In haar NRC-column Meer zonnepanelen? Ja, maar in de Sahara plaatst vandaag WUR-bestuursvoorzitter Fresco eveneens kanttekeningen bij de 'plannen' van het Klimaatakkoord. Ze stelt een gevoelige vraag die tijdens een debat over klimaattransitie onlangs in Zwolle ook werd gesteld door Pieter Leroy, hoogleraar Milieu en Beleid aan de Radboud Universiteit: verdraagt de snelheid waarmee tegen klimaatverandering moet worden opgetreden zich wel met democratie?
Met wellicht wat meer oog voor twijfel aan kennis onder beleidsmakers en opinieleiders, formuleert Fresco haar aandachtspunt (het achtste en belangrijkste uit haar reeks) als volgt: En de hamvraag: hoe democratisch kan de overgang naar een andere economie gemaakt worden? Kunnen bij deze materie burgers nog wel iets inbrengen, laat staan overtuigd worden? En nu we het daarover hebben, hoeveel Kamerleden, wethouders, ambtenaren en leden van de weldenkende elite begrijpen echt waar het over gaat? Of laat iedereen zich leiden door groepen die met veel aplomb hun alternatieven poneren? Is er wel ruimte voor wetenschappelijk en ethisch gefundeerde twijfel? Durft nog iemand te zeggen wat we niet weten of waar de wetenschap niet eenduidig is?
Fresco stelt de vraag vanuit de wetenschap. Zodra de ruimte voor twijfel weg is, dan is er ook geen zoektocht meer naar echte oplossingen. Een terechte vraag.
In de kop van het artikel wordt echter de democratie als mogelijk obstakel neergezet. Is dat wat Fresco echt bedoeld Dick Veerman ? In het vorige draadje werd duidelijk dat echte keuzes moeten worden gemaakt op basis van feiten. Daar is de wetenschap een belangrijke aandrager van.
Maar het gaat niet alleen om feiten. Het gaat ook (of vooral) om belangen. En vanuit die belangen wordt geframed en gelobbyd om politieke besluiten in lijn met die belangen te laten nemen. In het vorige draadje werd de verwevenheid van Shell en onze politieke top meerdere keren aangehaald. De kennelijke verwevenheid tussen de schipholgroep en onze politieke top is er nog zo eentje. Ook de lobby van grote energie-reuzen in Europa is meerdere keren in het nieuws geweest.
De informatie aan het publiek wordt daardoor vervormd en hierdoor kan de samenleving moeilijk tot een reëel standpunt komen.
Daartegenover staat het probleem dat we in een groot deel van het politiek bestuur het geloof "een kleine overheid is een betere overheid" hebben omarmd. In de praktijk is dit tegenwoordig een overheid waar de expertise is weg-bezuinigd en de regie dus ontbreekt. Dit bleek heel pijnlijk op het dossier "lelystad airport". Als de expertise bij ambtenaren is wegbezuinigd worden volksvertegenwoordigers ook niet meer goed geïnformeerd en worden ze speelbal van de lobbysten.
De vraag is in mijn ogen dan ook niet of het probleem te complex en te afstandelijk zou zijn om als democratie daarop in hoge snelheid de juiste bochten te kunnen nemen. Het probleem is veel meer dat desinformatie vanuit economische belangenstrijd het zicht op de juiste keuzes vertroebeld.
De politieke top heeft daarbij de boomtak afgezaagd waar ze zelf op zit en daarmee is door haar eigen toedoen de democratie ondermijnd.
Fresco zegt dat als je niet oppast de politiek rare maatregelen gaat nemen als gevolg van dominante democratische opinies die geen feitelijke basis hebben, maar die als zekerheid worden geaccepteerd.
Een van die opinies is de bijdrage van zonne-energie. Die kun je hier op je buik schrijven als serieus alternatief voor fossiele energie. Zie de titel van Fresco's column.
Voorts: ik zou maar zuinig zijn op Shell en RWE. De samenleving heeft hen enorm nodig, mogelijk zelfs met een lagere milieubelasting dan '100% duurzaam' (wat dat label ook mag betekenen)
#2 Shell en RWE nodig....? Nou hun energie-leverantie is op dit moment nodig, maar hun beleid kunnen we missen als kiespijn... (maar zelfs dat heeft kennelijk ook een functie (dan bedoel ik kiespijn en niet het beleid van Shell en RWE))
#2 Je zegt "Fresco zegt dat als je niet oppast de politiek rare maatregelen gaat nemen als gevolg door dominante democratische opinies die geen feitelijke basis hebben, maar die als zekerheid worden geaccepteerd"
Dat zou nog steeds in lijn kunnen liggen met mijn stelling #1. Ik wijs mogelijke oorzaken aan. Wat is jouw reactie daarop Dick Veerman ?
Dat je een mening mag hebben, maar de feiten zich daar niets van aantrekken.