Dit voorjaar keerde het Europese Parlement zich tegen de elektrische pulsvisserij die Nederland juist promoot. Informatiecampagnes door Nederlandse wetenschappers en vissers om het parlement op andere gedachten te brengen mochten niet baten. Europese politici zijn van mening dat pulskorvisserij slecht is voor het zeeleven. De zaak ligt nu bij de Europese Commissie die na de zomer moet besluiten over het bekrachtigen van het oordeel van het Europese Parlement. Pas het oordeel van de Commissie maakt een verbod op pulskorvissen definitief. Verschillende onderzoeksinstituten haasten zich nu om de voors en tegens wetenschappelijk te onderbouwen en publiceren.

'Competitief voordeel voor de Nederlanders'
Het in de ontstane affaire onverdachte Belgische Instituut voor Landbouw-, visserij en Voedingsonderzoek (ILVO) meldde afgelopen maandag het volgende:

Ten aanzien van ‘elektrisch vissen’ heerst in de maatschappij een zeker voorbehoud. Er circuleren ook verhalen over een vermeende biologische impact op bepaalde mariene diersoorten. Een ILVO/UGent doctoraat ging daarom op zoek naar bevestiging/ontkenning van de mogelijke negatieve neveneffecten, met een uitgebreide reeks experimenten.

Behalve de effecten op de eerste levensstadia van vissen onderzocht doctoraatshouder Marieke Desender ook of de pulsen een invloed kunnen hebben op het prooi-zoeken van rog- en haaisoorten met hun typisch elektrosensitief orgaan. “De geteste hondshaaien blijken tijdens hun foerageergedrag geenenkel effect te ondervinden van de pulsen.“

Eerder herhaaldelijk wetenschappelijk onderzoek toonde aanzienlijke duurzaamheidsvoordelen van garnaalvissen met elektrische puls, qua teruggooi, qua bodemberoering en qua brandstofverbruik. Er kan veel selectiever worden gevist op de doelsoorten (met minder ongewenste bijvangst tot gevolg). De sleepnetten hoeven minder door de zeebodem te ‘ploegen’. Het verlaagde brandstofverbruik is goed voor de CO2-uitstoot en voor de portemonnee van de visser. “De nieuwe onderzoeksresultaten openen perspectieven voor de pulsvisserij als techniek voor de garnaalvissers,” klinkt het.

Marien wetenschapper Hans Polet (ILVO) werkt al 20 jaar op het onderwerp pulsvisserij. “Naar de resultaten van dit doctoraat werd reikhalzend uitgekeken. Dit is goed nieuws voor een techniek waarover wij, op basis van aanzienlijke en sterk gedocumenteerde ecologische voordelen, gunstig durven te spreken.” Recent sprak het Europees parlement zich uit tégen alle vormen van pulsvisserij. In het trilateraal overleg met de Commissie en de Raad van Ministers komt het dossier nu op de agenda. Het politiek standpunt voor een ban heeft wellicht verband met de toorn van de Engelse, Belgische en vooral Franse vissers die visserijdruk voelden toenemen in de Zuidelijke Noordzee, vanwege de 75 Nederlandse tongpulsvaartuigen. Die zijn op initiatief van hun regering, op (te) grote schaal, onder de vorm van een ‘wetenschappelijk experiment’ overgeschakeld op pulsvissen.
Rest slechts de vraag hoe de Europese Commissie om zal gaan met het economische voordeeltje dat eerdere Nederlandse regeringen dankzij hun politieke invloed onze vissers hebben toegespeeld. Ons land is niet fair geweest
Het gevolg was een competitief voordeel voor de Nederlanders, ten nadele van de klassieke visserijtechnieken. Volgens Polet moeten garnaal- en tongpulsvisserij apart worden beoordeeld. “Wij streven naar een genuanceerd beeld. De garnaalpulsvisserij staat volgens ons op punt. Bij tongpulsvissen is er nog iets meer (kleinschaliger!) effectonderzoek nodig. Maar de ecologische voordelen maken het interessant genoeg om een pad naar implementatie uit te tekenen. Gereglementeerd, gecontroleerd en wetenschappelijk begeleid.”


Ondanks de bezwaren in het Europese parlement en de gevoelens onder met name het Franse publiek door een campagne van milieuorganisatie Bloom, blijkt deze Belgische studie een flink ecologisch voordeel te zien in de pulsvisserij voor de garnalenvangst. De Nederlandse pulskorvloot vist echter vooral op platvis. De studie verwacht ook daar duidelijke voordelen, maar beveelt nog wat 'kleinschaliger' (met een '!') onderzoek aan om daar zeker van te zijn.

Nederland nog druk met wetenschappelijk onderzoek
Die opmerking lijkt een steek onder water naar de Nederlandse overrompelingspolitiek. Uit onze eigen analyses en een politieke reconstructie van de NOS was al gebleken dat de Nederlandse regering een complete commerciële vloot van 84 schepen als 'wetenschappelijk' onderzoek had weten te oormerken. In werkelijkheid kregen onze vissers een grote economische voorsprong op hun collega's uit andere landen toegespeeld door Den Haag.

Na de zomer moet de Europese Commissie zich uitspreken over de rol van Nederland in het pulskordossier. Ons land is druk doende te bewijzen dat elektrisch vissen niet schadelijk is. Op 30 mei, meldt het FD, verschijnt een versneld opgeleverd Nederlandse rapport met onder meer laboratoriumexperimenten die de vloot van 86 schepen in al die jaren niet hebben kunnen uitvoeren. Onze minister hoopt op een positief oordeel over pulsvissen. Wetenschappelijk komt dat doel in zicht en lijkt het tij zich in het voordeel van Nederland te keren. Rest slechts de vraag hoe de Europese Commissie om zal gaan met het economische voordeeltje dat eerdere Nederlandse regeringen dankzij hun politieke invloed onze vissers hebben toegespeeld. Ons land is niet fair geweest.
Dit artikel afdrukken