Lees ook
In Vrij Nederland kijkt Marco Visscher terug op het traject dat tot De Energietransitie heeft geleid. Hij beschrijft beknopt hoe de samenleving - en het debat - diep verdeeld raakte over de vraagstukken of het nu wel of niet haalbaar en betaalbaar is om van fossiele bronnen over te stappen op duurzame. Of dat de technologie wel zover is dat dat kan zonder economische ramp.

Visscher neemt in Vrij Nederland de lezers mee in zijn eigen twijfels. Zo maken ze kennis met het "sterk gepolariseerde debat", de aanjagers en de tegenstribbelaars, de 'klimaatelite' en de 'warmtepompmaffia'. Hij deelt zijn ervaringen in 27 'handzame lessen'.

Het doorlezen van die 27 punten biedt een staalkaart van uiteenlopende bevindingen en feiten. Elk van de 'lessen' voelt als een stomp in je maag, om de vanzelfsprekendheid of stupiditeit van de onderliggende aannames. Neem deze, nummer 8: "Al enkele tientallen jaren schommelt het aandeel fossiele brandstoffen in het totale energieverbruik in de wereld rond de 80%, met slechts marginale fluctuaties. De wereld, die in die tijd steeds meer energie is gaan produceren en verbruiken, is vandaag dus minstens zo afhankelijk van fossiel als dertig jaar geleden." Zet die naast nummer 9: "Het aandeel energie in de wereld uit zonnepanelen en windmolens is ongeveer 1%" en nummer 11: "Binnen Europa gelden Denemarken en Duitsland als de pioniers van de energietransitie, waar al jaren vol wordt ingezet op energie uit zon en wind. In deze landen zijn de prijzen voor elektriciteit het hoogst in heel Europa."

In het debat over het klimaatbeleid rekent iedereen alles naar zichzelf toe.
Kernenergie
En uiteraard nummer 16: "Zonder kernenergie gaat het ons ook niet lukken." Tot die conclusie kwam onlangs ook het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties. Maar ook hoogleraar Cees Andriesse kwam ruim 25 jaar geleden al tot die conclusie, ondanks zijn nadrukkelijke kritiek op de veiligheid van kernenergie.

Een ander huiveringwekkende 'les': het maatschappelijk bewustzijn. Nog niet de helft van de Nederlanders was het in 2016 eens met de stelling "Nederland moet veel sneller dan nu het geval is het gebruik van fossiele brandstoffen verminderen (22). Een derde van de Nederlanders heeft maar vertrouwen in overheidsinformatie over klimaatverandering, duurzame energie en de energietransitie (24). Spontane 'naamsbekendheid' van termen als 'klimaat', 'energie' of 'duurzaamheid' schommelt al jaren rond de 1 à 2% (23) in opinieonderzoeken van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP).

De laatste les van Marco Visscher is heel compact: "In het debat over het klimaatbeleid rekent iedereen alles naar zichzelf toe." Frankrijk, dat voor 75% op nucleaire energie draait, overweegt ondanks een kostenpost van ruim €200 miljard zijn nucleaire centrales af te bouwen. Doodzonde volgens Visscher; Frankrijk hoeft de kosten waar wij voor komen te staan als we kiezen voor kernenergie niet meer te maken.

Lubach
Het denken over het gebruik van kernenergie als succesvollere vervanging van fossiele energie lijkt plotseling in een stroomversnelling te komen. VPRO-satiricus Lubach hield afgelopen zondag een duidelijk pro-nucleair pleidooi. De kernramp bij Fukushima leidde in Duitsland tot de versnelde Energiewende met windmolens. Na Tsjernobyl en Fukushima moesten we niets meer van kernenergie hebben. Dat is allemaal maar gevoel volgens Lubach. De komiek hield zijn publiek voor dat de meltdown van de moderne Japanse nucleaire centrale hooguit 1 dode heeft gekost. Het ging om een man die kanker kreeg nadat hij de straling in Fukushima had gemeten; het oorzakelijk verband tussen zijn dood en de ramp is nooit vastgesteld. Op twitter volgden zowel enthousiaste als verblufte, verbaasde en wantrouwige reacties (klik ook even op het talking about-icoontje van de onderstaande tweets)











Dit artikel afdrukken