Verschillende kranten brachten het als nieuw nieuws; dat was het ook omdat de studie alle vervuilende en verbruikende aspecten van landbouwproducten door de gehele keten in de hele wereld heen bekeek, van de koe tot de verpakte blinde vink of het toefje rundergehakt op een pizza.
Minderen door begrip
Poore en Nemecek zetten stevige getallen neer: ruim 80% van het landbouwareaal wordt gebruikt voor dierlijke productie, maar levert slechts 18% van de calorieën en 37% van de eiwitten op. Volgens de studie veroorzaakt die productie 58% van de CO2-uitstoot (fors meer dan de officiële 14,5% van de FAO), 57% van de watervervuiling, 56% van de luchtvervuiling en 33% van het gebruik van zoetwaterbronnen. Verreweg de grootste vervuiler en verbruiker is rundvlees.
Het onderzoek adviseert je niet alleen minder rundvlees, maar ook minder kip, varkens, zuivel en eieren te eten. Poore zegt in The Guardian door zijn onderzoek gestopt te zijn met de consumptie van vlees omdat het een vermijdbare milieu-impact is die we als individueel mens gemakkelijk kunnen realiseren. Als je het eenmaal ziet, snap je het en breng je dat offer. Minderen door begrip.
Volgens een aanzwellende stroom onderzoeken is ons reisgedrag (zowel vliegen als de auto, maar zelfs de trein) een veel erger bedreiging voor het klimaat dan vlees. Het krijgen van kinderen is nog veel schadelijker; géén kind is goed voor een reductie van twintig keer de bij elkaar opgetelde broeikasgassen die je kunt besparen door alles duurzaam te doen wat maar beter kan. De linkjes leiden naar artikelen die we daar op Foodlog al eerder over bespraken. Zulk minder tikt aan.
Vermijdbare impact
Echt opmerkelijk was een ander nieuwsberichtje dat afgelopen week de aandacht trok. The Verge rekende voor dat een liter Coca-Cola 70 liter water kost. Al die liters gaan natuurlijk niet in de fles. Het gaat ook niet zitten in het omspoelen en reinigen van de flessen en bottelarijen. Die 70 liter zijn gemiddeld nodig voor de teelt van de suikerbieten, de maïs voor de HFCS of het suikerriet dat nodig is om het te zoeten. Een vegetarische, 'duurzame' teelt dus, maar via de Cola wel zo'n 70 maal zo schadelijk als water uit de kraan, nog los van het effect op de omvang van je buik. En dus óók een vermijdbare milieu- en gezondheidsimpact van jewelste. Minder is nog gezond ook.
Waarom niet minder?
Waarom zou je vliegen als dat klimaatverandering zozeer kan tegenhouden, Cola drinken waar je dik van wordt of een kind krijgen dat toch alleen maar zorgen oplevert?
Als we ons zulke zorgen over de toekomst maken, dan zou dit de tijd van minder moeten zijn. Ons wordt daarentegen verteld dat het de tijd van transities is: hetzelfde maar dan anders, méér zelfs volgens duurzaamheidsgoeroe Ruud Koornstra. Elektrisch vervoer, vegetarisch genieten en nog meer kinderen krijgen, want dat moet allemaal kunnen. Natuurlijk, want daar is geld mee te verdienen. Met minder is dat veel lastiger.
Vanmiddag zag ik in Buitenhof de Rotterdamse socioloog Willem Schinkel pleiten voor communisme om de samenleving duurzamer te laten consumeren (de beslissers in het kapitalistische systeem willen dat niet omdat ze geld verdienen voorop stellen, zegt hij), terwijl de oplossing zo evident is en tot niet zo'n streng politiek regime hoeft te leiden.
We lijken er niet toe in staat zodat serieuze mensen dan maar met zulke oplossingen komen. Mannen als Koornstra jagen ons verder de markt in. De uitdaging is zelf vanuit inzicht voor zelfbeperking te kiezen. Dat soort verantwoordelijk individualisme heeft mijn voorkeur, maar als het niet anders kan, zal het wellicht anders gaan.
'De echte misdaad is ecologische rampen natuurrampen te noemen. Ze zijn door de mens gemaakt. En het is belangrijk te kijken door specifiek wélke mensen ze gemaakt zijn,' aldus Willem Schinkel in #buitenhof pic.twitter.com/XcqRlhucK1
— Buitenhof (@Buitenhoftv) June 3, 2018
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Mooi Dick ,inderdaad naar 'minder' consumptie/materie, minder mensen, maar dat zou wel in een 'mooier' omgeving kunnen en met 'meer' geestelijke ontwikkeling. We hebben nu vooral verbeeldingskracht nodig over hoe zo'n samenleving eruit ziet en kan functioneren. En mensen die ons daarin kunnen meenemen. Ik zie over het algemeen bij mensen die 'verduurzamen' meer levensblijheid dan bij consumptie-najagers, dus dat is alvast goed nieuws. Misschien is het geluid van Koornstra ook wel deel van de transitie om een soort groen rechts in de positie te brengen om een deel van de economie fossielvrij te maken en te laten omschakelen naar echt duurzame energiebronnen.
Tja, communisme kan helpen (zie de één-kind-politiek in China), maar heeft ook wel wat nadelen...
Over het artikel van Poore&Nemecek;: Daarin valt mij op dat er nogal veel variatie is in milieu-impact tussen bedrijven en tussen regio's (binnen producten). Ook is de impact niet bepaald normaal verdeeld, maar behoorlijk 'skewed': De 25% vleesveebedrijven met de hoogste impact zorgen bij voorbeeld voor meer dan 50% van de broeikasgasemissies en het landgebruik in de vleesveehouderij.
De auteurs geven aan dat verschillende mitigatie-maatregelen nodig zijn in verschillende regio's (maatwerk dus). Dat Poore zelf veganist is geworden naar aanleiding van zijn onderzoek heeft nogal wat media-aandacht getrokken, zie ook Nieuwsuur, vanaf minuut 24 ongeveer. Ik denk dat vermindering van vleesconsumptie eenvoudiger te realiseren is op wereldschaal, waarbij vooral de 'over-consumerende' landen zich aangesproken mogen voelen.
#2 Ach Nieuwsuur?! Biologische koeien boeren anders! Of te wel ze weten het niet!
Ik vind het altijd prettig om te lezen of te horen dat er mensen zijn die geheel uit vrije wil vegetarisch of veganistisch zijn gaan eten. Nog prettiger is het als ze dan niet beginnen te zeuren over mijn eetgewoonten ...
Zolang de gedachte is dat het alleen maar met minder kan, we gaan echt niet vrijwillig onze verworvenheden afstaan, wordt het niks. Daar liggen in het verleden ook geen bewijzen van. Het wordt nu eenmaal altijd meer en beter. Niet minder maar anders. Anders dat oplevert: de levensblijheid van Bert uit #1 , aardbeien (en vlees) met smaak, geen kinderen is ook heel leuk. Voor het vliegen heb ik nog geen beter alternatief, helaas.