een combinatie, zegt Seidell, die eigenlijk niet te vinden is in de natuur. Wellicht dat we de combinatie daarom zo hemels vinden smaken.
Laat je niet gek maken
Er is zoveel tegenstrijdige informatie over suiker en suikerhoudende voedsel beschikbaar dat burgers er in de war van zijn. De bezoekers van de avond gingen naar huis met de boodschap dat ze zich niet gek moeten laten maken. Eet gevarieerd en met mate. Een saai, want al zo vaak gehoord advies, maar wel het beste.
Fotocredits: Science Café over suiker. Iris de Koning
Dit artikel afdrukken
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Een discussie van 'experts' over suiker... zonder te spreken over metabolische het verschil tussen fructose en glucose, zonder insuline of insuline resistentie. Als mensen verward zijn over suiker dan komt dat omdat onze 'experts' niet weten waar ze het over hebben.
Suiker heeft in mijn leven totaal geen invloed gehad op mijn gewicht. Terwijl ik best veel suiker verorber. In ieder geval ver boven gemiddeld. Mijn gewicht is nog steeds hetzelfde als 50 jaar terug en precies een gewicht die ik volgens maatstaven moet hebben. Daarom ben ik ook verbaast dat er zoveel ophef is rond de relatie suikerverbruik en lichaamsgewicht. Dat is bij mij totaal niet van toepassing.
Er is wel iets anders waar ik meer moeite mee heb en dat is het tijdstip van warm eten. Sinds een paar jaar eet ik de warme hap nu `s avonds, terwijl ik daarvoor altijd `s middags de warme hap ging eten.
Ik merk dat `s middags warm eten bij mij veel en veel beter beviel dan `s avonds, zoals ik nu doe.
Dat komt misschien ook door de macht der gewoonte en gewend zijn, maar qua lichamelijke energie opname en verbruik wel verklaarbaar dat `s avonds warm eten bij mij niet bevalt.
Met de warme hap krijg je de meeste lichamelijke energietoevoeging die je vervolgens ook weer kwijt moet. Bij `s middags warm eten kon ik in de loop van de middag met lichamelijke arbeid/ bezig zijn, die opgenomen energie weer kwijtraken. Nu ik `s avonds de warme hap tot mij neem ben in de avond meer bezig om energie weer kwijt te raken. Ook ga ik nu wat later naar bed dan voorheen. (Nog niet genoeg energie verbruikt? ). En overdag ervaar ik meer gevoelens van lustloosheid dan wanneer ik de warme hap `s middags kreeg. Ik denk er sterk over om`s middags de warme hap maar weer tot mij te nemen, ook al is dat tegendraads met de gewoontes en dagritmes van de meute.
En tevens denk ik hoe het met anderen zit die `s avonds de warme hap krijgen en daarna lekker lui voor de TV gaan zitten en de energie van de warme hap niet meer verbruiken. Bij die gewoonte krijg je volgens mij vanzelf gewichtstoename.
#2 Piet,
>> ook al is dat tegendraads met de gewoontes en dagritmes van de meute <<
Wat heb jij te maken met die meute?
Heeft m.i. ook meer te maken met; ben je een ochtendmens of een avondmens.
Ook daar zit en diversiteit in die door alle huidige voedingsadviezen nauwelijks benoemd worden.
Jaap Seidell is volstrekt voorbij het stofjesdenken. En terecht. Stofjesdenken heeft haar oorsprong in de vooronderstelling dat het mogelijk is om de effecten op onze gezondheid van elk stofje afzonderlijke te bepalen, de som te nemen, en dan te denken iets zinnigs te kunnen zeggen over het totaal-resultaat. Het stofjesdenken is bovendien met vol enthousiasme omarmt door de voedingsindustrie, omdat het hen - op papier - heel eenvoudig maakt om stofje A in een product door stofje B te vervangen, als B gezonder wordt bevonden. Door dit op de successen uit de fysica gebaseerde denken en de steun die het kreeg, is het stofjesdenken de gangbare denkwijze geworden in voedingsonderzoek.
Probleem met de vooronderstelling is dat het allerlei problemen introduceert. Het is bijvoorbeeld niet uit te leggen dat suiker uit fruit ineens helemaal niet zo'n probleem is. Er zijn zelfs mensen die fruit ongezond vinden vanwege de suiker die erin zit. Prachtig voorbeeld blijf ik ook chocolade of honing vinden (vol met vet en suiker, respectievelijk suiker) waarvan bij beiden gevonden is dat consumptie diabetes en insuline resistentie verbeteren. Met andere woorden, het denkkader strookt niet met observaties.
De simpelste conclusie is dat de hele vooronderstelling over stofjes niet klopt. En als je naar de fysiologie kijkt is het inderdaad wel merkwaardig om aan te nemen dat het een optelsom zou zijn van de effecten van losse stofjes. Maar bedenk wat het betekent om te constateren dat het denken in termen van losse stofjes niet werkt. Kunnen we dan iets zinnigs zeggen over suiker als zodanig? Nee dus.
Je kan suiker hooguit zien als een soort 'biomarker' voor sterk bewerkte producten, net als je e-nummers zo kan zien. En sterk bewerkt, dat hebben we nog nooit in onze evolutionaire geschiedenis gegeten en daar is onze fysiologie dus niet 'groot mee geworden'. Dat betekent dat we ofwel wel héél goed moeten begrijpen hoe onze fysiologie reageert op een 'ontworpen' product, ofwel heel veel mazzel moeten hebben dat het toevallig goed uitpakt, om te komen tot een sterk bewerkt product die past bij onze fysiologie en daardoor onze gezondheid niet negatief beïnvloedt. Aangezien dat beide nogal onwaarschijnlijk is, kan met eenvoudige logica gesteld worden dat het redelijk is om sterk bewerkte producten te wantrouwen. Het vasthouden aan stofjesdenken, in dit geval met suiker, gaat ons vermoedelijk alleen maar verder van huis brengen. Laten we daarom ophouden met die overdreven aandacht voor suiker, en ons richten op de producten die de industrie (ongeacht de samenstelling) ons levert.