Verzuring heeft een negatief effect op de kwaliteit van de bodem en daarmee op de biodiversiteit. De bodems van veel bossen op zandgronden zijn verzuurd door depositie van verzurende stoffen zoals zwavel- en stikstofverbindingen, waardoor kalkachtige stoffen uitspoelen naar het grondwater. Het verzuringsproces is nog altijd niet gestopt. De maatregelen tegen verzuring zijn tegenwoordig vooral gericht op stikstof. Maar daarmee wordt het verzuringsprobleem onder de bovenlaag van de bosbodems niet opgelost.
De precieze herkomst van het sulfaat is minder duidelijk. Het zou kunnen gaan om zwavel die in de vorige eeuw is neergekomen op het bos, zich heeft gebonden in de bodem en nu door veranderde omstandigheden weer vrijkomt. Het zou ook kunnen gaan om zwavel die van nature in de bodem is gebonden in de vorm van pyriet.
Uit deze studie blijkt dat er nog onvoldoende bekend is over de stoffen en processen die tot verzuring van bosbodems leiden. Daardoor is het niet goed mogelijk om de effectiviteit van maatregelen te voorspellen. Om te komen tot effectief, efficiënt, transparant en meetbaar beleid zal nauwkeuriger en langdurig gemeten moeten worden.
De studie ‘Verzuring van bossen niet alleen door stikstof’ verschijnt op 18 mei in het Vakblad Milieu. De auteurs zijn: ing. Geesje Rotgers, onderzoeksjournalist bij AgriMedia Wageningen, drs. Wouter van der Weijden, bioloog en directeur Stichting Centrum voor Landbouw en Milieu, prof. dr. ing. Jan Willem Erisman, hoogleraar Integrale Stikstofstudies aan de Vrije Universiteit te Amsterdam en directeur van het Louis Bolk Instituut. Deze studie is gefinancierd door Stichting Mesdag Zuivelfonds.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Geesje , Je draagt veehouderij aan als oorzaak van stikstof uitstoot. Kan je ook aangeven wat het aandeel stikstof uitstoot van industrie, verkeer, en huishoudens is? Wij gooien nu stikstof in de auto in de vorm van Ad Blue bv.
In de Haarlemmermeer nemen onze zwavel gehaltes langzaam af door de beperking in de luchtvaart van zwaveluitstoot. Bijbemesting op akkerbouwland wordt langzaam aan een issue.
Martinus, als je de namen van de auteurs met een @ ervoor intikt krijgen ze een melding dat je het over hen hebt.
Wouter v.d. Weijden, Geesje Rotgers en Jan Willem Erisman hebben hier allen een account.
Dick Veerman Zal voortaan de @ gebruiken. Ik pleit voor onafhankelijk onderzoek voor alle stikstof deposities. Zodat daar inhoudelijk op gediscussieerd kan worden. Ik gebruik met mijn trekkers ca 600liter ureum a 32,5% stikstof voor ca 1400 uur. wat stoot een vrachtwagen aan stikstof uit vanwege de AdBlue?
Boeiend. Het bos dat we hebben blijkt vanzelfsprekend te zijn, een gegeven. Maar, met alle respect voor gedane arbeid, als bosbouwer herken ik het smalle perspectief dat hierin is betrokken, en blijkbaar vooral aanleiding geeft om te kijken naar wat er van buiten het (gegeven) bos komt. Maar de verzuring van onze bossen komt niet alleen 'uit de lucht vallen'. Het bos zelf heeft daar ook alles mee te maken. Laten we daar dus vooral ook naar kijken.
Als we het tijdsperspectief even wat oprekken - voor duurzamo's altijd n goeie oefening - zien we dat we als mens het bos, ook hier ten lande, eeuwen- en eeuwenlang hebben lopen verarmen. Een lang verhaal dat ons - fast forward - na de middeleeuwen in de nog minder verstedelijkte delen van het land heidevelden en stuifzanden naliet. En die zijn we pak 'm beet vanaf 150 jaar terug - omdat ze niet 'productief' = geschikt voor de landbouw waren - dan maar voor de mijnbouw gaan inplanten, met eenzijdige, gemakkelijk verzuring brengende naaldsoorten. En toen de mijnbouw te gronde ging, zijn we dat maar natuurgebieden gaan noemen. En kennen we er n waarde aan toe die 5 é 10 van de agrarische grondwaarde bedraagt - als uitdrukking van die verarming? Even kort door de bocht, maar dat is t verhaal van de Veluwe, ons grootste terrestrische natuurgebied. Waar de vogels nauwelijks genoeg kalk vinden om hun eieren heel te houden, of hun jongen stevige botjes te geven.
En zo bestaat veel van ons bos uit naaldsoorten, waarvan bekend is dat ze, zeker in monocultuur, de bodem verzuren. De laatste 50 jaar is er na fors bevochten nieuw beleid weer wat meer variëiteit gekomen, maar het grootste deel van ons loofbomenbestand is toch nog eik en beuk, en ook die dragen eraan bij. Waarom? Omdat hun strooisel maar heel langzaam verteert, en zich opstapelt en de bodem weer verder helpt verzuren. Zelfversterkend ja. En hoe zuurder de bodem, hoe minder bodemleven dat - met diverser en rijker en beter verteerbaar strooisel - wèl voor meer vermenging en minder verzuring zou zorgen.
Onbekend terrein voor de meesten. Is er wat aan te doen? Ja, door soorten in te brengen met een betere 'strooiselkwaliteit'. En dan vooral linde. Want linde verzamelt geweldig veel kalk. En geeft de bodem daarom n geweldige boost: het zogeheten linde-effect. Kwestie dus van bosbeheer, en van samenwerking met tig partijen daarin. Er is een (zeer) bescheiden start mee gemaakt. En in elk geval is één bron daarvoor al buitengewoon verhelderend: lees voordat we verder onderzoek doen 'Terug naar het lindewoud' van Patrick Hommel ea. Vanuit de voedselbosbouw integreren we dit verhaal ook in de praktijk, daar kan t ook nog n keer over gaan; wordt vervolgd.
Interessant @Fransjan #4, leerzaam. Vraag: wanneer je alle inheemse soorten bekijkt, zijn dan de meeste verzurend? Je geeft de linde speciale aandacht. Is die soort van oudsher sterk aanwezig geweest in de NW Europese natuur en nu niet meer?