Trouw ontdekte sinaasappelen die afkomstig zijn van de plantage Santa Angela; het sap wordt ingekocht, ingedikt en verhandeld door Louis Dreyfus Company, een van de grootste agrarische grondstoffenhandelaren in de wereld. Trouw suggereert dat de werknemers worden uitgebuit. Maar hoe kan dat? Als de werknemers echt in zulke slechte arbeidsomstandigheden verkeren, hoe kunnen de sinaasappelen waar het sap van AH van gemaakt wordt, dan Rainforest Alliance gecertificeerd zijn?

We vroegen het Jan ’t Lam, Global Fruit Lead van Rainforest Alliance.

Hoe gaat het proces van certificering?
Jan ‘t Lam: “Een onafhankelijke partij gaat met een team naar de desbetreffende plantage en doet daar een audit. Tijdens de audit wordt gecontroleerd of de situatie voldoet aan de duurzaamheidsstandaard die Rainforest Alliance heeft ontwikkeld: de Rainforest Alliance Sustainable Agriculture Standard. Ze checken de documentatie en de situatie in het veld; en ze spreken met het management, de arbeiders en onafhankelijke partijen.”


Hoe pakt dat uit voor Santa Angela?
“Trouw refereert aan een zaak uit 2013. Op dat moment was Santa Angela niet Rainforest Alliance gecertificeerd. Daarom kunnen we niets zeggen over de situatie van toen. Santa Angela kreeg in september 2015 haar eerste certificaat, op basis van de vorige versie van de Standaard. Op 24 augustus dit jaar heeft Santa Angela haar hernieuwde certificaat ontvangen, gebaseerd op de nieuwe versie van de Standaard die we sinds 2017 gebruiken. Het verschil tussen die versies is onder meer dat criteria met betrekking tot leef- en werkomstandigheden in de nieuwe versie zijn aangescherpt. Dat betekent bijvoorbeeld dat het minimale loon betaald moet worden en dat de registratie van werkdagen verplicht is. Ook de maximale lengte van die werkdagen is in die versie vastgelegd.”

Iedereen kan altijd meer
“Een heel belangrijk onderdeel van de Standaard is wat wij noemen continuous improvement: het blijven verbeteren. En dat is het pad waar Santa Angela samen met Louis Dreyfus als bedrijf sinds 2015 op loopt. Na iedere nieuwe audit worden strengere voorwaarden van kracht. Dus bij elk bedrijf kan de situatie anders zijn omdat het een ander startpunt heeft. Voor certificering is verdere verbetering nodig. Wel zijn er basiscriteria waar 100% aan moet worden voldaan. Als dat niet zo is, wordt er geen certificaat afgegeven.”

Bij wie ligt de verantwoordelijkheid voor de werkomstandigheden van de sinaasappelplukkers?
“Het is een gedeelde verantwoordelijkheid en daar hebben we absoluut allemaal onze rol in te spelen. Het Rainforest Alliance certificaat is geen garantie, maar de certificering is één van de manieren om de rol waar we allemaal een gedeelde verantwoordelijkheid in hebben, in te vullen. Daarom zullen we ook met de Albert Heijn en andere partijen blijven werken aan het gezamenlijke doel om die sapsector duurzamer te maken.”

Denken jullie dat de AH hier voldoende voor heeft gedaan?
“Wij zijn blij met de stap die Albert Heijn maakt. Het gebruik van deze technologie betekent meer en meer transparantie. Daar ontstaan meer vragen door, waardoor het debat wat meer aanzwengelt. Ik denk niet dat het aan mij is om te zeggen of ze voldoende doen. Het maakt niet uit waar het over gaat, iedereen kan altijd meer.”

Het gebruik van deze technologie betekent meer en meer transparantie. Daar ontstaan meer vragen door, waardoor het debat wat meer aanzwengelt
Hoe groot is het gat tussen wat de consumenten OK vinden en wat de werkelijkheid is?
“Dat is een heel goede, maar ook een heel lastige vraag. Ik denk dat de sleutel ligt bij informatievoorziening en transparantie. Iedereen, zowel consumenten als professionals in de hele handelsketen, heeft een verschillend kennisniveau. Daardoor heeft ook iedereen een verschillend beeld van wat er nou nodig is om het product wat ze eten of drinken, in dit geval het sap, eerlijk en verantwoordelijk op hun bord of in hun glas te krijgen. Meer informatie en transparantie maken het eindelijk mogelijk dat er een beter gedeeld beeld gaat ontstaan. Wat een consument verwacht bij ‘eerlijk betaald’ en ‘goed voor de natuur’ gaat daardoor meer sporen met wat er daadwerkelijk gebeurt aan de andere kant van de wereld. Daar ligt overigens ook een rol voor consumenten. Als die alleen maar eisen stellen en geen verantwoordelijkheid door ook de bijbehorende betere prijzen te betalen en steeds duurzamere producten te kiezen, zal het steeds moeilijker worden om de boeren naar behoren te belonen.”

En hoe zat het nou met Santa Angela en de oneigenlijke ‘verhullende’ beelden die AH volgens Trouw schetst?
“Er is een scheef beeld ontstaan door de publicatie van Trouw; de bestaande situatie wordt overschaduwd door die uit 2013. Dat is jammer, want het is niet meer de realiteit van nu. Toen was Santa Angela nog niet gecertificeerd. Dat betekent dat het bedrijf, en dus die keten, bewust de keuze gemaakt heeft om naar een betere beloning en een hoger duurzaamheidsniveau te gaan.”
Dit artikel afdrukken