Ze wilden hun veestapel uitbreiden na de afschaffing van het melkquotum in 2015 en investeerden in nieuwe stallen en meer dieren. Als ze te laat waren om voor de peildatum van 2 juli 2015 hun stal vol te hebben met extra dieren, dan mochten ze die niet meer aanvoeren. de uitbreiding van hun stal werd daardoor automatisch waardeloos.
De peildatum is een onderdeel van het onder voormalig staatssecretaris Van Dam (Landbouw) opgestelde fosfaatreductieplan dat de veestapel met 160.000 koeien moest verkleinen.
De regeling is "een ramp voor boeren die in 2015 net een nieuwe stal hadden gebouwd of nog aan het bouwen waren", vertelt melkveehouder Alexander Vugts in deStentor. Hij maakt deel uit van actiegroep Innovatief uit de Knel die de brief heeft opgesteld. Tot aan het gerechtshof toe procedeerden de door de nieuwe regelingen in de knel gekomen boeren tegen de fosfaatregeling. Vugts zelf investeerde 7 ton in een dier- en milieuvriendelijke stal voor 150 koeien, maar mag maar 92 koeien melken. Hij vreest een faillissement. Minister van Landbouw Carola Schouten weigerde een regeling voor de 800 knelgevallen te treffen.
In de open brief pleiten de boeren-in-de-knel, gesteund door een tiental prominenten, waaronder Bennie Jolink ("we hebben Bennie Jolink gevraagd te ondertekenen omdat hij altijd veel met boeren heeft en we het wel leuk vonden") voor zoveel mogelijk reuring rond hun geval. Volgens hen zijn er alternatieven om onder het fosfaatplafond te blijven, zoals het saneren van varkensbedrijven en het verlagen van het fosfaatgehalte in veevoer. Dan kunnen de - ook jonge én biologische - boeren toch door.
Melkveehouders wanhopig!
U kijkt wellicht ook naar het programma van Yvon Jaspers ‘Onze boerderij’. Daarmee maakt u kennis met de andere kant van boer zijn, mooie beelden maar ook tragiek.
Met deze brief vragen wij uw aandacht voor de nood in de melkveehouderij, de zgn. knelgevallen. Dit zijn 800 gezinsbedrijven, die door het beleid van de overheid geen kant meer uit kunnen en eind 2018 dreigen failliet te gaan.
Wat hebben deze 800 boeren dan fout gedaan vraagt u zich af? Het antwoord is eenvoudig: niets
Het zijn stuk voor stuk gezinnen die door keihard werken en sparen afgelopen jaren een moderne stal hebben gebouwd voor hun koeien. Ze willen ook in de toekomst uw melk, yoghurt of kaas blijven produceren. In veel gevallen staat een jonge boer als volgende generatie klaar en daarom hebben ze geïnvesteerd in duurzaamheid en diervriendelijkheid. Ze hebben een stal gerealiseerd met volop koecomfort zoals heerlijke zachte ligbedden, koeborstels, ruime loopgangen, ammoniak-arme vloeren en vaak zonne-energie op het dak.
De overheid heeft de vergunningen voor de stallen afgegeven en de bouw gestimuleerd o.a. met fiscale faciliteiten. De investeringen van vaak meer dan 1 miljoen euro per bedrijf werden ook door de minister gezien als maatschappelijk verantwoord. De bedrijven voldoen allen aan de wet grondgebonden melkveehouderij.
Diezelfde overheid zegt plotsklaps op 2 juli 2015 : STOP, u mag de stal maar half benutten. Voor de vergelijking, u heeft een huis gebouwd en er komt iemand aan de voordeur met een brief dat u de helft van het huis leeg moet laten staan.
De ramp is voor deze gezinsbedrijven niet te over zien. Ze kunnen de kosten met een half lege stal niet meer terugverdienen, lijden elke dag verlies en zijn compleet ontredderd en vertwijfeld. Een bankroet is wat in veel gevallen resteert. Hun levenswerk gaat in rook op. Generaties gefokte gezonde koeien moeten naar het slachthuis. Dit leidt ook op het persoonlijke vlak tot risicovolle situaties.
Dat terwijl ze het landschap prachtig aankleden met hun weidende koeien. Ook extra taken zoals zorg, kinderopvang, educatie, verkoop van boerderijproducten en natuuronderhoud nemen ze vaak op zich. Ze vormen een belangrijke factor voor de leefbaarheid en de economie van het platteland en zijn het hart van een innovatieve wereldwijd geprezen melkveehouderij.
Waarom heeft minister Carola Schouten dan zo hard ingegrepen?
Als reden wordt het behoud van het Nederlandse milieu aangevoerd. Er zijn teveel koeien zegt de overheid. Sinds 1983 is het aantal koeien gekrompen van 2,3 miljoen naar 1,7 miljoen in 2018. Echter in de ogen van de overheid nog steeds te veel. De fosfaten in de mest van deze koeien komen door de zeer strenge mestnormen nog maar mondjesmaat op het land. Zelfs minder fosfaat dan het gewas jaarlijks uit de grond onttrekt. Het teveel aan mest gaat naar akkerbouwgebieden, o.a. Noord-Frankrijk waar de grond zo verschraald is dat deze schreeuwt om mest. Een deel van de mest wordt gebruikt voor het produceren van groene stroom.
De vergunde stallen logischerwijs volledig gebruiken heeft dan ook geen impact op het milieu. Nederland produceert inmiddels 6 miljoen kg fosfaat minder dan het zgn. fosfaatplafond ingesteld door de EU in 2002!! Door verduurzaming en innovatie is de uitstoot van broeikasgassen met bijna 50% verminderd. Feiten en resultaten die hun weerga niet kennen bij andere sectoren in Nederland.
Toch blijven de boeren de kop van jut, ook de jonge boeren en de biologische boeren moeten eraan geloven.
En dat terwijl de minister voldoende beleidsruimte heeft om knelgevallen te helpen. Een voorbeeld is het maken van afspraken met de veevoederindustrie over een laag fosfaatgehalte in het voer. Daardoor komt er minder fosfaat in de mest. Een andere oplossingen is een warme sanering van varkensboeren die willen stoppen. Met deze ‘ruimte‘ kunnen alle knelgevallen worden geholpen. Collega melkveehouders hoeven niet extra in te leveren en het is maatschappelijk verantwoord.
Vindt u bovenstaande behandeling van boeren en hun gezinnen onrechtvaardig en oneerlijk? Doe er iets aan. Reageer massaal, bijvoorbeeld via sociale media zoals ons eigen facebookpagina @Innovatiefuitdeknel of het andere geluid van @Liefdevoordeboer.
Wij roepen minister Schouten op om op korte termijn met betrokkenen in gesprek te gaan. Houd jonge boeren overeind en werk aan een goed transitiemodel. Als gezinsbedrijven moeten stoppen werkt dit schaalvergroting en de komst van megastallen in de hand.
Prof. mr. Willem Bruil, bijzonder hoogleraar agrarisch recht
Bennie Jolink, frontzanger Normaal
Annie Schreijer-Pierik, EU-parlementariër o.a. voor milieubeheer
Geesje Rotgers, onderzoeksjournalist van het jaar in 2014
Sieta van Keimpema, voorzitter Dutch Dairymen Board (DDB)
Hennie Verhoeven, drs. beleidsgerichte milieukunde
Jan Cees Vogelaar, voorzitter Mesdag-fonds
Fons Braks, ondernemer en broer wijlen minister Gerrit Braks
Harmen Endendijk, melkveehouder en columnist
Sjaak Sprangers, voorzitter Stichting Duinboeren
Innovatief uit de Knel
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Als ze nu nog steeds een tekort aan fosfaatrechten hebben moeten ze die verwerven, er is op de vrije markt (voldoende) handel in deze productierechten.
Gisteren of eergisteren zijn er uitspraken in voorlopige voorzieningprocedures geweest, boeren wilde per direct fosfaatrechten. Samengevat komen de uitspraken neer op een afwijzing van de verzoeken om voorlopige voorzieningen, pas in de loop van het jaar komen de beslissingen op de bezwaarschriften en staat de weg naar de rechter open in de bodemprocedures.
Waar de briefschrijvers even gemakshalve aan voorbij gaan is de onredelijkheid om bijv. via het voerspoor fosfaat uit te sparen om "knelgevallen" te helpen. Degene die niet gegroeid zijn maar wel 8,3% moeten inleveren van hun rechten zullen die de fosfaatruimte die er ontstaat met ander voer niet eerst zelf willen benutten, i.p.v. dat een groeier deze ruimte steelt?
Paar ha grond verkopen en rechten aanschaffen en niet piepen, zullen velen denken.
Vreemd ook dat de briefschrijvers niet met pijl en boog naar LTO gaan om daar hun pijlen op te richten, die zouden toch regelen destijds dat er geen dierrechten nodig waren? (fosfaatrechten zijn dierrechten gecorrigeerd voor productie).
er is eigenlijk maar een redelijke oplossing en dat is een soort POR regeling. De bedrijven krijgen een vorm van tijdelijke rechten met de eis om elk jaar een deel om te zetten in echte rechten die ze uit de markt moeten kopen.. Het ontlast de fosfaatrechtenmarkt waardoor daar een eerlijkere prijs komt. simpelweg goedkoop uitbreiden zit er niet in en dat is wel waar ze op gehoopt hadden.
Net als in het programma #onzeboerderij wordt ook in de brief de werkelijkheid nogal wat geweld aangedaan, of op z’n minst nogal eenzijdig belicht.
Ik snap dat de betreffende boeren alles aangrijpen in hun wanhoop, maar doen alsof er amper voorgeschiedenis is vind ik potsierlijk. De aangedragen oplossingen zijn al zo vaak geopperd en even vaak gepareerd door de bewindspersoon van dienst.
Echt indruk zou men maken met een lijst van boeren die écht op het randje van omvallen staan, in plaats van deze ‘prominenten’ op te voeren. Morgen weer een petitie van boeren met zeldzame en/of biologische koeien, de boeren met proefstallen die niet vol waren hadden we al.
Zoals Marco Maas al laat zien, vindt het CBb het belangrijk om een goede weging te doen. Eerder is die al gedaan door de voorzieningenrechter en door een knelgevallencommissie. Alles is al eens ingebracht.
Inventief uit de knel heeft alleen wat te verwachten van de hoogste rechter
Ineens staan er brieven in kranten en schrijft Angela de Jong televisiecolumniste van het AD over huilende boeren. Maar wat hier gebeurt, is al decennia aan de hand. Nu valt het dus ineens ook Angela de Jong op. Maar hoeveel van ons zijn er al niet gestopt of gaan nog (moeten) stoppen? Vaak ook boeren uit vergeten sectoren zoals witloftrek, championcultuur., etc.... Maar dat zijn kleine sectoren, Dus collega's uit die sectoren worden snel vergeten. Ook binnen de landbouw. Dat vind ik eigenlijk ook kwalijk. Wij boeren vergeten net zo makkelijk, als het anderen betreft. In die zin mis ik veel solidariteit ook bij onszelf. Vragen om compassie kan alleen maar als je het zelf ook kan geven. Eigenlijk vind ik hetgeen zij die dit in De Stentor doen stuitend. Zij vergeten hierbij alle andere boeren in sectoren in hun eendimensionale kijk. Deels zijn sommige van de ondertekenaars zelf mede de basis van het probleem geweest, waarin de sector beland is. Onoprechte krokodillentranen van sommigen.