3 min
Artsen en wetenschappers van onder andere het Amsterdam UMC testten een nieuwe, veelbelovende behandelmethode tegen diabetes type 2: het wegschroeien van de slijmvlieslaag in de twaalfvingerige darm. Het vernieuwde slijmvlies dat zich hierna ontwikkelt, verbetert waarschijnlijk zowel de insulinegevoeligheid van het lichaam als de productie van insuline door de alvleesklier. De ingreep kan voorkomen dat diabetespatiënten insuline moeten gaan spuiten. Na een jaar blijkt het nog steeds veilig en effectief. Het nieuws haalde alle kranten. Komt de ingreep als 'product' op de markt? Is het verstandig om het aan te bieden?
Zevenenzestig diabetespatiënten die onvoldoende baat meer hadden van bloedsuikerverlagende medicijnen, ondergingen de behandeling. Onder hen waren 11 Nederlanders.
Bij de patiënt wordt een dunne buis door de mond en maag naar het begin van de dunne darm geleid, de twaalfvingerige darm. Daar wordt een klein ballonnetje gevuld met heet water. Door de hitte beschadigt het slijmvlies, waardoor er na 1 à 2 weken nieuw en gezond slijmvlies voor in de plaats komt.
Verlaging in bloedsuikerspiegel
Het vernieuwen van het slijmvlies leidde tot een daling van de bloedsuikerspiegel; van gemiddeld 8,6% naar 7,5% (boven de 7% is er nog steeds kans op complicaties). De daling is “niet spectaculair maar wel zo dat ze geen insuline hoeven te gaan spuiten,” aldus Paul Smeele, een van de onderzoekers, in de Volkskrant. En dat is mooi, want extra insuline doet het lichaam geen goed, zegt Smeele: het leidt tot de opslag van vet, wat de diabetes weer kan verergeren. Er zijn aanwijzingen dat het hormoon op termijn schadelijk is voor hart en bloedvaten.
De onderzoekers ontdekten de behandeling door een heel andere ingreep: een maagomleiding bij mensen met obesitas. Veel mensen met obesitas hebben diabetes type 2. Een derde van de diabetespatiënten toonde na 2 dagen na de ingreep al verbeterde bloedsuikerspiegels. Onderzoekers dachten voorheen dat de werking van de ingreep aan gewichtsverlies te danken was, maar dat kan niet in zo’n kort tijdsbestek. Het moest aan iets anders liggen.
Onbekend herstelmechanisme
We vroegen het Annieke van Baar, onderzoeker maag-darm-leverziekten in het Amsterdam UMC die de resultaten presenteerde op het UEG-congres in Wenen. “Bij diabetes type 2 is het probleem dat het lichaam ongevoelig wordt voor insuline. De alvleesklier moet daardoor steeds meer insuline produceren en kan het uiteindelijk niet meer bijbenen.
Het gezonde slijmvlies dat na de behandeling teruggroeit, stelt een soort herstelmechanisme in werking. In het slijmvlies van de twaalfvingerige darm zitten namelijk veel hormoonproducerende cellen die de alvleesklier weer aanzetten om insuline te produceren. Ook worden het lichaam en de lever door de behandeling weer gevoeliger voor insuline. Maar hoe dat exact werkt, dat weten we niet.”
Van Baar: “Het proces om zo’n onderzoek door de medisch-ethische commissie te krijgen, is ontzettend lastig. Het duurde maanden, maar we hebben het goed genoeg kunnen onderbouwen. De patiëntengroep die wij hebben behandeld, slikt bloedsuikerverlagende medicijnen, en moest éigenlijk insuline gaan gebruiken omdat hun bloedsuikerspiegel ondanks de medicijnen niet goed genoeg was. Omdat we door deze behandeling waarschijnlijk dagelijkse insuline-injecties konden voorkomen, vond de medisch-ethische commissie de ingreep gerechtvaardigd. Voor deze patiënten was het eigenlijk een laatste kans. Uiteindelijk had negentig procent na een jaar nog geen insuline nodig.”
Leefstijl
Wim Tilburgs, oprichter van Je leefstijl als medicijn is niet blij met de ontwikkeling. “Leefstijl is de goedkoopste, meest effectieve en duurzame oplossing voor mensen met diabetes.” Tilburgs refereert ook aan de diabetespatiënten die na een maagomleiding gewoon weer diabetes kregen, maar dan na ongeveer 2 jaar. “Het onderzoek moet minstens 3 jaar lopen voor er echt conclusies kunnen worden getrokken,” aldus Tilburgs.
Inmiddels omarmt minister Bruins van VWS leefstijlgeneeskunde 'als een blijvertje' dat zowel preventief als curatief een inderdaad goedkoop en niet-medicaliserend behandelingsperspectief biedt. Volgens Van Baar zouden leefstijlveranderingen ook bij deze patiënten mogelijk kunnen werken. “Maar we weten dat dit lastig is voor heel veel mensen met diabetes type 2. De mensen die wij behandelen, gebruikten echt al veel medicijnen. Ik weet niet of er zo’n effect zou zijn geweest met leefstijlaanpassingen. Voor mensen waarbij dit niet het geval is, zou ik eerst beginnen met een goed dieet, medicijnen, of wat meer bewegen.”
Toekomst
Van Baar: “Dit is echt een eerste onderzoek. De patiënten die nu zijn getest worden hierna nog 1 of 2 jaar gevolgd om te kijken wat de effecten zijn op lange termijn. Om de effectiviteit te waarborgen komt er nog een onderzoek onder 100 patiënten waarbij de behandeling wordt vergeleken met een placeboprocedure. Ook zal de behandelmethode worden getest bij patiënten die al insuline gebruiken. We willen bij hen proberen om het insulinegebruik te stoppen, in combinatie met het natuurlijke darmhormoon GLP-1. Dat hormoon zorgt voor het aanmaken en weer gevoeliger maken van insuline.”
Het is heel lastig om te zeggen wanneer de behandelmethode ‘op de markt komt’. Mits de resultaten goed zijn, zal dit over ongeveer 5 of 8 jaar zijn, zegt Van Baar.
Dit artikel afdrukken
Bij de patiënt wordt een dunne buis door de mond en maag naar het begin van de dunne darm geleid, de twaalfvingerige darm. Daar wordt een klein ballonnetje gevuld met heet water. Door de hitte beschadigt het slijmvlies, waardoor er na 1 à 2 weken nieuw en gezond slijmvlies voor in de plaats komt.
Verlaging in bloedsuikerspiegel
Het vernieuwen van het slijmvlies leidde tot een daling van de bloedsuikerspiegel; van gemiddeld 8,6% naar 7,5% (boven de 7% is er nog steeds kans op complicaties). De daling is “niet spectaculair maar wel zo dat ze geen insuline hoeven te gaan spuiten,” aldus Paul Smeele, een van de onderzoekers, in de Volkskrant. En dat is mooi, want extra insuline doet het lichaam geen goed, zegt Smeele: het leidt tot de opslag van vet, wat de diabetes weer kan verergeren. Er zijn aanwijzingen dat het hormoon op termijn schadelijk is voor hart en bloedvaten.
Hoe het exact werkt, weten we nietOntdekking was per ongeluk
De onderzoekers ontdekten de behandeling door een heel andere ingreep: een maagomleiding bij mensen met obesitas. Veel mensen met obesitas hebben diabetes type 2. Een derde van de diabetespatiënten toonde na 2 dagen na de ingreep al verbeterde bloedsuikerspiegels. Onderzoekers dachten voorheen dat de werking van de ingreep aan gewichtsverlies te danken was, maar dat kan niet in zo’n kort tijdsbestek. Het moest aan iets anders liggen.
Onbekend herstelmechanisme
We vroegen het Annieke van Baar, onderzoeker maag-darm-leverziekten in het Amsterdam UMC die de resultaten presenteerde op het UEG-congres in Wenen. “Bij diabetes type 2 is het probleem dat het lichaam ongevoelig wordt voor insuline. De alvleesklier moet daardoor steeds meer insuline produceren en kan het uiteindelijk niet meer bijbenen.
Het gezonde slijmvlies dat na de behandeling teruggroeit, stelt een soort herstelmechanisme in werking. In het slijmvlies van de twaalfvingerige darm zitten namelijk veel hormoonproducerende cellen die de alvleesklier weer aanzetten om insuline te produceren. Ook worden het lichaam en de lever door de behandeling weer gevoeliger voor insuline. Maar hoe dat exact werkt, dat weten we niet.”
Omdat we door deze behandeling waarschijnlijk dagelijkse insuline injecties konden voorkomen, vond de medisch-ethische commissie de ingreep gerechtvaardigdMedisch-ethische procedure
Van Baar: “Het proces om zo’n onderzoek door de medisch-ethische commissie te krijgen, is ontzettend lastig. Het duurde maanden, maar we hebben het goed genoeg kunnen onderbouwen. De patiëntengroep die wij hebben behandeld, slikt bloedsuikerverlagende medicijnen, en moest éigenlijk insuline gaan gebruiken omdat hun bloedsuikerspiegel ondanks de medicijnen niet goed genoeg was. Omdat we door deze behandeling waarschijnlijk dagelijkse insuline-injecties konden voorkomen, vond de medisch-ethische commissie de ingreep gerechtvaardigd. Voor deze patiënten was het eigenlijk een laatste kans. Uiteindelijk had negentig procent na een jaar nog geen insuline nodig.”
Leefstijl
Wim Tilburgs, oprichter van Je leefstijl als medicijn is niet blij met de ontwikkeling. “Leefstijl is de goedkoopste, meest effectieve en duurzame oplossing voor mensen met diabetes.” Tilburgs refereert ook aan de diabetespatiënten die na een maagomleiding gewoon weer diabetes kregen, maar dan na ongeveer 2 jaar. “Het onderzoek moet minstens 3 jaar lopen voor er echt conclusies kunnen worden getrokken,” aldus Tilburgs.
Inmiddels omarmt minister Bruins van VWS leefstijlgeneeskunde 'als een blijvertje' dat zowel preventief als curatief een inderdaad goedkoop en niet-medicaliserend behandelingsperspectief biedt. Volgens Van Baar zouden leefstijlveranderingen ook bij deze patiënten mogelijk kunnen werken. “Maar we weten dat dit lastig is voor heel veel mensen met diabetes type 2. De mensen die wij behandelen, gebruikten echt al veel medicijnen. Ik weet niet of er zo’n effect zou zijn geweest met leefstijlaanpassingen. Voor mensen waarbij dit niet het geval is, zou ik eerst beginnen met een goed dieet, medicijnen, of wat meer bewegen.”
Toekomst
Van Baar: “Dit is echt een eerste onderzoek. De patiënten die nu zijn getest worden hierna nog 1 of 2 jaar gevolgd om te kijken wat de effecten zijn op lange termijn. Om de effectiviteit te waarborgen komt er nog een onderzoek onder 100 patiënten waarbij de behandeling wordt vergeleken met een placeboprocedure. Ook zal de behandelmethode worden getest bij patiënten die al insuline gebruiken. We willen bij hen proberen om het insulinegebruik te stoppen, in combinatie met het natuurlijke darmhormoon GLP-1. Dat hormoon zorgt voor het aanmaken en weer gevoeliger maken van insuline.”
Het is heel lastig om te zeggen wanneer de behandelmethode ‘op de markt komt’. Mits de resultaten goed zijn, zal dit over ongeveer 5 of 8 jaar zijn, zegt Van Baar.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Gert van der Hoek #9
Een uitstekende analyse in je link. Dat stuk over veroudering is mss wat aanvechtbaar, maar de simpele constatering dat de rol van insuline als regelaar van de suikerspiegel maar bijzaak is, staat als een huis.
Misschien zou een ander hormoon meer aandacht mogen krijgen in relatie met diabetes: leptine.
Een prikkelend stuk van Ron Rosedale : "Diabetes is not a disease of bloodsugar" .
link
Op Youtube zijn mooie presentaties te vinden van Ivor Cummins, met heel veel verwijzingen naar onderzoek. Centraal bij hem: insulineresistentie, met als invalshoek: hart-en vaatziekten. Insulineresistentie: een beschermingsmechanisme van cellen die overvoerd dreigen te raken met suiker.
De gebruikelijke "aanpak" is: als je in enige mate insulineresistent bent - is eenvoudig te meten - doen we niks. Stond te lezen in het Nederlandse huisartsenblad. Eerst 15 of 20 jaar wachten totdat je bloedsuiker te hoog wordt. Dan kom je in aanmerking voor behandeling, bijvoorbeeld met deze nieuwe methode om je darmen te beschadigen en je op dieet te zetten. In die 15 of 20 jaar ontstaat (een begin van) velerlei schade. Kan o.a. zijn: ogen, aderverkalking, nieren, "versleten knieën", jicht en nog ander ongemak.
Iris de Koning #7
Je gaat het pas zien als je het doorhebt - dus je moet je ook willen laten overtuigen. Voor een deel is het goed om gewoon eens een ouderwets biochemie boek te lezen (waarin bv staat wat insuline echt doet: https://en.wikipedia.org/wiki/Insulin#Physiological_effects )
Verder, Gary Taubes is omstreden en gehaat, maar zijn boeken (zeker zijn eerste over dit onderwerp: Good Calories, Bad Calories) zetten je wel aan het denken -als je wil.
#6 Beste Martijn van der Plas , heb je een bron die de aanhangers van de algemene consensus kan overtuigen van jouw gelijk?
Iris de Koning #5
De link van het Diabetesfonds is vooral bezig om van iets simpels iets ingewikkelds te maken, ten eerste door het probleem bij overgewicht te leggen (want waarom hebben mensen overgewicht?) en tweede door een denkfout die begint met de suggestie dat de alvleesklier te weinig insuline produceert. Maar dat schrijven over insulinetekort is gene absoluut maar een relatief probleem; het lichaam zit tjokvol insuline. Kortom, met die alvleesklier is niets mis - de rest van het lichaam is het probleem.
Terwijl het eigenlijk zo simpel is; als er geen glucose in het bloed komt, is er ook geen insuline nodig om die glucose op te slaan (pardon; uit het bloed te halen).